Portal w rozbudowie, prosimy o wsparcie.
Uratujmy wspólnie polską tożsamość i pamięć o naszych przodkach.
Lubowidzki Mateusz Eustachy Michał (ok. 1789 - 1875 ) - wiceprezydent Warszawy w 1 poł. XIX w. i szef policji
14.09.2025 09:02
Mateusz Eustachy Michał Lubowidzki (ok. 1789 dobra Dylewo k. Ostrołęki - 1875 Drzewica ) - wiceprezydent Warszawy w 1 poł. XIX w., naczelnik wielu tajnych policji i jawnej policji za Wielkiego Xsięcia, ranny w 1830 r w Belwederze, leżał potem w szpitalu Ujazdowskim pod strażą wojskową. W grudniu brat jego rodzony, Józef Lubowidzki (wice prezes banku) wyjednał u generała gubernatora Wojczyńskiego zgodę na dalsze leczenie w domu. Pozwolenie zostało wydane, a następnie zorganizowano tuż po wyjściu ze szpitala, ucieczkę Mateusza Lubowieckiego za granicę, na Śląsk. [1]
"(...) Mateusz Lubowidzki dotrwał aż do wybuchu powstania. Lubowidzki zdołał swem postępowaniem zohydzić w oczach ludności władze miasta. Opinja publiczna, zawsze pochowna do uogólniania, rozciagnęła na wszystkich urzędników miasta cechujące Lubowidzkiego piętno ludzi podłych i nieuczciwych. Bardzo dosadnie charekteryzuje Lubowidzkiego profesor Askenazy:"Na czele policji miasta Warszawy stał viceprezydent municypalności warszawskiej Mateusz Lubowidzki, Stryj jego, smutnej pamięci generał lejtmant wojsk polskich, komenderujący za Targowicy dywizją ukraińską i podolską, wiosną 1793 r. doprowadził był swoją dywizję do złożenia przysięgi Katarzynie II i wcielenia do armii rosyjskiej. Synowiec napróżno z tej fatalnej rodzinnej chciał się otrząsnąć tradyzci, miał w sobie za młodu iskrę dobrej woli i narodowego czucia, którą wnet jednak zgasiły popędy namiętności i zbytku, potrzeba ich zaspokajania i nadarzająca się potemu łatwa pokusa". [2]
"Lubowidzki zwłąchawszy się z Nowiosilcowem, zarazem pokumał się najściślej z Rożnieckim, a swoją policję miejską z jego tajną wojskową" [2]
"Okradanie funduszów publicznych przez Lubowidzkiego oraz metody postępowania podległej mu policji w stosunku do mieszkańców Warszawy wyrobiły władzą miejskim jak najgorszą opinię" [2]
"Faktyczny kierownik władz miejskich, Lubowidzki, był ciężko ranny w czasie napadu na Belweder" [2]
"Wieczorem, 1 stycznia 1831 r Józef Lubowidzki wraz z Henrykiem Łubieńskim wywieźli zagranicę byłego viceprezydenta Warszawy, Mateusza Lubowidzkiego. Wywiezienie człowieka tak znienawidzonego, jak Lubowidzki, musiało wywołać ostry atak całej opinii publicznej oraz ludności przeciwko rodzinie Łubieńskich, która w głównej mierze przyczyniła się do ułatwienia i zorganizowania ucieczki."[2]
