Waszkowski Aleksander

Aleksander Waszkowski (ur. w 1841 roku w Tarnogrodzie - zm. 17 lutego 1865 w Warszawie) – ostatni naczelnik Warszawy w powstaniu styczniowym.

Był członkiem Warszawskiej Organizacji Miejskiej. W lutym 1863 roku przeprowadził akcję przejęcia map sztabowych, a w czerwcu tego samego roku - Kasy Głównej Komisji Rządowej Przychodów i Skarbu Królestwa Polskiego. Mianowany ostatnim powstańczym naczelnikiem Warszawy, funkcję tę pełnił od 10 grudnia 1863 roku do 19 grudnia 1864 roku, kiedy to został przypadkowo aresztowany na ulicy Elektoralnej. Miał świadomość braku możliwości odwrócenia upadku powstania, ale wydawaniem rozkazów i odezw starał się utrzymać wrażenie, że organizacja miejska jeszcze funkcjonuje. Nie miał stałego miejsca zamieszkania; nocował w zabudowaniach młyna na Solcu, dnie zaś spędzał na czytaniu gazet w kawiarniach. Świadomie nie decydował się na wyjazd poza miasto[1].

Więziony był w X pawilonie Cytadeli Warszawskiej. Został stracony na jej stokach 17 lutego 1865 roku wraz z Emanuelem Szafarczykiem. Była to ostatnia w Warszawie publiczna egzekucja uczestników powstania.

Bibliografia

wikipedia.org
Encyklopedia WIEM
Encyklopedia PWN
Strumph Wojtkiewicz S., Powstanie styczniowe, Warszawa 1963
Jabłoński H., Aleksander Waszkowski, ostatni naczelnik miasta Warszawy w powstaniu 1863-1864, PWN 1963