Strugała Franciszek (1904-1942)- duchowny, Sługa Boży

Franciszek Strugała urodził się 23 marca 1904 roku w miejscowości Jaworzno koło Wielunia, obecnie w powiecie Olesno, województwo opolskie. Jego rodzice zarządzali własnym gospodarstwem rolnym w Jaworznie. Po ukończeniu szkoły podstawowej w rodzinnej miejscowości, rozpoczął edukację w gimnazjum w Częstochowie, a później przeniósł się do Liceum imienia Piusa X we Włocławku.
W 1925 roku wstąpił do Seminarium Duchownego we Włocławku, a edukację kontynuował w Krakowie. Święcenia kapłańskie otrzymał 9 czerwca 1929 roku z rąk biskupa Teodora Kubiny w Częstochowie. Następnie pełnił posługę w parafiach w Dankowie, Bęczkowicach, Częstochowie, Zawierciu, Wieluniu i Strzemieszycach. W czerwcu 1937 roku został mianowany administratorem parafii Kraszewice w dekanacie wieruszowskim, a 30 kwietnia 1938 roku proboszczem tej parafii. Ks. Strugała rozpoczął prace remontowe na plebanii, podnosząc jej standard o piętro. Prac tych nie ukończył przed wybuchem wojny. Już w pierwszym roku pobytu w Kraszewicach zdobył zaufanie lokalnych wiernych. Zgoda władz diecezjalnych pozwoliła mu na pełnienie funkcji radnego w radzie gromadzkiej i gminnej. Ksiądz Franciszek Strugała miał wojskowy stopień kapitana rezerwy; został mianowany kapelanem rezerwy 28 kwietnia 1939 roku (ze starszeństwem od 1 stycznia tegoż roku).
Po wybuchu II wojny światowej, pod niemiecką okupacją, wszyscy kapłani z terenów włączonych do Warthegau (Kreis Wieluń) zostali deportowani do obozu koncentracyjnego w Dachau, gdzie większość z nich została zamordowana. Na terenie powiatu wieluńskiego przetrwała tylko jedna parafia w Rudzie koło Wielunia.
Proboszcz parafii Kraszewice, ks. Franciszek Strugała, został aresztowany przez Niemców 6 października 1941 roku. Kronika parafialna relacjonuje: „Po aresztowaniu proboszcza kościół został zamknięty i zapieczętowany. W tym okresie został całkowicie obrabowany i zbezczeszczony przez rozsypanie Postaci Eucharystycznych od ołtarza aż do zakrystii”.
Zgodnie z rodzinna relacją (p. Andrzeja Franczyka, żandarmi wcześniej ostrzegli ks. Strugałę o nadchodzącym aresztowaniu. Prawo kanoniczne pozwalało na opuszczenie parafii w obliczu zagrożenia życia, ale ks. Strugała stwierdził, że przysiągł nie opuścić ołtarza. W noc aresztowania, żandarmi, którzy go ostrzegli, nie okazali już życzliwości, nie pozwalając mu nawet zabrać ciepłej odzieży, podczas gdy była to wczesna i zimna jesień. Wspomnianą noc ks. Strugała spędził na modlitwie w kościele, skąd żandarmi go zabrali – według przekazu siostry księdza Heleny, która wówczas mieszkała na parafii w Kraszewicach. Kościół parafialny został zdewastowany.
Księdza Strugałę przetrzymywano w obozie przejściowym w Konstantynowie, a 30 października 1941 roku wywieziono go do obozu koncentracyjnego w Dachau (numer obozowy 28313). Mimo obozowego życia i nieludzkich cierpień, zwłaszcza w Dachau, pozostał wierny kapłaństwu Chrystusowemu. Wyczerpany ekstremalnymi warunkami obozowymi, w zimie i wiosną 1942 roku (Wielki Post) ciężko zachorował. Zmarł 2 kwietnia 1942 roku w wieku 38 lat, w wyniku tortur, wycieńczenia i bólu, śmiercią męczeńską.
„Biała Księga” Martyrologium Duchowieństwa Polskiego XX wieku (lata 1914-1989) informuje, że urna z prochami Sługi Bożego ks. Franciszka Strugały od 1950 roku jest przechowywana na cmentarzu Am Perlacher Forst, w miejscu zwanym Ehrenhain I (Gaj Pamięci nr 1), w Monachium, oznaczonym numerem K2915. Skremowanie najprawdopodobniej miało miejsce w krematorium przy niemieckim Ostfriedhof (Cmentarz Wschodni) w Monachium.
Uroczyste rozpoczęcie procesu beatyfikacyjnego miało miejsce w katedrze we Włocławku 26 stycznia 1992 roku o godzinie 15:00. Od tej chwili zamordowanym kapłanom, objętym procesem beatyfikacyjnym, przysługiwał oficjalnie tytuł Sług Bożych.
Już po zakończeniu zbierania dokumentów i prac trybunału rogatoryjnego, siostra zakonna Eleonora Ciomek z parafii w Kraszewicach przekazała informację, że po wojnie (prawdopodobnie w 1949 roku) odwiedził Kraszewice ksiądz biskup z Włocławka, były więzień Dachau. Jego wizyta miała charakter prywatny, a podczas niedzielnej mszy wygłosił kazanie, w którym wyjaśnił, że musiał przybyć, aby spełnić ostatnią wolę przekazaną mu w obozie przez śp. księdza Franciszka Strugałę. Testament brzmiał: „Powiedz moim parafianom, że moje cierpienia i śmierć w obozie ofiarowałem za moją parafię, za wszystkich moich parafian, że modliłem się za nich”. Dwadzieścia sześć lat temu, 13 czerwca 1999 roku, ks. Franciszek Strugała (1904–1942), proboszcz z Kraszewic, został oficjalnie ogłoszony Sługą Bożym.

Biogram oparłem na własnych tekstach: W Dachau był numerem: 28313. Wspomnienie Sługi Bożego ks. Franciszka Strugały (w) Ostrzeszowska Kultura, nr 31 2/2024, s. 2-3
https://ostrzeszow.pl/asp/pliki/Kwartalnik_Ostrzeszowska_Kultura/kwartalnik_nr31.pdf
a także Sługa Boży ks. Franciszek Strugała (1904 - 1942) - Świadek Wiary w Pamięci Pokoleń, Rojów 2025
https://wbc.poznan.pl/dlibra/publication/663502/edition/573806