"Mateusz Lubowidzki ,jakakolwiek niejako już przez powstańców ukaranym został, bo kilkanaście razy pchnięto bo bagnetem, był jednym z tych urzędników, których opinia ówcszesna potępiała" [6]
Po upadku Powstanie Listopadowego Lubowidzki został senatorem i tajnym radcą [7]
W 1854 roku odsprzedał część swojego majątku Wilhelmowi Nenckiemu, tj. klucz bruski a mianowicie wsie: Brus, Retkinie i Rokicie, folwark Brus, wójtostwo Rokicie, młyny Brus, Rokicie i Chavchula ora nowo powstałą kolonię Karolew , ogółem 863 morgi [8] [obecnie tereny te znajdują się w granicach miasta Łodzi]
Ślub: 15.10.1818 Warszawa [3]. On Wielmożny Mateusz Eustachy Michał Lubowidzki, wiceprezydent miasta stołecznego Warszawy , urodziny w dobrach Dylewo w Województwie Płockim, w Obwodzie Ostrołeckim, parafia Kieziołowska (?), lat 29, zam. w Warszawie [3]. Ona Wielmożna Jaśnie Panna Tekla Michalina Franciszka Rotkiewicz, ur. w Warszawie par. św. Krzyża, lat 19. Jej rodzice Tomasz Rotkiewicz (Szef Biura Komisuji Rządowej Spraw Wewnętrznych i Policji) oraz Teresa Pierocka po mężu Rotkiewicz [3]
W 1857 r był senatorem i mieszkał w dobrach Widzew [obecnie dzielnica miasta Łodzi] [13]
Zmarł 17.12.1875 r w Drzewicy w powiecie opoczyńsim [7]w wieku 86 lat [7]
Rodzeństwo
1__Józef Lubowidzki - wiceprezes banku
2__Prekseda [4], [5]. Magdalena Lubowidzka po mężu Trzcińska - ślub 1810 r Dmosin [5] [obecnie powiat brzeziński, woj. łódzkie] , mąż Wawrzyniec Hipolit Trzciński [5] (jego rodzice: Karol Trzciński [5] i Konstancja Sokolnicka [5])
3__Marianna Lubowidzka [4]
Dzieci:
1___Władysław Michał Hieronim Lubowidzki - ur 1820 Warszawa [9] - zm. 24.12.1881 Drzewica [11], lat 62 [11]
2__Karol Emeryk Leonard Lubowidzki - ur 1823 Warszawa [10]n - ślub 1857 Pabianice ś. Mateusz [13], on kawaler, dziedzic dóbr Widzewa [13[ - zm. 25.01.1883 Bemo par. Drzewica [12], pozostawił żonę Jadwigę z Cichowskich [12]
Wnuki:
2.1__Jan Chrzciciel Mateusz Lubowidzki - ur. 1858 Pabianice św. Mateusz akt nr 204 - zm. 1860 Pabianice ś, Mateusz akt nr 105
2.2__Stanisław Kostka Gustaw Lubowidzki - ur. 1859 Pabianice św. Mateusz akt nr 235
2.3__Józef Justyn Stanisław Lubowidzki - ur 1869 Pabianice św. Mateusz akt nr 330
Rodzice:
1__Jan [3], [4] Chrzciciel [4] Lubowidzki [3], [4] - ur. ok. 1743 - dziedzic dóbr Osiny [3] - zm. 01.03.1813 r w Rawie Mazowieckiej [3], lat 70 [4], dziedzic dóbr Osiny w powiecie Brzezińskim [4] [obecnie powiat brzeziński, woj. łódzkie] , pozostawił żonę Mariannę z Dzierżańskich , synów Józefa i Mateusza oraz córkę Preksedę zamężną za Trzcieńskim (?) i niezamężną Mariannę [4]
2__Marianna Dzierżańska po mężu Lubowidzka [3] , w 1818 r zamieszkała w Rawie [3]
Ciekawostka dot. nazwiska - obok miejscowości Dmosin jest wioska Lubowidza.
