Portal w trakcie przebudowywania.
Niektóre funkcje są tymczasowo wyłączone, inne mogą nie działać poprawnie.

Bloch Henryk Jan

23.10.2011 16:45

Odpowiedzi (1)

23.10.2011 16:45
http://www.genealogia.okiem.pl/foto2/di ... play_media
Bloch Henryk Jan (1866 – 1938), przemysłowiec, ziemianin, właściciel stajni wyscigowej, okultysta i spirytysta. Urodził się w Warszawie 22 grudnia 1866 r. jako jedyny syn – z pięciorga dzieci – Jana Bogumiła (Gotliba) Blocha (1836 – 1902), finansisty, budowniczego kolei, naukowca, teoretyka wojskowości i pacyfisty, oraz Emilii z Kronenbergów (1845 – 1921).
Dzieciństwo spędził w Warszawie i tu pobierał nauki. W 1884 r. uzyskał maturę filologiczną w Rewlu, po czym podjął studia na uniwersytecie w Dorpacie, gdzie przez pewien czas był filistrem Konwentu Polonia. Potem kontynuował studia filozoficzne w Lipsku. Powrócił do kraju i przez pewien czas pomagał ojcu w prowadzeniu interesów, potem odbył praktykę rolniczą w majątku Chłapowskich w Poznańskiem. Następnie osiadł w olbrzymim majątku rodzinnym w Łęcznej, w pow. lubartowskim. Pomagał tam ojcu prowadzić racjonalną hodowlę, uprawę roślin i przetwórstwo rolne (gorzelnie, browary, krochmalnie i in.). Założył wzorcową stadninę koni, a jego stajnia „Grey” zdobywała wiele prestiżowych nagród w międzynarodowych konkursach hippicznych. Po śmierci ojca w 1902 r. stał się spadkobiercą olbrzymiej fortuny, określanej na jedną z największych w cesarstwie rosyjskim. Stanął wtedy na czele wszystkich interesów rodzinnych, zajmując miejsce ojca w zarządach różnych spółek: Kolei Fabryczno-Łódzkiej, Banku Handlowego, Cukrowni Dobrzelin i in., oraz prowadząc samodzielne gospodarstwo wielkoprzemysłowe w Łęcznej. Po nim też objął prezesurę Muzeum Wojny i Pokoju w Lucernie. Jako kontynuator dzieła swego ojca był hojnym donatorem na rzecz tej instytucji. Ale była to ostatnia publiczna rola w życiu Henryka. Nie wdał się w ojca i nie dążył do utrzymania a może i powiększenia fortuny. Słabością jego był hazard i skłonność do pięknych kobiet. Bywało, że na największych torach hippicznych przegrywał w totalizatora olbrzymie sumy pieniędzy. Wszystko to zachwiało podstawami majątku rodzinnego tak bardzo, że gospodarstwo rolno-przemysłowe w Łęcznej, z powodu długów, zostało postawione w stan licytacji. Aby ratować stuację rada rodzinna postanowiła odsunąć go od prowadzenia całej schedy po ojcu i uchronić Łęczną przed utratą. To matka na licytacji wykupiła zadłużony majątek, a Henryk skłócony z rodziną opuścił kraj.
Co działo się z nim po 1906 r., wiadomo tylko tyle, że przez około 3 lata przebywał w Paryżu, potem wyjechał do Argentyny, następnie do Brazylii. Ze strzępów informacji wynika, że utracił także osobisty majątek „Kamionek Izabelin” (obecnie w warszawskiej Dzielnicy Praga – Płd.). Część „A” stała się własnościa nieznanego Towarzystwa Akcyjnego „Nowe Dziamice”, zaś część „C” tajemniczego „Domu Bankowego”. Niestety nie wiadomo kiedy to nastąiło. Jest pewne natomiast, że w nowych, trudnych warunkach dawał sobie radę. Bo oto np. w 1910 r. był właścicielem Domu Bankowego w Wiedniu z przedstawicielstwem w Krakowie (ul. Grodzka 14). Prawdopodobnie był też włascicielem składu win importowanych w Drohobyczu.
Podczas pobytu w Argentynie i Brazylii Bloch zainteresował się spirytyzmem i teozofią. Krótko przed 1914 r. powrócił do kraju i zamieszkał w okolicy Pruszkowa. W 1920 r. przeniósł się do Warszawy pracując jako tłumacz przysięgły. Znał bowiem kilka języków europejskich. W 1921 r. zmarła matka, w 1926 najstarsza siostra, majątek rodzinny był więc dzielony na pozostałych członków rodziny. W tej sytuacji Henryk nie musiał nadal martwić się o podstawy swego utrzymania. W latach 1924 – 26 prowadził wykłady w Towarzystwie Studiów Egzoterycznych, pisywał rozprawy i eseje z pogranicza okultyzmu i egzoteryzmu. Kilkanaście swych prac pozostawił w maszynopisach. Jedna z nich, pt. „Mistrz Mówi – Kultura Miłosci” została wydana w 1939 r. przez Wydawnictwo Hejnał w Wiśle. Henryk Bloch zmarł w Warszawie 9 maja 1938 r. o godz. 13:15 i został pochowany w grobowcu rodzinnym na Powązkach (198-V-18/19).
Był żonaty (ślub w 1892) z Izabellą Wodzińską, z którą miał jedyną córkę Janinę, zamężną za inż. Janem Buchholtzem. Więcej o jego życiu rodzinnym nie ma wiadomości. Miał cztery siostry:
1.Marię Katarzynę (1855 – 1926), zamężną za Józefem Kościelskim (1845 – 1911), politykiem, poetą i dramaturgiem. Ich syn Władysław August (1886 –1933) – poeta, wydawca i krytyk był żonaty (1918) z Moniką Krystyńską (1896 – 1959), art. teatralną. Mieli oni dwie córki: Katarzynę, za Tadeuszem Sieheniem i Emilię, za Tomisławem Jędrzejewiczem.
2.Aleksandrę Emilię (1866 - ?), za Józefem Weissenhoffem (1860 – 1932) – pisarzem. Dziećmi ich były: Wanda Maria Emilia (1888 - ?); Jan Wirgiliusz (1889 - 1972), fizyk, prof. Uniwersytetu Wileńskiego i Politechniki Lwowskiej, członek PAN; Aleksandra Józefa (1891 -1956) i Róża Maria (1895 – 1939), franciszkanka.
3.Emilię (1870 - 1940) która poślubiła Ksawerego hr. Hołyńskiego (1856 – 1901), rotmistrza gwardii wojsk rosyjskich. Małżeństwo miało czworo dzieci: Ewelinę Katarzynę (1891 - 1953); Elżbietę Janinę Marię (1898 - ?); Jana (1892 – 1969), żonatego z Zofią z Brodnickich (1892 – 1978) i Franciszka Ksawerego (1896 – 1944), nieżonatego. Obie ich córki wyszły za mąż za braci Karnkowskich: Ewelina Katarzyna za Władysława Adolfa Stanisława (1881 – 1948), zaś Elżbieta Janina Maria za Stanisława Stefana Aleksandra (1888 -1952).
Emilia po śmierci pierwszego męża ponownie wyszła za mąż za Michała Ordęgę (1869 – 1927), dr praw, ziemianina. Małżeństwo było bezdzietne.
Franciszek Ksawery Hołyński, Michał Ordęga i Emilia spoczywają na Powązkach (43–6-2/3).
4.Janinę Marię (ok. 1882 - 1937) – najmłodszą z córek Jana Bogumiła– która wyszła za mąż za Kazimierza Kostaneckiego (1863 – 1940), profesora antropologii porównawczej, rektora UJ, prezesa PAU i dr honoris causa kilku uniwersytetów europejskich. Małżeństwo miało dwóch synów. Jan (1902 – 1937), docent ekonomii UJ, wraz z matką zginęli 11.11.1937 w katastrofie lotniczej pod Piasecznem. Jan był żonaty z Dorothy Adams (amerykanką), z którą miał syna Andrzeja (ur. 1932). Drugi syn profesorostwa Kostaneckich, Michał Antoni zginął w Powstaniu Warszawskim.

