Portal w trakcie przebudowywania.
Niektóre funkcje są tymczasowo wyłączone, inne mogą nie działać poprawnie.

Brzosko Józef Roch (1891-1940)

24.06.2013 09:12
Roch Józef Brzosko (1891 – 1940)

Roch Brzosko, syn Józefa, urodził się 15 sierpnia 1891 roku w Brzóskach Markowiźnie na Podlasiu. Brzóski-Markowizna to wieś sołecka położona w województwie podlaskim, w powiecie wysokomazowieckim. W XIX w. Markowizna i kilka sąsiednich wsi tworzyło okolicę szlachecką Brzóski. W jej obrębie znajdowały się: Brzóski-Gromki, Brzóski-Falki, Brzóski-Tatary, Brzóski-Gawrony i Brzóski-Brzezińskie. Zygmunt Gloger wymienia również Brzóski-Jakubowięta, Brzóski-Markowięta, Brzóski-Stanisławięta. Dwie ostatnie miejscowości zmieniły nazwę na: Brzóski-Markowizna i Brzóski-Stankowizna. Jak pisze kronikarz: Okolica była gniazdem rodu Brzosków.
W 1913 roku Roch Brzosko ukończył rosyjską Imperatorską Wojskową Akademię Medczyną w Sankt Petersburgu. Jest to najstarsza uczelnia medyczna w Rosji, za datę jej powstania przyjmuje się datę podpisania dekretu o budowie uczelni przez cara Pawła I, 18 (29 grudnia) 1798 roku i od 1799 roku działała jako Akademia Medyko-Chirurgiczna. Od 1881 roku nosiła nazwę Cesarskiej Wojskowej Akademii Medycznej. W 1935 roku nadano jej imię Siergieja Mironowicza Kirowa.
Po ukończeniu studiów powrócił do Polski z armią generała Dowbora, z dniem 13 grudnia 1918 roku został przyjęty do Wojska Polskiego, a 30 grudnia 1918 roku otrzymał przydział jako lekarz do Dywizji Litewsko-Białoruskiej. Dywizja ta była jedną z zaledwie dwóch grup polskich wojsk działających na północno-wschodnim pograniczu Polski, została rozformowana w 1921 roku.
W WP od 1918. Uczestnik wojny 1918-1921 jako lekarz Dywizji Litewsko Białoruskiej, następnie mińskiego p. strz. i 3 p. uł. Póżniej służył w Szpitalu Ujazdowskim w Warszawie, od 1924 w CWSan. jako ordynator i kierownik oddz. laryngologicznego.
Roch Brzosko uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej w latach 1918–1921 jako lekarz Mińskiego Pułku Strzelców, który we wrześniu 1921 roku został przemianowany na 86. Pułk Piechoty. Następnie Roch Brzosko służył w 3 Pułku Ułanów Śląskich, pozostając na ewidencji Kompanii Zapasowej Sanitarnej Nr 1. 3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 roku i 70. lokatą w korpusie oficerów sanitarnych, grupa lekarzy. Po zakończeniu działań wojennych pełnił służbę w Szpitalu Ujazdowskim w Warszawie, od 1924 roku jako ordynator i kierownik oddziału laryngologicznego. 1 grudnia 1924 roku został awansowany na majora ze starszeństwem z 15 sierpnia 1924 roku i 14. lokatą w korpusie oficerów sanitarnych, grupa lekarzy. W 1928 roku pełnił służbę w Szpitalu Okręgowym Nr 1 w Warszawie, a od 1930 roku ponownie w Szpitalu Ujazdowskim, który wówczas był Szpitalem Szkolnym Centrum Wyszkolenia Sanitarnego. Na podpułkownika awansował ze starszeństwem z 1 stycznia 1931 roku i 16. lokatą w korpusie oficerów sanitarnych, grupa lekarzy. W 1936 roku zajmował stanowisko kierownika Oddziału Usznego. Mieszkał wówczas w Warszawie przy ulicy Szopena 19. W latach trzydziestych XX wieku został mianowany naczelnym laryngologiem Wojska Polskiego.
Po wybuchu wojny w 1939 roku, w czasie kampanii wrześniowej znalazł się ze szpitalem ujazdowskim we Lwowie i następnie dostał się do sowieckiej niewoli. Przebywał w obozie w Starobielsku, gdzie w latach 1939–1940 mieścił się obóz jeniecki dla Polaków, oficerów (także podchorążych) służby stałej i rezerwy Wojska Polskiego, wziętych do niewoli przez Związek Radziecki po zajęciu wschodnich obszarów Polski po 17 września 1939 roku.
W 1940 roku jeńcy, w tym Roch Brzosko, zostali przewiezieni do Charkowa i wiosną tego roku rozstrzelani przez funkcjonariuszy Obwodowego Zarządu NKWD w Charkowie oraz pracowników NKWD przybyłych z Moskwy na mocy decyzji Biura Politycznego KCWKP(b) z 5 marca 1940 roku (część zbrodni katyńskiej). NKWD, czyli Ludowy Komisariat Spraw Wewnętrznych ZSRR, który skupił cały aparat represji policyjnych ZSRR – od milicji kryminalnej poprzez wywiad i kontrwywiad, wojska ochrony pogranicza, administracyjne sądownictwo doraźne po system obozów koncentracyjnych i pracy przymusowej Gułagu. Nazwa „NKWD” stała się w potocznym rozumieniu synonimem wszelkich zbrodni dokonanych przez Sowietów.
Wiosną 1940 roku Roch Brzosko wraz z innymi jeńcami został pogrzebany w Piatichatkach. Od 17 czerwca 2000 roku spoczywa na Cmentarzu Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie.
Cała jego dokumentacja znajduje się w Muzeum Wojska Polskiego.
5 października 2007 Minister Obrony Narodowej mianował go pośmiertnie do stopnia pułkownika. Natomiast postanowieniem nr 112-48-07 Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego z dnia 5 października 2007 został mianowany pośmiertnie do stopnia generała brygady. Oba awanse zostały ogłoszone 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.
Roch Brzosko został odznaczony następującymi orderami i medalami:
• Krzyż Walecznych
• Złoty Krzyż Zasługi
• „Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918-1921 „Polska Swemu Obrońcy"
• Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości