Poławeń, pow. wiłkomierski

Poławeń, po żm. Poławenis albo Pałauanis, mko nad rz. Ławeną, pow. wiłkomierski, okr. pol. Rogowo, o 70 w. od Wiłkomierza, w 1859 r. było tu 10 dm., 84 mk.; kościół i klasztor ks. dominikanów, dom schronienia. W 1676 r. Wawrzyniec Michał Odlanicki Poczobut, sędzia ziemski wiłkomierski, z żoną Maryanną z Doumantów Siesickich, założyli na wyniosłym brzegu Ławeny klasztor dominikanów i uposażyli go fol. Poławeń, jez. Wierzynta, fol. Łomaki i kapitałem 9671 złp. Kościół p. w. św. Dominika był wzniesiony z muru, z wieżą trzypiętrową; klasztor pierwotnie drewniany, od 1779 r. murowany. Kościół od 1849 r. zamieniono na parafialny a klasztor w 1864 r. zniesiono. Bogatą bibliotekę klasztorną przeniesiono do Wilna. Par. kat,, dek. uciańskiego, ma 3501 dusz. Kościół filialny we wsi Nowydwór albo Giełaże (Giełażewo), p. w. N. M. P., wzniesiony został z drzewa w 1746 r. kosztem obywatela Puzyny. Opis i widok P. podał Tygod. Illustr. w nr 285, z 1873 r.
[SGKP]