Portal w trakcie przebudowywania.
Niektóre funkcje są tymczasowo wyłączone, inne mogą nie działać poprawnie.
Steifer, Marian Jan
30.12.2011 01:16
[imgprawa]http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/37/MarianJanSteifer.JPGMarian Jan Steifer, ur. 15 sierp 1889, Wieś Wołoska k/Bolechowa, zm. 1945-46. Oficer WP, sportowiec, działacz sportowy.
Syn Tomasza Adama Steifera, administratora majątku rodziny Stirbeyów i Bronisławy Emili z Makanów.
Do ósmego roku życia mieszkał w Krynicy a następnie od r. 1897 we Lwowie, gdzie od r. 1901 uczęszczał do III Gimnazjum im. Franciszka Józefa. W czasach szkolnych działał w organizacjach sportowych, m.in. współtworzył gimnazjalne kółko gimnastyczne (1903) oraz kluby piłkarskie Lechia (1905) i Pogoń (1907). W Pogoni został członkiem zarządu oraz grał przez wiele lat jako bramkarz, zwany popularnie "Turek". W l. 1904 - 7 należał do tajnej młodzieżowej organizacji niepodległościowej. Po maturze (11 VI 1908) wstąpił na Wydz. Geodezji Szkoły Politechnicznej we Lwowie, ale w r. 1910 przeniósł się na Wydz. Prawa Uniw. Lwów. Brał udział w tym okresie w szachowych mistrzostwach Lwowa. Od r. 1913 działał w galicyjskich organizacjach paramilitarnych: Drużynach Sokolich (uczestniczył w ćwiczeniach polowych) i Związku Strzeleckim (z jego ramienia utrzymywał kontakt z Warszawskim Kołem Sportowym).
W tym czasie zatrudniony był również przy wytyczaniu tras i szlaków drogowych w Karpatach.
W 1914 został zmobilizowany do armii austro-węgierskiej jako jednoroczny ochotnik; początkowo służył w 1 pułku artylerii fortecznej w Wiedniu, a od 5 IX w baonie saperów w Kiralyhaza na Węgrzech. Od 17 IX do 16 IV 1915 uczył się w Szkole Oficerów Rezerwowych w Krems nad Dunajem. W lipcu 1915 został skierowany na front włoski, gdzie dowodził plutonem saperów (I/22 i II/33 Sappeurkompanie). Dn. 1 I 1916 otrzymał awans na podporucznika, a 1 II 1918 na porucznika. 8 X 1918 przyjechał na urlop do Lwowa; zaskoczony 1 XI wybuchem walk z Ukraińcami, wziął udział w obronie miasta. Dn. 22 XI wstąpił do WP i został dowódcą komp. saperów w dowodzonym przez płk. Gustawa Paszkiewicza 1. Pułku Strzelców Wielkopolskich. Równocześnie ze służbą wojskową kontynuował studia na Uniw. Lwowskim, i 24 III 1919 obronił doktorat z prawa przygotowany pod kierunkiem Piotra Stebelskiego. Dn. 25 IV t.r. razem z rtm. Pawłem Żółtowskim wsławił się brawurową akcja, w wyniku której odparto Ukraińców nacierających na Lwów od strony Pasiek Zubrzyckich; otrzymał za to Odznakę Honorową Orląt Lwowskich. Uczestnik wojny 1920. Po ukończeniu nauki 8 IX 1921 w Wyższej Szkole Wojennej, już jako oficer dyplomowany, objął stanowisko szefa sztabu 17. DP w Gnieźnie.W 1922 uzyskał awans na stopień majora, następnie był szefem Ekspozytury Oddz. II w Poznaniu, d-ca 7 Baonu Saperów w Poznaniu, adiutantem gen. K. Sosnkowskiego i Neugebauera, i I Z-cą Szefa Biura Przemysłu Wojennego MSWojsk. Dn 30 XII objął funkcję l Oficera Sztabu w Inspektoracie Armii w Warszawie. Podjął też wtedy wykłady w katedrze Taktyki Saperów w Wyższej Szkole Wojennej.
Według rodzinnej tradycji jako adiutant gen. K. Sosnkowskiego, był mimowolnym świadkiem próby samobójstwa generała na wieść o zamachu majowym. Podbijając pistolet spowodował, że samobójczy strzał spowodował tylko rany. Fakt ten nie znalazł się we wspomnieniach żony, Jadwigi Sosnkowskiej, natomiast jest uznawany za prawdopodobny przez niektórych historyków.
