Godebski Cyprian (1765-1809)

[blok]Godebski Cyprian, urodził się 1765 na Polesiu Wołnskim, zginął 19.04.1809 w bitwie pod Raszynem. Poeta i prozaik. Wychowanek kolegium pijarskiego. Jeden z przywódców patriotycznej konspiracji antyrosyjskiej po III rozbiorze na Wołyniu, na skutek czego musiał zbiec do Galicji, a następnie do Włoch, gdzie wstąpił do Legionów Polskich. Prowadził pracę oświatową wśród żołnierzy. Potem w Legii Naddunajskiej. W 1802 wrócił do kraju. Debiutował w tym samym roku jako poeta, m.in. znanym wierszem Na odjazd Juliana Niemcewicza. Wraz z Z. Kosseckim wydawał 1803-1806 almanach Zabawy przyjemne i pożyteczne. Od 1805 członek Towarzystwa Przyjaciół Nauk. W Poznaniu 1806 bierze udział na prośbę gen. J. Dąbrowskiego w formowaniu wojska polskiego i walkach z Prusami. Po utworzeniu Księstwa Warszawskiego komendant twierdzy modlińskiej. Zginął jako dowódca pułku w bitwie pod Raszynem 1809, stając się jedną z legend tamtego czasu. Jego Dzieła wierszem (t. 1-2, 1821) zawierają utwory patriotyczne, jak znany Wiersz do legiów polskich (1805), zbliżone są do klasycyzmu oraz bajki: Grenadier filozof, Powieść prawdziwa z dziennika podróży r. 1799 (1805) przetwarza wątek biograficzny, łączy sentymentalizm z realizmem i ukazuje dzieje żołnierza francuskiego wcielonego siłą do armii. Zapoczatkował nurt literatury związanej ściśle z walką wyzwoleńczą.

[]