Sołtanowie w literaturze

A. Mickiewicz

["Pan Tadeusz" ks. VIII "Zajazd"]
Owoż Rejtan na przyjazd księcia Jenerała
Zaprosił gości - liczna szlachta się zebrała,
Było teatrum (Książę kochał się w teatrze);
Fajerwerk dawał Kaszyc, który mieszka w Jatrze,
Pan Tyzenhauz tancerzy przysłał, a kapele
Ogiński i pan Sołtan, co mieszka w Zdzięciele.
Słowem, dawano huczne nad spodziw zabawy
W domu, a w lasach wielkie robiono obławy.

A.R. Grocholski

["Prawdziwe historie z życia Adama Remigiusza Grocholskiego (1888-1965) - syna Tadeusza, spisane przez niego wierszem dla własnych dzieci.]
W cytacie prawd. chodzi o Stanisława Sołtana s. Bogdana Wiktora i Marii Franciszki i d. Sołtan
[za: www.grocholski.pl]
Sołtan "w trzynastym" walczył, jak przystało.
Aż dnia pewnego w boju przy osłonie,
Gdy jego szwadron - sześć atakowało
I padły prawie już wszystkie ich konie,
Zabrał z plutonu garstkę ludzi małą
Niemi dowodzić ku resztki obronie.
Wtem kule trafia jego i przewala.
Widzi - zbliżają się wrogowie z dala.

"Zdawaj sa", ryczą, podchodząc moskale.
On ich dopuszcza. Podchodzą pomału....
Błyszczą bagnety... Idą jak szakale...
Wtem, z rewolweru Staś pięć strzałów daje
I pięciu drabów zabija. Tak - ale
Rana za ciężka i mimo zapału,
Sam wstać nie może! Nabiegło ich mrowie.
...Kochany Druhu! Kto Twój ból wypowie!...

Wnet rozbroili rannego. Niewola....!
Nie, bolszewicy rannych dobijali,
Taka nieszczęsnych jeńców była dola,
Że sami sobie mogiły kopali.
Każą mu kopać mogiłę: "Nie! Rola
To wasza, chamy, byście wykopali
Dla mnie mogiłę. Wy wszak "Trudowniki",
Więc kopcie dla mnie! Podłe niewolniki!"

I padł od strzałów, krzycząc: "Polska żyje!"
Tak był koniec druha - Bohatera.
.........................................
.........................................
..........................................
..........................................
Niechże mu światłość wiekuista świeci.
Tak giną Polski - bohaterskie dzieci!

Zygmunt Krasiński

Listy Zygmunta Krasińskiego do Adama Sołtana
list nr 31
list nr 34

Tadeusz Konwicki

Kolonia Wileńska-ósmy cud świata

Genealogia rodziny Sołtan