Równolegle do służby wojskowej realizował swoje pasje sportowe. Dwukrotny Mistrz Szachowy Poznania, uczestnik wielu mistrzostw i olimpiad szachowych. W l. 1932-3 był wiceprezesem Wojskowego Klubu Sportowego (Legia), a w l. 1933-8 wiceprezesem Polskiego Związku Lawn-Tenisowego, Polskiego Związku Piłki Nożnej i PZSzach. Wraz z Dawidem Przepiórką i Bronislawem Nakoniecznikoff-Klukowskim wchodził w skład delegacji, która 25 II 1933 wręczyła dyplom członka honorowego PZSzach marsz. Józefowi Piłsudskiemu. W r. 1935 współorganizował w Warszawie VI Olimpiadę Szachową, a w r. 1939 wszedł do Rady Naczelnej PZSzach. Sam uczestniczył w turniejach II kategorii i mistrzostwach Warszawskiego Tow. Zwolenników Gry Szachowej; stoczył pojedynki m.in, z arcymistrzem Przepiórką (remis) oraz mistrzami świata A.Alechinem (1928, przegrana) i [url_n]J. R. Capablanką[/url_n] (1935, wygrana).
W l. trzydziestych redagował kącik szachowy w "Polsce Zbrojnej", w artykule "Szachy" (1935 nr z 15 i 17 VIIl) dokonał m.in. charakterystyki czołowych szachistów Polski w przededniu rozpoczęcia VI Olimpiady Szachowej w Warszawie. Opublikował w tym okresie także artykuł "Szachy i sztuka wojenna"
( Szachy" 1937 nr 12), Działał we władzach Polskiego Komitetu Olimpijskiego i towarzyszył reprezentacji Polski na Olimpiadzie w Berlinie w r. 1936.
Dn. 19 III 1937 został awansowany do stopnia pułkownika.
We wrześniu 1939 w Sztabie Obrony Lwowa, jako oficer do specjalnych poruczeń. Internowany przez Armie Czerwoną, ucieka z transportu do Kozielska i przedostaje na Węgry. Tam rowniez internowany, wykorzystując znajomość kompanijnego kolegi z I wojny , gen. Bartha Karoly, ministra Honvedow, uzyskuje stanowisko przedstawiciela internowanych polskich żołnierzy przy Min. Honvedów. Aresztowany po wkroczeniu Armii Radzieckiej w 1945 po zadenuncjowaniu przez swego kierowcę, dalszy los jest nieznany. Według jednych relacji więziony przez NKWD niedaleko Budapesztu i wkrótce rozstrzelany, według innych, w tym hipotez red. Baliszewskiego przetrzymywany jeszcze długo po wojnie w więzieniach i łagrach radzieckich.
Do dziś nie wyjaśniona jest tajemnicza rola jaką odegrał jako pośrednik w próbie porozumienia z Niemcami, podjętą przez pewne kręgi w kraju, ponoć m.in. Rydza - Śmigłego. Temat podjęty przez red.D. Baliszewskiego, m.in. w programie "Świadkowie" lecz do końca nie wyjaśniony. Nie do końca jest również zbadana sprawa rzekomego działania Steifera na Węgrzech w strukturach polskiego wywiadu, m.in. udział w akcjach ratowania i przerzucania na Zachód Żydów.
Bohater filmu dokumentalnego TVP, ma bogatą notę biograficzną w Polskim Słowniku Biograficznym PAN i Polskim Słowniku Biograficznym Szachistów Tadeusza Wolszy.
17 czerwca 1917 wziął ślub w kościół św Antoniego we Lwowie z Heleną Marią Jaworską, z Czerwakowiczów-Jaworskich h. Sas.
Z tego związku było troje dzieci:
Genealogia Steiferów
Syn Tomasza Adama Steifera, administratora majątku rodziny Stirbeyów i Bronisławy Emili z Makanów.
