Portal w trakcie przebudowywania.
Niektóre funkcje są tymczasowo wyłączone, inne mogą nie działać poprawnie.

Bilcze, pow. dubieński

28.05.2009 14:55
Bilcze (Bolcze, Byłcze) gm. Boremel, pow. Dubno
Poniżej Łysina zaczyna się jeden z przełomowych odcinków Styru.
Na trzykilometrowym odcinku odcinku do wsi Malewo dolina rzeki gwałtownie się zwęża, strome, choć niezbyt wysokie krawędzie zbliżają się do siebie, a prąd staje się bystry. Za Malewem leży na lewym brzegu wieś Bilcze.
Była to kiedyś królewszczyzna, nadana w I poł. XVI w. przez króla Zygmunta Starego Wasylowi Jenkowiczowi. Później często zmieniała właścicieli, byli nimi m.in. Przesmyccy, Laskowscy i Zagórscy. Ci ostatni ufundowali w 1701 r. cerkiew, a na przełomie XVIII i XIX w. wybudowali okazały pałac. W XIX w. majątek należał do Gostyńskich, a potem do Młyńskich. Marszałek szlachty powiatu ostrogskiego , Józef Kalasanty Małyński (1784-1855), właściciel licznych dóbr na Wołyniu, właśnie w Bilczu urządził sobie główną rezydencję. Jego wnuczka Cecylia poślubiła Michała Pereświet –Sołtana, który za udział w powstaniu styczniowym został zesłany na Sybir, gdzie towarzyszyła mu żona. W 1890 Cecylia była właścicielką 803 ha w tej miejscowości oraz sąsiednich: Stawrów, Kalniatycze. Majątek uniknął konfiskaty, lecz podczas nieobecności Sołtanów pałac uległ dewastacji. Po powrocie z zesłania właścicieli nie było stać na remont i na początku XX w. budowa była już ruiną, w której kilka pokoi zajmowała Cecylia Sołtanowa. Ostatnim właścicielem Bilcza był jej bratanek Emanuel Małyński z Bereznego nad Słuczą. Pałac rozebrano w okresie międzywojennym, do II wojny światowej przetrwały dwie oficyny, przerobiona na kaplicę oranżeria z początku XIX w. oraz park, malowniczo usytuowany na skarpie nad Styrem.
W okresie walk z UPA zostało tu zamordowanych min. 10 Palaków.

Bibliografia

Rąkowski G. Wołyń...
SGKP
Siemaszko W i E. Ludobójstwo ...
Epsztein T., Polska własność...