[1] Maurycy Mochnacki " Powstanie narodu polskiego w r. 1830 i 1831. T. 2" wyd. 1834
[2] Adam Moraczewski "Samorząd Warszawy w dobie Powstania Listopadowego", wyd. 1934
[3] Księga metrykalna ślubów Warszawa 1818 r ASC Cyrkuł VII akt nr 160 - przechowywana w AP w Warszawie
[4] Księga metrykalna zgonów Rawa Mazowiecka 1813 r akt nr 39 - przechowywana w AP w Łodzi
[5] Księga metrykalna ślubów Dmosin 1810 r akt nr 13 - przechowywana w AP w Łodzi
[6] Leon Dembowski "Moje wspomnienia z czasów W. Księstwa Warszawskiego i wojny polsko-rosyjskiej 1831 roku T. 2" , wyd. 1902
[7] Czas [R.28], Ner 23 (29 stycznia 1875)
[8] Baruch, Maksymilian "Pabianice, Rzgów i wsie okoliczne : monografia historyczna dawnych dóbr kapituły krakowskiej w sieradzkiem i łęczyckiem ", wyd. 1903
[9] Księga metrykalna urodzeń Warszawa 1820 r ASC Cyrkuł VII - przechowywana w AP w Warszawie
[10] ] Księga metrykalna urodzeń Warszawa 1823 r ASC Cyrkuł VII akt nr 642 - przechowywana w AP w Warszawie
[11] Księga metrykalna zgonów Drzewica 1881 r akt nr 61 - przechowywana w Arch. Paraf
[12] Księga metrykalna zgonów Drzewica 1883 r akt nr 4 - przechowywana w Arch. Paraf
[13] Księga metrykalna ślubów Pabianice św. MAteusz 1857 r akt nr 15 - przechowywana w AP w Łodzi
"(...) Mateusz Lubowidzki dotrwał aż do wybuchu powstania. Lubowidzki zdołał swem postępowaniem zohydzić w oczach ludności władze miasta. Opinja publiczna, zawsze pochowna do uogólniania, rozciagnęła na wszystkich urzędników miasta cechujące Lubowidzkiego piętno ludzi podłych i nieuczciwych. Bardzo dosadnie charekteryzuje Lubowidzkiego profesor Askenazy:"Na czele policji miasta Warszawy stał viceprezydent municypalności warszawskiej Mateusz Lubowidzki, Stryj jego, smutnej pamięci generał lejtmant wojsk polskich, komenderujący za Targowicy dywizją ukraińską i podolską, wiosną 1793 r. doprowadził był swoją dywizję do złożenia przysięgi Katarzynie II i wcielenia do armii rosyjskiej. Synowiec napróżno z tej fatalnej rodzinnej chciał się otrząsnąć tradyzci, miał w sobie za młodu iskrę dobrej woli i narodowego czucia, którą wnet jednak zgasiły popędy namiętności i zbytku, potrzeba ich zaspokajania i nadarzająca się potemu łatwa pokusa". [2]
"Lubowidzki zwłąchawszy się z Nowiosilcowem, zarazem pokumał się najściślej z Rożnieckim, a swoją policję miejską z jego tajną wojskową" [2]
"Okradanie funduszów publicznych przez Lubowidzkiego oraz metody postępowania podległej mu policji w stosunku do mieszkańców Warszawy wyrobiły władzą miejskim jak najgorszą opinię" [2]
"Faktyczny kierownik władz miejskich, Lubowidzki, był ciężko ranny w czasie napadu na Belweder" [2]
"Wieczorem, 1 stycznia 1831 r Józef Lubowidzki wraz z Henrykiem Łubieńskim wywieźli zagranicę byłego viceprezydenta Warszawy, Mateusza Lubowidzkiego. Wywiezienie człowieka tak znienawidzonego, jak Lubowidzki, musiało wywołać ostry atak całej opinii publicznej oraz ludności przeciwko rodzinie Łubieńskich, która w głównej mierze przyczyniła się do ułatwienia i zorganizowania ucieczki."[2]
"Mateusz Lubowidzki ,jakakolwiek niejako już przez powstańców ukaranym został, bo kilkanaście razy pchnięto bo bagnetem, był jednym z tych urzędników, których opinia ówcszesna potępiała" [6]
Po upadku Powstanie Listopadowego Lubowidzki został senatorem i tajnym radcą [7]
W 1854 roku odsprzedał część swojego majątku Wilhelmowi Nenckiemu, tj. klucz bruski a mianowicie wsie: Brus, Retkinie i Rokicie, folwark Brus, wójtostwo Rokicie, młyny Brus, Rokicie i Chavchula ora nowo powstałą kolonię Karolew , ogółem 863 morgi [8] [obecnie tereny te znajdują się w granicach miasta Łodzi]
