Portal w rozbudowie, prosimy o wsparcie.
Uratujmy wspólnie polską tożsamość i pamięć o naszych przodkach.
Zbiórka przez Pomagam.pl

Slaski Juliusz Joachim (1836-1916)

16.05.2024 23:28
Juliusz Joachim Slaski Juliusz Joachim Slaski, herbu Grzymała. Ur. 21.6.1836 Borzykowa, zm. 21.11.1916. Syn Aleksandra Józefa Slaskiego, powstańca listopadowego i Pauliny Dąmbskiej. Jego rodzicami chrzestnymi byli Joachim Lelewel i ciotka Józefa Slaska. Wywodził się z linii Slaskich ze Slasów Leszczów w ziemi ciechanowskiej, osiadłej w Małopolsce na pocz. XVII w, której wielu członków walczyło w wojnach XVII i XVIII wieku oraz we wszystkich powstaniach.
Dwór Broniszów Ukończył szkołę realną w Kielcach, następnie od 1852 pobierał nauki w Instytucie Gospodarstwa Wiejskiego i Leśnictwa w Marymoncie[8]. W 1854 szkołę ukończył z zaleceniem odbycia praktyki w którymś ze wzorowych gospodarstw[11].

Juliusz Slaski z Julią Gawrońską W marcu 1858 wraz z rodzicami, siostrą i innymi gośćmi przyjechał do Krakowa[3], aby 12 czerwca w Kościele Mariackim wziąć ślub z Julią Gawrońską.[4] Niedługo potem, w 1859 kupił Broniszów zrujnowany wieloletnimi dzierżawami i huraganem i tam budował gniazdo rodzinne. Rozpoczął gospodarowanie wprowadzając szereg nietypowych reform. W 1961 uzyskał patent członka czynnego Towarzystwa Rolniczego[12] W 1863 uwłaszczył chłopów co wiązało się z kolejnymi unikalnymi rozwiązaniami. Zawarł z włościanami umowę oddając im część ziemi, w zamian za zrzeczenie się przez nich serwitutów i prawa wypasu.

W czasie okołopowstaniowym zwolennik poglądów Wielopolskiego. Brał czynny udział w powstańczej administracji cywilnej kraju.

Patent Towarzystwa Rolniczego Po powstaniu wierny przesłaniu, że miecz należy obecnie na lemiesz przemienić. Żyjąc bardzo skromnie doprowadził zrujnowany majątek do prosperity. Posunięcia te umożliwiły prawidłowy rozwój gospodarki, zarówno wsi, jak i organizowanego na zupełnie nowych zasadach majątku, także wpłynęły na dobre stosunki wsi ze dworem. Zatrudniał "półoficjalistów" którzy pracowali u niego trzy dni, resztą przeznaczając na własną gospodarkę. W Zbrodzicach gospodarował do 1865. Założył cegielnię z której wybudował dwór w Broniszowie i folwark. Wprowadził nietypowy nowoczesny płodozmian. W 1871 zawarł korzystny kontrakt na wieloletnią dostawę buraków cukrowych.

Helena Woynarowska Rok później umiera jego żona i Juliusz przez 5 lat sam prowadzi dom rodzinny. Dopiero w 1877 zdecydował się wstąpić w powtórny związek małżeński. "Z Heleną Woynarowską poznali się w Majkowicach w proszowskim, gdzie przyjechała ona z matką w odwiedziny do swego wuja Jana Lgockiego. Aczkolwiek rodzina Heleny Woynarowskiej niechętnie patrzyła na starszego o 20 lat wdowca, to jednak ona zdecydowała się na małżeństwo, które później trwało szczęśliwie i zgodnie przez 39 lat. Ślub odbył się 15.09.1877 r. w Gogołowie, parafii Glinika Górnego. Helena Slaska z troską i poczuciem odpowiedzialności wychowywała dzieci swego męża z pierwszego małżeństwa, a potem sześcioro własnych. Przez całe życie zajmowała się osobiście nie tylko gospodarstwem domowym, ale również ogrodem, kurnikami, chlewnią i mleczarnią, uzyskując produkty, a nawet pewne dochody na potrzeby domu, licznej rodziny oraz często przyjmowanych gości."[8]

Ciuślice Turnawiec W 1891 za 46.000 rubli Juliusz zakupil Ciuślice i Turnawiec, gdzie również wprowadził wypraktykowane zmiany. Jego majątek obejmował wówczas około 500 ha dobrej ziemi uzyskują jedne z najwyższych plonów w kraju, np. pszenicy 20 korców z morgi.
Juliusz Joachim Slaski Wyznawca idei że ziemia jest raczej depozytem niż własnością i że należy szczególnie dbać o jej pielęgnowanie i uszlachetnianie oraz o to aby nie przeszła w ręce obce.
Był radcą ubezpieczeniowym w powiecie pińczowskim, sędzią pokoju w Skalbmierzu, ławnikiem sądu granicznego, wybrany wójtem Broniszowa w latach 70-tych. Korespondent Gazety Rolniczej.

Grób Juliusza w Kazimierzy Małej Na kilka miesięcy przed śmiercią, w kwietniu 1916 w Broniszowie nastąpiła seria włamań. Wpierw 7 kwietnia z zamkniętej stajni została ukradziona świnia wartości 600 koron, a 5 dni później z domu, z zamkniętych skrzyń i pokoi kilkanaście ubrań o łącznej wartości 1630 koron. Sprawców było najprawdopodobniej 4 a ich ślady biegły w kierunku Kamyszowa gdzie zanikły.[9]
Juliusz Joachim został pochowany w Kazimierzy Małej. Helena po śmierci męża nadal mieszkała w Broniszowie, zmarła jednak przebywając u swej córki Zofii Rupniewskiej w Janowicach w sandomierskim 5 marca 1927 r. Pochowana została w grobie rodzinnym w Kazimierzy Małej.

Był dwukrotnie żonaty: z Julią Gawrońską h. Rawicz (1858 Kraków WNMP), i Heleną Wojnarowską h. Strzemię (1877 Gogołów).
Dzieci: Jarosław Stanisław (1859), Maria Fryderyka (1862), Aleksandra (1865), Kazimierz (1867), Juliusz (1869), i z drugiego małżeństwa: Lucjan (1880), Paulina Cirilla (1881), Władysław Jakub (1890), Zofia (1890), Jan Stanisław (1893), Ludwik (1898).

=> Genealogia Slaskich
=> Więcej zdjęć Juliusza Joachima i najbliższej rodziny

Bibliografia

[1] Ziemianie Polscy XX wieku, t. II
[2] Tygodnik Illustrowany 16.12.1916
[3] Czas 2.3.1858
[4] Księga ślubów par. Kraków, WNMP 1858
[5] Słowo 1.9.1911
[6] Nagrobek
[7] Slaski Michał, Slascy-Przodkowie (rkps)
[8] Kurjer Warszawski 29.9.1852
[9] Dziennik Urzędowy Obwodu Pińczowskiego 20.7.1916
[10] Archiwum Barbary Slaskiej, zam. Kanigowskiej
[11] List ze Szkoły w Marymoncie do Juliusza Joachima Slaskiego, Archiwum Barbary Slaskiej, zam. Kanigowskiej
[12] Patent Towarzystwa Rolniczego dla Juliusza Joachima Slaskiego, Archiwum Barbary Slaskiej, zam. Kanigowskiej