204. Topolnicki Tadeusz (1903-1995)

[Ireth2]

Topolnicki Tadeusz de Sas h. Sas, ur. 5.06.1903 Tarnopol, zm. 16.07.1995 Kraków;
s. Edwina Leona i Władysławy Fritze, chrz.: 5.VI.1903 rodzice chrzestni: Eugeniusz Topolnicki (akt); ślub: 14.10.1935 Kraków k. oo. Dominikanów (akt); żona: Maria Jaroszewska c.Kazimierza; dzieci: Ewa Teresa (1937), Barbara Maria (1938); zm.: 16.7.1995 Kraków – niewydolność układu krążenia; poch.: Kraków cm. rakowicki (nagrobek).
Genealogia Topolnickich

Pracownik i naczelnik urzędów skarbowych przed i po II Wojnie Światowej (Kraków, Brzesko, Horochów, Równe, Elbląg, Kwidzyń, Kraków). Porucznik WP, legionista, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej 1920 r. Ostatni z trzech żołnierzy Marszałka Józefa Piłsudskiego. Organizator Mikołajczykowskiego PSL na Wybrzeżu, długoletni działacz PTTK w Krakowie. Oddany i długoletni członek Towarzystwa Pamięci Narodowej im. I Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego w Krakowie, a także członek Komendy Głównej i komendant Okręgu Krakowskiego Związku Legionistów Polskich, członek Związku Legionistów Polskich i Ich Rodzin. Odznaczony Krzyżem Oficerskim i Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Obrońców Ojczyzny za Wojnę 1919–1920;

• 5.06.1903 urodzenie - Tarnopol
• Dzieciństwo w domu pełnym patriotycznych wartości (opowiadanie)
• 1909 - kurs froblowski
• 1910 - Zakliczyn n. Dunajcem (listopad, odp. na list do "Małego Światka" z chęcią zakupu poprzednich numerów) [7]
• 1914 -Ucieczka w kierunku Węgier i Wiednia. Drobne prace przy budowie osiedla mieszkalnego. Rodzina przenosi się do Jordanowa, gdzie ojciec prowadzi urząd pocztowy
• 1914-18 – Uczeń gimnazjum w Nowym Targu. W 4 klasie udział w tajnej organizacji studenckiej o celach patriotycznych, po ogłoszeniu traktatu brzeskiego – "demonstracja krzywdy" – niszczenie portretów cesarskich i godeł austriackich "Zniewaga Majestatu Cesarskiego", wydalony z gimnazjum jako "jedyna ofiara". Naukę kontynuował potajemnie.
  25.2.1918 opuścił naukę będąc w IV klasie [Sprawozdanie gimnazjum ...]
• 1.11.1918 – 30.XII.1918 ochotnicza służba w wojsku polskim – Nowy Targ i Jabłonka (opowiadanie);
• 1.1.1919-13.7.1920 poszukiwanie pracy oraz praca w Składnicy Kółek Rolniczych Nowy Targ
• 1920 - prowadzi sklepik w Zakopanym aby pomóc w utrzymaniu rodziny.[4]
• 14.7.1920-29.12.1920 –służba ochotnicza w Wojsku Polskim - 1 Pułk Artylerii Górskiej (21 Dywizja Podhalańska, 21 DAGór, 21 DPGór)
  
  • 20.7-14.8. kurs telefoniczny w 1PAG.
    
  • 10.9. przybycie do Białegostoku (piechotą) razem z odnowioną 5 Baterią - służba w Batalionie Zapasowym
    
  • 13-20.9. Odmarsz z kolumną płk. Horoszkiewicza (1 PStrzPodch), przez Wasilków, Czarną Wieś do miejsc. Krościanka. 5 b-a zajmuje stanowisko na płd. od Stocka
    
  • 20.9-18.10 udział w Bitwie nad Niemnem
    
  • 20.9 Przemarsz do Zadworzan, a potem odmarsz do Malewicz (wraz z 4 PSP). 5 b-a stacjonuje na płn-zach od miejsc. Sidra.
    
  • 20-23.9 Ostrzeliwanie uciekających z Odelska na Indurę oddziałów rosyjskich. Udział w obronie Kuźnicy.
    
  • 24.9 Przemarsz na Indurę i zajęcie stanowisk na wsch. od Dubary. Ostrzał Indury.
    
  • 25.9-1.10 Przeprawa przez Niemen
    
  • 1-15.10 Przemarsz w kierunku na Lidę. Przejście przez Dobrowlany i zakończenie w Nowosiłkach.
    
  • 18.10. Otrzymanie rozkazu o zawieszeniu broni.
    