Ślub: 15.10.1818 Warszawa [3]. On Wielmożny Mateusz Eustachy Michał Lubowidzki, wiceprezydent miasta stołecznego Warszawy , urodziny w dobrach Dylewo w Województwie Płockim, w Obwodzie Ostrołeckim, parafia Kieziołowska (?), lat 29, zam. w Warszawie [3]. Ona Wielmożna Jaśnie Panna Tekla Michalina Franciszka Rotkiewicz, ur. w Warszawie par. św. Krzyża, lat 19. Jej rodzice Tomasz Rotkiewicz (Szef Biura Komisuji Rządowej Spraw Wewnętrznych i Policji) oraz Teresa Pierocka po mężu Rotkiewicz [3]
W 1857 r był senatorem i mieszkał w dobrach Widzew [obecnie dzielnica miasta Łodzi] [13]
Zmarł 17.12.1875 r w Drzewicy w powiecie opoczyńsim [7]w wieku 86 lat [7]
Rodzeństwo
1__Józef Lubowidzki - wiceprezes banku
2__Prekseda [4], [5]. Magdalena Lubowidzka po mężu Trzcińska - ślub 1810 r Dmosin [5] [obecnie powiat brzeziński, woj. łódzkie] , mąż Wawrzyniec Hipolit Trzciński [5] (jego rodzice: Karol Trzciński [5] i Konstancja Sokolnicka [5])
3__Marianna Lubowidzka [4]
Dzieci:
1___Władysław Michał Hieronim Lubowidzki - ur 1820 Warszawa [9] - zm. 24.12.1881 Drzewica [11], lat 62 [11]
2__Karol Emeryk Leonard Lubowidzki - ur 1823 Warszawa [10]n - ślub 1857 Pabianice ś. Mateusz [13], on kawaler, dziedzic dóbr Widzewa [13[ - zm. 25.01.1883 Bemo par. Drzewica [12], pozostawił żonę Jadwigę z Cichowskich [12]
Wnuki:
2.1__Jan Chrzciciel Mateusz Lubowidzki - ur. 1858 Pabianice św. Mateusz akt nr 204 - zm. 1860 Pabianice ś, Mateusz akt nr 105
2.2__Stanisław Kostka Gustaw Lubowidzki - ur. 1859 Pabianice św. Mateusz akt nr 235
2.3__Józef Justyn Stanisław Lubowidzki - ur 1869 Pabianice św. Mateusz akt nr 330
Rodzice:
1__Jan [3], [4] Chrzciciel [4] Lubowidzki [3], [4] - ur. ok. 1743 - dziedzic dóbr Osiny [3] - zm. 01.03.1813 r w Rawie Mazowieckiej [3], lat 70 [4], dziedzic dóbr Osiny w powiecie Brzezińskim [4] [obecnie powiat brzeziński, woj. łódzkie] , pozostawił żonę Mariannę z Dzierżańskich , synów Józefa i Mateusza oraz córkę Preksedę zamężną za Trzcieńskim (?) i niezamężną Mariannę [4]
2__Marianna Dzierżańska po mężu Lubowidzka [3] , w 1818 r zamieszkała w Rawie [3]
Ciekawostka dot. nazwiska - obok miejscowości Dmosin jest wioska Lubowidza.
Bibliografia
[1] Maurycy Mochnacki " Powstanie narodu polskiego w r. 1830 i 1831. T. 2" wyd. 1834
[2] Adam Moraczewski "Samorząd Warszawy w dobie Powstania Listopadowego", wyd. 1934
[3] Księga metrykalna ślubów Warszawa 1818 r ASC Cyrkuł VII akt nr 160 - przechowywana w AP w Warszawie
[4] Księga metrykalna zgonów Rawa Mazowiecka 1813 r akt nr 39 - przechowywana w AP w Łodzi
[5] Księga metrykalna ślubów Dmosin 1810 r akt nr 13 - przechowywana w AP w Łodzi
[6] Leon Dembowski "Moje wspomnienia z czasów W. Księstwa Warszawskiego i wojny polsko-rosyjskiej 1831 roku T. 2" , wyd. 1902
[7] Czas [R.28], Ner 23 (29 stycznia 1875)
[8] Baruch, Maksymilian "Pabianice, Rzgów i wsie okoliczne : monografia historyczna dawnych dóbr kapituły krakowskiej w sieradzkiem i łęczyckiem ", wyd. 1903
[9] Księga metrykalna urodzeń Warszawa 1820 r ASC Cyrkuł VII - przechowywana w AP w Warszawie
[10] ] Księga metrykalna urodzeń Warszawa 1823 r ASC Cyrkuł VII akt nr 642 - przechowywana w AP w Warszawie
[11] Księga metrykalna zgonów Drzewica 1881 r akt nr 61 - przechowywana w Arch. Paraf
[12] Księga metrykalna zgonów Drzewica 1883 r akt nr 4 - przechowywana w Arch. Paraf
[13] Księga metrykalna ślubów Pabianice św. MAteusz 1857 r akt nr 15 - przechowywana w AP w Łodzi