Pierwsza (jednocześnie z potyczką pod Płockiem) potyczka Powstania Styczniowego. Zbierający się w lasach pod Kraśnikiem poborowi opanowali pocztę wiezioną z Janowa do Lublina. Jeden powstaniec poległ a inny śmierci uniknął.

Pierwsza (jednocześnie z bitwą pod Kraśnikiem) bitwa Powstania Styczniowego.

„Dzieci warszawskie", młodzież poborowa, uchodząc przed branką, poszła w lasy serockie, kampinoskie i wyszogrodzkie. Niespodziane zjawienie się w Wyszogrodzkiem związkowych zaniepokoiło okolicę. Szlachta chciała widzieć w nich ludzi chroniących się przed poborem, włościanie z kolonistami niemieckimi dawali wiarę pogłoskom przez agentów moskiewskich puszczanym, jakoby szlachta spiowadziła Warszawiaków, celem ich wyrżnięcia i wymordowania. We wielu wioskach, przez które przyszli powstańcy przechodzili, włościanie, nie wiedząc jeszcze co to jest wszystko, przyjmowali ich z widoczną obawą i podejrzliwością, — noc przepędzali w lesie, w dzień tylko wracając na robotę do domów. Niemcy uzbroili się w cepy, widły i siekiery, gromadząc się w celu obrony, a do władz wysyłali deputacye o udzielenie pomocy. Dnia 22. stycznia przybył do lasów serockich wyznaczony przez Komitet Centralny na naczelnika wojennego Płockiego Zygmunt Padlewski i powiódł dzieci warszawskie w głąb województwa. W Płocku w końcu 1862 r. stały załogą 3 roty piechoty pułku morumskiego, niespełna secina wicepodoficerów i tyluż kozaków, oraz 200 ludzi miejscowej komendy inwalidów. Na pierwszą wiadomość o zbieraniu się „Dzieci warszawskich" w puszczy kampinoskiej, generał Mengden, zastępujący naczelnika wojskowego okręgu w Płocku, generała Semekę, będącego podówczas na urlopie, wysłał część tych sil w stronę Wyszogrodu, Płońska, Bielska i wsi Seceny a mianowicie : do Wyszogrodu i Płońska majora Sławina z komendą wicepodoficerów, w stronę Bielska kapitana Stefanowskiego z półkompanią piechoty, zaś do wsi Seceny majora Radjonowa, któremu dodał 40 ludzi piechoty. Co tylko wyszły owe kolumny, gdy Mengeden otrzymał wiadomość o zbieraniu się powstańców pod Ciołkowem, wysłał więc i tam pułkownika Kozlaninowa z niespełna rotą piechoty. W ten sposób pozostały w mieście: secina kozaków, rota piechoty liniowej oraz komenda inwalidów. Dnia 21. stycznia przewożono z powiatu lipnowskiego kilka osób schwytanych przez Drozdowa, naczelnika żandarmów. Organizacya miejska postanowiła ich odbić. Wyznaczeni do tego związkowi dali kilka strzałów przy rogatce, więźniów nie odbili, a napadowi, na drugą noc nastąpić mającemu, odjęli całą silę, tj. nieprzygotowanie nieprzyjaciela. Korzystając z tej przestrogi, generał Semeka rozesłał wspomniane silne patrole w okolicę.

Kapitan moskiewski Biron, idąc z Kurowa w celu zajęcia Starościna, będącego własnością cwieka, starł się z oddziałkiem powstańczym 25 ludzi, z których 5 miało poledz, a 4 dostać się do niewoli.

W Woli Szczygiełkowej obozował oddział miechowski, będący pod dowództwem kapitana Waltera, do którego d. 20. stycznia przybył Kurowski, udający się z polecenia Bosaka w Sandomierskie dla lustracyi tamtejszych oddziałów. Wieczorem o godzinie 10. o ćwierć mili od obozu powstańczego, stanęło na noc w Bodzentynie 4 roty piechoty, 80 dragonów i 30 kozaków. Przypuszczając, że kolumna ta uderzy na Rębaiłą, pozostał oddział na miejscu, aby odciągnąć moskali od Rębajły i dopiero o 6. zrana ruszył ku Kunowu, a za nim trop w trop moskale. Już pod Chocimowem awangarda kozacka dopędziwszy powstańców, dała ognia i cofnęła się, aby wprowadzić oddział na piechotę. Gdy manewr ten się nie udał, wystąpili dragoni. Wtedy dopiero cały oddział, zszedłszy z podwód, sformował się i w szyku bojowym dalej postępując, w samym Chocimowie dopiero na chwilę się zatrzymał i dał ognia, od którego 6 dragonów i 3 konie na miejscu padły, a następnie w największym porządku postępował dalej ku lasom iłżeckim, ciągle się odstrzeliwając. Gdy powstańcy dotarłszy do lasu, sposobili się do przyjęcia boju, kawalerya moskiewska rozpoczęła odwrót a za nią i piechota cofnęła się, kierując się ku Opatowu. Straty oddziału nie były wielkie: w zabitych dzielny porucznik Aleksander Eustachowicz i 2 szeregowych, prócz tego 1 ciężko i 15 lekko rannych. Straty moskiewskie wynosiły do 20 zabitych, nie licząc rannych, a ponadto stracili moskale 3 zabite konie i 6 w ręku powstańców pozostałych.
W potyczce tej odznaczyli się nadzwyczajną przytomnością i odwagą dowódzca oddziału kapitan Walter, kapitan I. kompanii Stanisław Nowicki, poległy w boju porucznik Eustachowicz, podporucznicy: Fiirganetz, Domański, Józef Dobor, sierżanci: Karol Krynicki i Leśkiewicz, podoficerowie: Konarski, Furyer, Szwajcarski i szeregowi: Kowalczyk, Różalski, Bober i 15-letni Adam Mazurek.

Na oddziałek 20 i kilku żandarmeryi konnej powiatu kieleckiego, obozującej pod dowództwem Belardiego w Lipnie, napadł major Paszczenko i zmusił go do ucieczki. Po odejściu moskali Belardi wrócił do Lipna, gdzie ponownie atakowany przez kap. sztabowego Kołpakowa i tym razem ratować się musiał ucieczką, straciwszy podobno w obu starciach 1 zabitego, 3 rannych i 6 pojmanych, 9 koni i 6 sztuk broni.

Celem ożywienia ruchu w Kaliskiem udał się tain z rozkazu Bosaka dowódca oddziału IV. olkuskiego, major Denisewicz z 200 piechoty, a przeszedłszy Pilicę pod Małuszynem, zatrzymał się dnia 21. stycznia rano na odpoczynek we folwarku Rogaczew. Około godziny 2. po południu major Serwatowski
idący za nim z 1 rotą piechoty i kozakami od Włoszczowy, zaatakował nieprzygotowany i meprzyzwyczajony do ognia oddział, składający się przeważnie z rekrutów. Zmieszani rozpoczęli powstańcy odwrót w nieporządku, aż dopiero koło wsi Dąbrowa zdołał Denisewicz uporządkować oddział i stawić czoło nieprzyjacielowi. Moskale z początku całą swoją siłą uderzyli na centrum oddziału, ale odparci, uszii w lewo do lasu ze znacznemi stratami, mając między innymi rannego porucznika Toczałowa. W walce, która trwała 4 godziny, ubyło z oddziału 25 ludzi, między nimi podporucznik Przemyski. W starciu tem szczególnie odznaczył się Fiedor Worobijów, mianowany na miejscu z podoficera fedfeblem. — Odwrót wykonał Denisewicz ku Złotemu Potokowi.