Portal w trakcie przebudowywania.
Niektóre funkcje są tymczasowo wyłączone, inne mogą nie działać poprawnie.

Brzozowski Jan Maciej

24.02.2010 14:50
Jan Maciej Brzozowski ur. 1906 Pajde (Estonia), zm.1990 Bydgoszcz, poch. w Fordonie.

Ukończył studia medyczne w Wiedniu. W czasie trwania II wojny należał na Litwie do ZWZ AK - lekarz - pseudonim "Sowa". Po ucieczce z Litwy skierowany przez AK Okr. Wileńskiego do Oszmiany, gdzie należał do sztabu Inspektoratu "F" jako szef służby zdrowia. Potem zorganizował szpital polowy tegoż Inspektoratu w Szczepanowiczach i był kierownikiem tegoż szpitala. W czasie akcji "Burza" i "Ostra Brama" ( tzw. "powstanie Wileńskie") kierował szpitalem w Onżadowie, którego czołówką była placówka chirurgiczna w Szwajcarach pod Wilnem. Internowany w obozie w Miednikach, wywieziony do Kaługi za Moskwa. Mieszkali w ziemnym domu (ziemlance) własnoręcznie zbudowanym i pracowali w lesie przy wyrębie i ładowaniu drewna do wagonów. Głodowali. Odnowiła mu się dawna gruźlica i został umieszczony w Kałudze w szpitalu wojskowym. Tam czasem grywał na fortepianie melodie Wertynskiego, czym zyskał sympatie i uznanie wiodących lekarzy i oficerów. Został odesłany do Wilna. Stamtąd na fałszywych papierach przybył w jesieni 1945 r. do Bydgoszczy. Długie lata przepracował w Fordonie jako kierownik Ośrodka Zdrowia i wielokrotny radny miejski. Pogrzebany na cmentarzu w Starym Fordonie przy udziale tłumów byłych pacjentów i Pocztu Sztandarowego AK Okręgu Wileńskiego.

Rodzice: Henryk Teofil Brzozowski + Jadwiga Kontowt
Żona: Anna Maciejewska, ur. 1908, zm. 1986 w Bydgoszczy, pochowana na Fordonie.
Dzieci:
1. Krystyna Doweyko.
2. Barbara Zabielska.
3. Jan Mikołaj Brzozowski.
4. Andrzej Brzozowski.

Genealogia Brzozowskich

Odpowiedzi (1)

12.10.2010 23:14
Walczył o polskie brzmienie swego nazwiska, co udało mu się tylko częściowo. Nazywano go różnie:
1. Brazauskas Jonas
2. Bżozowskis Jonas
3. Bżozauskas Jonas
W paszporcie miał jednak wywalczone Bżozowskis Jonas.
Jednak już jego żona, Anna z Maciejewskich Brzozowska miała całkowicie zlitewszczone nazwisko w paszporcie: ONA BRAZAUSKIENE.
Dzieci zaś w litewskim brzmieniu miały:
Kristina Brazauskaite
Barbora Brazauskaite
Jonas Brazeuskas

W 1933 roku otrzymał dyplom lekarza medycyny na uniwersytecie w Wiedniu i powrócił na stałe na Litwę z zamiarem wykonywania tutaj praktyki zawodowej. Niestety, władze litewskie nie dawały zezwolenia. Został natomiast, natychmiast powołany do wojska na "normalną" służbę - jako obywatel litewski.
W wojsku nie otrzymał, jako lekarz tzn. człowiek z wyższym cenzusem, stopnia oficerskiego, ani nawet nie był tam felczerem. Musiał odbyć wszelkie szkolenia jako zwykły rekrut, przy czym, jako obywatel litewski polskiego pochodzenia (narodowości polskiej) był w szczególny sposób maltretowany przez kolegów Litwinów oraz przez dowódców.
Musiał szorować kible i wywozić kloakę, spełniać różne, nieprzystojne czynności - dla uciechy i z rozkazu oficera, co godziło w godność człowieka.
Zwolniony został ze służby wojskowej po stwierdzeniu, że ma gruźlicę. Została ona zaleczona, ale też nie była pomocną przy staraniach o prawo wykonywania praktyki lekarskiej.