  • Stacjonowanie w Sokołówce (liczne choroby, dezynteria itp)
    
  • Przejście na piechotę do Baranowicz do szpitala
    
  • 15.12. Powrót do nowego Targu
• 28.1.1921-3.10.1922 – praktykant w urzędzie pocztowym w Jordanowie;
• 6.10.1922-29.6.1933. Izba Skarbowa w Krakowie wydz. III, I i II, praktykant, sekretarz, asesor; (tu poznaje przyszłą żonę)
• 1925 - mieszka Kraków ul. Długa 62 [10]
• czerwiec 1930 – uzupełnienie średniego wykszt.;
• wrzesień 1930 - mianowany asesorem VIII st Izby Skarbowej w Krakowie [6]
• 1932 - urzędnik skarbowy, mieszka: Kraków, ul. Długa 62 [9]
• 30.6.1933-4.2.1934 - 2-gi Urząd Skarbowy Kraków – kierownik działu egzekucji; stopień, asesor, podreferendarz
• 4.2.1934 – 26.1.1939 - Naczelnik Urzędu skarbowego w Brzesku (na miejsce zwolnionego z pow. zdrowotnych Karola Kasztelewicza)
• 14.10.1935 ślub w Krakowie
• 28.1.1939-30.9.1939 Naczelnik Urzędu Skarbowego w Horochowie (Wołyń) a przed wojną przeniesiony do Równego na referenta;
• 1.10.1939-1.2.1945 – mieszkał w Krakowie, nie zgłaszał się okupantowi do służby, utrzymywał się z różnych niestałych zajęć zarobkowych, m.in. z produkcji wody sodowej; 1945 mieszkali ul. Brodzińskiego.
• ok. 1942 - Przyszedł któryś z Everardów, który był zwolennikiem współżycia z Niemcami - Tadeusz bardzo się z nim pokłócił.[5]
• ok. 1943 - Próbuje dostać się do AK, po rozmowie z kolegą, który mu to proponował miał czekać 2 tygodnie, jednak po tygodniu całą grupę aresztowano, Tadeusz z całą rodziną błyskawicznie udaje się na wieś do Szczyglic, gdzie mieszkają jakiś czas.[5]
• 1.2.1945-18.4.1945 kadra kierownicza Izby Skarbowej Kraków z przydziałem do grupy operacyjnej Gdańsk;
• 21.4.1945-30.7.1945 – p.o. kier. Oddziału i p.o. kier. Wydziału;
• 19.7.1945-30.7.1947 – Elbląg Naczelnik Urzędu Skarbowego. założyciel Związku Zawodowego Stronnictwa Ludowego w Elblągu (Mikołajczykowskiego), oraz Samopomocy Chłopskiej (opowiadanie)
• 31.7.1947–7.3.1948 - Kwidzyn – Naczelnik Urzędu Skarbowego;
• 1947 i później - liczne szykany, nękania, długie przesłuchiwania, ograniczenie wypłat, utrudnienia, celowe wysyłki na dalekie placówki - wynikające z nacisków, aby milczał w sprawie licznych malwersacji. [11]
• od 1948 mieszka i pracuje w Krakowie. od marca do grudnia dojeżdża do Katowic - p.o. insp. II Wydziału
• od 1949 st. insp. Kraków
• od 11.1858 Kierownik Referatu Izby Skarbowej Kraków
• 12.1958 Kierownik Referatu Wydziału Finansowego Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Krakowie.
• 1959 - Członek Stronnictwa Ludowego
• 1970 - Przeszedł na emeryturę. Członek założyciel Ogrodu Działkowego, skarbnik VII Komitetu Osiedlowego, przewodniczący Komisji Zdrowia i opieki społecznej, od 1987 działacz ruchu ekologicznego, członek PTTK
• 1991 - Mając 88 lat udział w strajku głodowym walcząc od odebranie Domu Legionisty na Oleandrach w Krakowie.
• 1992 - Komendant okręgu krakowskiego Związku Legionistów Polskich, usunięty po protestach dot. nielegalnego przejęcia władzy przez Krystiana W - skazanego później za kradzież insygniów z Muzeum z Jasnej Góry
• 16.07.1995 śmierć
• 19.07.1995 Rakowice, pogrzeb na którym w haniebny sposób zabrakło reprezentacji WP i ZLP. Uczestniczyli m.in. kombatanci AK wraz ze sztandarem.[8]

Opowiadania z 1918 i 1920r
Opowiadanie - pierwsze dni po II WŚ
Zestaw zdjęć
nagrobek
genealogia Topolnickich

Bibliografia (spis)
[1] Archiwum rodzinne, m.in.: Akt chrztu, Akt ślubu, Legitymacja urzędnicza 1921, Kennkarta 1944, Hitlerowski certyfikat zatrudnienia,
[2] Saga rodziny Topolnickich,
[3] CAW - Pismo do Komitetu Krzyża i Medalu Niepodległości wraz załącznikami
[4] Kwestionariusz do Izby Skarbowej w Katowicach 21.6.1948
[5] Informacje od córki Ewy
[6] Głos urzędniczy, organ małopolskich urzędników rachunkowo-kasowych, 1.9.1930
[7] Mały Światek, 20.11.1910
[8] Gazeta Wyborcza , za: Pilsudski Institute of America
[9] Księga adresowa Krakowa 1932
[10] Księga adresowa Krakowa 1925
[11] Mianowanie na kierownika US w Brzesku, Archiwum Ministerstwa Skarbu, AAN-10-3157
.