Znak graficzny utworzony wg ściśle określonych reguł, reprezentujący
nobilitację, godność, lub będący symbolem grupy ludzi.
Herby szlacheckie postały w środowisku anglo-normańskiego rycerstwa w XIIw., aczkolwiek znaki herbopodobne były znane od zawsze. Początkowo używane tylko przez panujących i rycerstwo, dość szybko zaczęły być używane przez miasta (
herby miejskie), instytucje i organizacje (zakony, uniwersytety, gildie, cechy), mieszczan (
herb mieszczański) a nawet chłopów (
herb chłopski). Do herbów w sensie bardzo ogólnym można też zaliczyć
znaki bartne,
rybackie,
murarskie,
cechowe, czy oznaczenia
stanic.
Herby osób fizycznych mogą być rodowe, dziedziczne lub osobiste, związane np. z urzędem lub funkcją (np kościelną). W Polsce herby rodowe są utożsamiane ze szlachectwem, chociaż znane są liczne przykład rodzin z innych stanów posiadających herby. Herby szlacheckie wyróżniały się ściśle określonymi regułami. Herby innych stanów wyglądały nieco inaczej.
Najważniejszym elementem herbu jest tarcza, na której znajdują się
figury heraldyczne (podział tarczy) i
mobilia (elementy ruchome). Tarcza zwieńczona bywa najczęściej
hełmem,
koroną rangową,
klejnotem,
labrami oraz dodatkowo
płaszczami,
trzymaczami, wstęgą z zawołaniem lub
dewizą itp.
W Polsce otoczenie herbu czy kształt tarczy nie były tak istotne jak we Francji czy Anglii, gdzie panowały dokładne zasady heraldyczne. Polskie herby wykształciły się po części z
monogramów, po części zostały zaadaptowane zza granicy, po części używały przedmiotów rozpoznawczych (np. topór).
[w]* Elementy herbu
* Graficzna wszukiwarka herbów