Zaosie (Завоссе) to dawny folwark, a obecnie przysiółek położony na wschód od Jeziora Kołdyczewskiego w rejonie baranowickim na Białorusi.
Na przeł. XVIII i XIX w. folwark należał Mickiewiczów i najprawdopodobniej tu właśnie w 1798 r. urodził się Adam Mickiewicz (jest to jedno z dwu, obok Nowogródka, najbardziej prawdopodobnych miejsc urodzenia poety). W 1806 r. ojciec poety - Mikołaj przekazał folwark krewnym Stypułkowskim, których Adam kilkakrotnie tu odwiedzał. Około 1853 r. Stypułkowscy, nie mogąc potwierdzić swego szlachectwa, musieli się wyzbyć Zaosia, które stało się własnością rządową. Drewniane zabudowania folwarku zostały zniszczone podczas I wojny światowej, gdy Zaosie znalazło się na pierwszej linii frontu, przebiegającego tędy przez trzy lata. Istniejące jeszcze w okresie międzywojennym zabudowania kilku innych pojedynczych zagród Zaosia zostały zlikwidowane w okresie powojennym, w wyniku przeprowadzonej przez władze radzieckie akcji likwidacji przysiółków i samotnych chutorów. Do niedawna miejsce to upamiętnione było jedynie obeliskiem i kamieniem z wyrytą datą urodzin poety. Obelisk został ustawiony w 1927 r. przez jednostkę wojskową z Baranowicz, odnowiono go w r. 1955 i umieszczono na nim tablicę z napisem w języku białoruskim "Tu w Zaosiu 24 grudnia 1798 roku urodził się wielki poeta Adam Mickiewicz".
W związku z 200-rocznicą urodzin Adama Mickiewicza, w latach 1996-1998 odtworzono zespół zabudowań folwarku, zrekonstruowany wg starych planów i rysunków. Zespół składa się z krytego strzechą dworku, obory, studni z żurawiem, piętrowego podcieniowego spichlerzyka oraz drewnianego ogrodzenia z bramą. W oryginalnym spichlerzyku często nocował Adam Mickiewicz, odwiedzając w Zaosiu krewnych Stypułkowskich. Przy wejściu do zagrody znalazł się także dawny pamiątkowy kamień, pochodzący z fundamentów dworku Mickiewiczów, z wyrytą datą: 24.XII.1798. Obelisk z napisem został natomiast przewrócony i zakopany. W zrekonstruowanych zabudowaniach urządzono ekspozycję muzealną, która została uroczyście otwarta w dniu 11 września 1998 r.
Grzegorz Rąkowski
Zaosie - Zrekonstruowany zespół dworski w dawnym folwarku Mickiewiczów
Zrekonstruowany zespół dworski w dawnym folwarku Mickiewiczów, gdzie urodził się Adam Mickiewicz, co upamiętnia obelisk i kamień z wyrytą datą urodzin poety. Obelisk został ustawiony w 1927 r. przez jednostkę wojskową z Baranowicz, odnowiono go w r. 1955. Napis na obelisku w języku białoruskim głosi: "Tu w Zaosiu 24 grudnia 1798 roku urodził się wielki poeta Adam Mickiewicz". Drewniane zabudowania folwarku zostały zniszczone podczas i wojny światowej, gdy Zaosie znalazło się na pierwszej linii frontu, przebiegającego tędy przez trzy lata. W 1996 r., w związku ze zbliżającą się 200-rocznicą urodzin poety, zrekonstruowano je wg starych planów i rysunków. Odtworzono m.in. kryty strzechą dworek Mickiewiczów, oborę, stodołę, studnię z żurawiem i piętrowy podcieniowy spichlerzyk, gdzie zwykł nocować Adam Mickiewicz, gdy odwiedzał tu krewnych Stypułkowskich, którzy w 1806 r. przejęli folwark po jego rodzicach.