Do ósmego roku życia mieszkał w Krynicy a następnie od r. 1897 we Lwowie, gdzie od r. 1901 uczęszczał do III Gimnazjum im. Franciszka Józefa. W czasach szkolnych działał w organizacjach sportowych, m.in. współtworzył gimnazjalne kółko gimnastyczne (1903) oraz kluby piłkarskie Lechia (1905) i Pogoń (1907). W Pogoni został członkiem zarządu oraz grał przez wiele lat jako bramkarz, zwany popularnie "Turek". W l. 1904 - 7 należał do tajnej młodzieżowej organizacji niepodległościowej. Po maturze (11 VI 1908) wstąpił na Wydz. Geodezji Szkoły Politechnicznej we Lwowie, ale w r. 1910 przeniósł się na Wydz. Prawa Uniw. Lwów. Brał udział w tym okresie w szachowych mistrzostwach Lwowa. Od r. 1913 działał w galicyjskich organizacjach paramilitarnych: Drużynach Sokolich (uczestniczył w ćwiczeniach polowych) i Związku Strzeleckim (z jego ramienia utrzymywał kontakt z Warszawskim Kołem Sportowym).
W tym czasie zatrudniony był również przy wytyczaniu tras i szlaków drogowych w Karpatach.
W 1914 został zmobilizowany do armii austro-węgierskiej jako jednoroczny ochotnik; początkowo służył w 1 pułku artylerii fortecznej w Wiedniu, a od 5 IX w baonie saperów w Kiralyhaza na Węgrzech. Od 17 IX do 16 IV 1915 uczył się w Szkole Oficerów Rezerwowych w Krems nad Dunajem. W lipcu 1915 został skierowany na front włoski, gdzie dowodził plutonem saperów (I/22 i II/33 Sappeurkompanie). Dn. 1 I 1916 otrzymał awans na podporucznika, a 1 II 1918 na porucznika. 8 X 1918 przyjechał na urlop do Lwowa; zaskoczony 1 XI wybuchem walk z Ukraińcami, wziął udział w obronie miasta. Dn. 22 XI wstąpił do WP i został dowódcą komp. saperów w dowodzonym przez płk. Gustawa Paszkiewicza 1. Pułku Strzelców Wielkopolskich. Równocześnie ze służbą wojskową kontynuował studia na Uniw. Lwowskim, i 24 III 1919 obronił doktorat z prawa przygotowany pod kierunkiem Piotra Stebelskiego. Dn. 25 IV t.r. razem z rtm. Pawłem Żółtowskim wsławił się brawurową akcja, w wyniku której odparto Ukraińców nacierających na Lwów od strony Pasiek Zubrzyckich; otrzymał za to Odznakę Honorową Orląt Lwowskich. Uczestnik wojny 1920. Po ukończeniu nauki 8 IX 1921 w Wyższej Szkole Wojennej, już jako oficer dyplomowany, objął stanowisko szefa sztabu 17. DP w Gnieźnie.W 1922 uzyskał awans na stopień majora, następnie był szefem Ekspozytury Oddz. II w Poznaniu, d-ca 7 Baonu Saperów w Poznaniu, adiutantem gen. K. Sosnkowskiego i Neugebauera, i I Z-cą Szefa Biura Przemysłu Wojennego MSWojsk. Dn 30 XII objął funkcję l Oficera Sztabu w Inspektoracie Armii w Warszawie. Podjął też wtedy wykłady w katedrze Taktyki Saperów w Wyższej Szkole Wojennej.
Według rodzinnej tradycji jako adiutant gen. K. Sosnkowskiego, był mimowolnym świadkiem próby samobójstwa generała na wieść o zamachu majowym. Podbijając pistolet spowodował, że samobójczy strzał spowodował tylko rany. Fakt ten nie znalazł się we wspomnieniach żony, Jadwigi Sosnkowskiej, natomiast jest uznawany za prawdopodobny przez niektórych historyków.
Równolegle do służby wojskowej realizował swoje pasje sportowe. Dwukrotny Mistrz Szachowy Poznania, uczestnik wielu mistrzostw i olimpiad szachowych. W l. 1932-3 był wiceprezesem Wojskowego Klubu Sportowego (Legia), a w l. 1933-8 wiceprezesem Polskiego Związku Lawn-Tenisowego, Polskiego Związku Piłki Nożnej i PZSzach. Wraz z Dawidem Przepiórką i Bronislawem Nakoniecznikoff-Klukowskim wchodził w skład delegacji, która 25 II 1933 wręczyła dyplom członka honorowego PZSzach marsz. Józefowi Piłsudskiemu. W r. 1935 współorganizował w Warszawie VI Olimpiadę Szachową, a w r. 1939 wszedł do Rady Naczelnej PZSzach. Sam uczestniczył w turniejach II kategorii i mistrzostwach Warszawskiego Tow. Zwolenników Gry Szachowej; stoczył pojedynki m.in, z arcymistrzem Przepiórką (remis) oraz mistrzami świata A.Alechinem (1928, przegrana) i [url_n]J. R. Capablanką[/url_n] (1935, wygrana).