Bibliografia
Opracowania zwarte
Grodek A.: Bloch Jan Gotlib [w] „Polski Słownik Biograficzny” 1936, tom II, ss. 124–126.
Kołodziejczyk R.: Jan Bloch 1836 – 1902, Warszawa 1983, ss. 241, 273–275, 290–291, 304.
Jeske-Choiński T.: Neofici Polscy Warszawa 1904, ss. 122, 227–228.
Malecka E.: Jan Bloch – niezwykły Warszawiak Warszawa 202, ss. 13–26.
Leśniewska J.E.: Właściciele dóbr Łęczna w latach 1800 – 1944 Lublin 2004, ss. 124–128.
Leśniewska E.: Sukcesy sportowe łęczyńskiej stajni wyścigowej Henryka Blocha [w] „Merkuriusz Łęczyński” 1989, nr 4, ss. 10–13.
Trojanowski S.: Henryk Jan Bloch. Notatka Biograficzna [w] „Hejnał” 1938, z. 6, ss. 333– 335.
[Wspomnienie pośmiertne J.B. Blocha] [w] „Przegląd Techniczny” 1902, nr 3, s. 32.
Żor A.: Figle historii 2005, s. 362.

Wycinki prasowe i ogłoszenia
[ślub Aleksandry Bloch z Józefem Weyssenhoffem] „Gazeta Warszawska” 1885, nr 216.
[ślub Emilii Bloch z Ksawerym Hołyńskim] „Głos Torunia” 1890, nr 134.
[przeniesienie zwłok J.G. Blocha] GL (dalej cyt. GL) 1902, nr 5.
[pamięci J.G. Blocha] GL 1902, nr 8; nr 16.
[testament J.G. Blocha] GL 1902, nr 15.
[Muzeum Wojny] „Gazeta Lwowska” 1902, nr 23; nr 130.
[Cukrownia Dobrzelin] „Księga Adresowa Przemysłu Królestwa Polskiego” 1904, s. 320
[mord w Dobrzelinie] „Kurier Litewski” 1906, nr 12.
[bank H. Blocha] „Pogoń” 1907, nr 39; „Wielka Księga Adresowa Krakowa” 1910, s. 153.
[Kamionek–Izabelin] „Księga Adresowa Warszawy. Cała Warszawa” 1930, s. 235.
[handel win H. Blocha] „Księga Przemysłu i Handlu Polskiego” 1930, s. 969.
[katastrofa lotnicza] GL 1937, nr 258; „Codzienna Gazeta Handlowa” 1937, s. 260.

© Copyright by Andrzej Baranski