Plater-Zyberk Cecylia

Plater-Zyberk Cecylia (ur. 1853 w Passach, zm. 6 stycznia 1920 w Warszawie) - działaczka społeczna, pedagog i publicystka, założycielka szkół i towarzystw społecznych. Cecylia Plater-Zyberkówna była córką hrabiego Kazimierza Plater-Zyberka oraz Ludwiki z Borewiczów. Początkowo kształciła się w domu rodzinnym w majątku Schlossberg w Kurlandii, następnie w szkole Sióstr Sacré Cœur w Poznaniu. W latach 1879-1880 wyjechała do Paryża, gdzie uczęszczała do szkoły rzemiosł. Po powrocie do kraju osiadła w Warszawie, gdzie zdobyła tytuł mistrzowski w cechu krawieckim. W 1880 roku wstąpiła do bezhabitowego zgromadzenia sióstr Posłanniczek Najświętszego Serca Jezusowego (przyjmując imię Maria od Stóp Chrystusowych) i przez kilka lat pełniła obowiązki przełożonej warszawskiego domu tego zgromadzenia. W 1883 roku Cecylia Plater-Zyberk założyła szkołę rękodzielniczą dla dziewcząt. Powstałe przy niej (w 1886 roku) gimnazjum żeńskie przekształciło się z czasem (1917) w pełnoprawną szkołę średnią, reaktywowaną w 1993 roku jako Liceum Ogólnokształcące im. Cecylii Plater-Zyberkówny. Drugą ze szkół założonych przez Cecylię Plater-Zyberkównę była (w 1891 roku) szkoła gospodarstwa wiejskiego w Chyliczkach, działająca początkowo pod nazwą Zakładu Gospodarczego w Chyliczkach, później przekształcona w Szkołę Żeńską Gospodarstwa Wiejskiego, a następnie w Liceum Gospodarstwa Wiejskiego w Chyliczkach. Szkoła ta istnieje do dziś, jako Zespół Szkół Rolnicze Centrum Kształcenia Ustawicznego im. Cecylii Plater-Zyberkówny w Piasecznie. Cecylia Plater-Zyberk organizowała ponadto liczne kursy zawodowe, między innymi z zakresu pedagogiki i księgowości. Wraz z Kazimierą Proczek Cecylia Plater-Zyberk założyła w 1904 roku Katolicki Związek Kobiet Polskich, którego przez dwa lata była prezeską. Była także współzałożycielką Stowarzyszenia Ziemianek oraz, wraz z ks. Jerzym Matulewiczem (późniejszym biskupem i błogosławionym), Towarzystwa Przyjaciół Młodzieży, działającego wśród młodzieży męskiej. Angażowała się też w działalność charytatywną, głównie nastawioną na pomoc dzieciom i młodzieży. Działalność publicystyczna Cecylii Plater-Zyberk koncentrowała się na tematyce religijnej i społecznej (łącznie z pozycją kobiet w społeczeństwie) oraz pedagogicznej. Uważa się ją za przedstawicielkę katolicyzmu otwartego, prekursorkę ruchów inteligencji katolickiej. Była autorką około 35 książek i broszur oraz licznych artykułów, na ogół pisanych pod pseudonimami i kryptonimami (C. P. Z., X. Bogusław, Przyjaciółka Młodzieży, Świerszcz, Wrzos). Cecylia Plater-Zyberk została pochowana w grobie rodzinnym na Powązkach.
[www.ryga.polemb.net]