W l. trzydziestych redagował kącik szachowy w "Polsce Zbrojnej", w artykule "Szachy" (1935 nr z 15 i 17 VIIl) dokonał m.in. charakterystyki czołowych szachistów Polski w przededniu rozpoczęcia VI Olimpiady Szachowej w Warszawie. Opublikował w tym okresie także artykuł "Szachy i sztuka wojenna"
( Szachy" 1937 nr 12), Działał we władzach Polskiego Komitetu Olimpijskiego i towarzyszył reprezentacji Polski na Olimpiadzie w Berlinie w r. 1936.
Dn. 19 III 1937 został awansowany do stopnia pułkownika.
We wrześniu 1939 w Sztabie Obrony Lwowa, jako oficer do specjalnych poruczeń. Internowany przez Armie Czerwoną, ucieka z transportu do Kozielska i przedostaje na Węgry. Tam rowniez internowany, wykorzystując znajomość kompanijnego kolegi z I wojny , gen. Bartha Karoly, ministra Honvedow, uzyskuje stanowisko przedstawiciela internowanych polskich żołnierzy przy Min. Honvedów. Aresztowany po wkroczeniu Armii Radzieckiej w 1945 po zadenuncjowaniu przez swego kierowcę, dalszy los jest nieznany. Według jednych relacji więziony przez NKWD niedaleko Budapesztu i wkrótce rozstrzelany, według innych, w tym hipotez red. Baliszewskiego przetrzymywany jeszcze długo po wojnie w więzieniach i łagrach radzieckich.
Do dziś nie wyjaśniona jest tajemnicza rola jaką odegrał jako pośrednik w próbie porozumienia z Niemcami, podjętą przez pewne kręgi w kraju, ponoć m.in. Rydza - Śmigłego. Temat podjęty przez red.D. Baliszewskiego, m.in. w programie "Świadkowie" lecz do końca nie wyjaśniony. Nie do końca jest również zbadana sprawa rzekomego działania Steifera na Węgrzech w strukturach polskiego wywiadu, m.in. udział w akcjach ratowania i przerzucania na Zachód Żydów.
Bohater filmu dokumentalnego TVP, ma bogatą notę biograficzną w Polskim Słowniku Biograficznym PAN i Polskim Słowniku Biograficznym Szachistów Tadeusza Wolszy.
17 czerwca 1917 wziął ślub w kościół św Antoniego we Lwowie z Heleną Marią Jaworską, z Czerwakowiczów-Jaworskich h. Sas.
Z tego związku było troje dzieci:
- 1. Jerzy , ur.1919 Lwów, poległ 4 X 1939, Wola Gułowska, pchor. MW, awansowany na łożu śmierci na ppor.
2. Helena Kazimiera, ur. 22 V 1920, Warszawa, zm. 27 V 2011 Gdańsk, zam. Stanisław Konstanty Grzybński
3. Mieczysław, ur 3 III 1926 Poznań, zm. 21 IX 1996, Warszawa
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
Krzyż Walecznych
Złoty Krzyż Zasługi
Medal Niepodległości
Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
Odznaka Honorowa "Orlęta"
Wojskowy Medal Zasługi (Austro-Węgry)
Złoty Medal za Odwagę (Austro-Węgry)
Srebrny Medal za Odwagę (Austro-Węgry)
Krzyż Kawalerski Legii Honorowej (Francja)
Krzyż Żelazny II klasy (Niemcy)
Bibliografia
Polski Słownik Biograficzny, zeszyt 177, Kraków, 2005
http://www.wprost.pl/ar/182324/Tajemnica-plk-Steifera/
Genealogia Mariana Steifera na stronie rodzinnej
[url_n]Biogram na Wikipedii[/url_n]
Genealogia Steiferów