Szeliga Władysław Saturnin (1844-1924)

11.06.2012 19:50

Władysław Saturnin Szeliga
Urodził się w 10 grudnia 1844 r. w Leżajsku. Syn Józefa Szeligi i Katarzyny Chodzińskiej. Młodość spędził w domostwie Chodzińskich w Leżajsku w dzielnicy Podklasztor, obecnie posesja przy ul. Mickiewicza 130, oraz w Wiedniu.
Powstaniec 1863 jako uczeń gimnazjalny. Walczył w Lubelskiem, służył jako podoficer strzelców pod płk Marcinem „Lelewelem” Borelowskim. Walczył wraz z kuzynem Zygmuntem Szeligą pod Panasówką 3 września i pod Batorzem (gdzie zginął d-ca oddziału „Lelewel”) 7 września. Natomiast 9 października walczył w bitwie pod Otroszą.
Gdy powstanie w Lubelskiem chyliło się ku upadkowi, matka Władysława - Katarzyna Szeligowa dotarła do oddziału i zabrała syna do domu, dzięki czemu nie został pochwycony i uwięziony przez wojsko austriackie.
26 sierpnia 1871 r. w Rzeszowie Władysław pojął za żonę Marię Franciszkę Gołkowską (1847-1907)
Absolwent Gimnazjum w Rzeszowie, ukończył dwuletni kurs pedagogiczny. Po powstaniu nauczyciel szkół ludowych, następnie szkół wydziałowych. Od lat 60. XIX w. nauczyciel szkół powszechnych: w Przeworsku, Grzęsce, Leżajsku, kierownik w Rzeszowie, Jaworowie, kier. Szkoły Męskiej w Leżajsku, od 1886 inspektor w Radzie Szkolnej Okręgowej na powiaty gorlicki i grybowski z siedzibą w Gorlicach, inspektor szkolny w Dukli, inspektor szkolny we Lwowie. Otrzymał na mocy uchwały Rady Miejskiej Leżajska z 6 czerwca 1896 r. tytuł honorowego obywatela miasta Leżajska. W 1903 r. przeszedł na emeryturę.
Członek Stowarzyszenia Weteranów we Lwowie i Towarzystwa Wzajemnej Pomocy Uczestników Powstania Polskiego z roku 1863/1864, zamieszkiwał we Lwowie przy ul. 3 Maja 2, ul. 3 Maja 12, i w Domu Weterana.
W 1919 r. mianowany na honorowy stopień oficerski – podporucznika WP, na mocy ustawy z dnia 18 grudnia 1919 r. (DzU 1920 nr 2 poz. 4), otrzymał także ze Skarbu Państwa stałą pensję dożywotnią określoną ustawą z dnia 2 sierpnia 1919 r.
Zmarł 1 września 1924 r. we Lwowie. Pochowany na Cmentarzu Łyczakowskim: pole – kwatera nr 40 – „Górka powstańców styczniowych” XVII rząd (rząd przedostatni), 2-gi grób od lewej. Na nagrobku błędna data urodzenia 1841.
Ojciec Zofii Marii Trynieckiej i Władysławy Szeliżanki.

Bibliografia

Nad. Jakub Szeliga za:

Księgi metrykalne parafii Leżajsk - Fara
Dzieje Leżajska, II wydanie, praca zbiorowa pod red. J. Półćwiartka, Leżajsk 2003.
Jerzy Depowski, Okolice Leżajska a powstanie styczniowe, [w:] Z dziejów Leżajska i okolic, red. Zbigniew Andres, Rzeszów 1980, s. 48.
E. Markert, Gloria vicis. Tradycje Powstania Styczniowego w Drugiej Rzeczypospolitej, Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, Pruszków 2004, s. 164
Szematyzmy galicyjskie, m.in.: Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1892, s. 451; Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z W. Księstwem Krakowskim na r. 1886, s. 361
Józef Białynia Chołodecki, Księga Pamiątkowa opracowana staraniem Komitetu Obywatelskiego w czterdziestą rocznicę powstania r. 1863/1864, Lwów 1904
Józef Białynia Chołodecki, Pamiętnik Powstania Styczniowego w pięćdziesiątą rocznicę wypadków. Wznowienie „Księgi Pamiątkowej” tegoż samego autora, wydanej staraniem Komitetu Obywatelskiego we Lwowie r. 1904, Lwów 1913
Irena Homoła, Gorlice i rejon gorlicki w latach 1772-1918 [w:] Nad rzeką Ropą. Szkice historyczne, red. Wł. Michalus, Kraków 1968, s. 547
St. S. Nicieja, Cmentarz Łyczakowski we Lwowie w latach 1786-1986, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1989, s. 306
Medyński, Ilustrowany przewodnik po cmentarzu Łyczakowskim, Lwów 1937, s. 33
St. S. Nicieja, Łyczaków. Dzielnica za Styksem, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1998, s. 349
Kazimierz Dobry, Dwa pokolenia Judymów, „Nowiny”, 31.03.1984, s. 3-4.
Kazimierz Dobry, Dwa pokolenia Judymów, (tekst zaktualizowany), „Biuletyn Pismo Okręgowej Izby Lekarskiej w Rzeszowie”, nr 3 (151) maj - czerwiec 2009 r., także na: http://www.oil.org.pl/xml/oil/oil64/gaz ... /n20090309
Imienny wykaz weteranów powstań narodowych 1831, 1848 i 1863 roku uznanych na zasadzie ustawy z dnia 23.3.1922 roku (Dz. Ustaw Rz. P. Nr. 26 z 1922 r. poz. 212) i rozporządzenia wykonawczego (Dz. Ust. Nr. 54 z 1922 poz. 498) przez Komisję kwalifikacyjną dla weteranów powstań narodowych 1831, 1848 i 1863 r. przy M. S. Wojsk, dodatek do Dziennika Personalnego MSWojsk
Imienny wykaz weteranów powstań narodowych 1831, 1848 i 1863 roku, uznanych na zasadzie Ustawy z d. 2.08.1919r. Dzien. Praw Nr 65 ex 1919 r. przez Komisję Kwalifikacyjną i zatwierdzonym przez Ministra Spraw Wojskowych i Ministra Skarbu. [Nr.1] [Warszawa 1920] Dodatek do Dziennika Personalnego Nr 10.Toż: Nr.2 [Warszawa 1921] Dodatek do Dziennika Personalnego Nr 5
Oficerowie - weterani powstania styczniowego [w:] Rocznik oficerski 1923