Portal w trakcie przebudowywania.
Niektóre funkcje są tymczasowo wyłączone, inne mogą nie działać poprawnie.
Brykczyński Stefan
22.09.2012 14:48
ppor. Stefan Brykczyński (ur. w 1847 w Ossie, zm. 27 maja 1934 w Krakowie)
- – literat, technolog, powstaniec styczniowy, Sybirak, działacz oświatowy i narodowy.
Urodził się 1847 r. we wsi Ossa, w powiecie opoczyńskim, koło Odrzywółu, z ojca ziemianina, Stanisława i matki hr. Wandy Zamoyskiej. Jego braćmi byli Antoni i Stanisław. Kształcił się początkowo w Instytucie Szlacheckim w Warszawie. W 1861 r., ze względu na demonstrowanie patriotyzmu, został usunięty ze szkoły i przeniósł się do Liceum w Lublinie.
Jako uczeń walczył w powstaniu styczniowym. W 1863 r. wstąpił do oddziału Krzemińskiego, a następnie Jana Żalplachty Zapałowicza. Ranny w bitwie pod Mozołowem przedostał się do Lwowa. Został adiutantem Teodora Cieszkowskiego. Walczył pod Tyszowcami, Tuczępami, pod Kowalą, pod Wirem i Puławami. Ponownie ranny, został zwolniony z oddziału i rozpoczął naukę w Kielcach. Po powstaniu ukończył Gimnazjum Lubelskie. Jego bracia Stanisław, Antoni, i Józef Brykczyńscy też brali udział w powstaniu.
Za swą działalność został skazany na zesłanie na Sybir. Ułaskawiony za uratowanie życia żołnierzowi rosyjskiemu, studiował na Wydziale Matematyczno-Fizycznym Szkoły Głównej w Warszawie. Działał w Warszawie w organizacjach chrześcijańskich robotników w charakterze oświatowego prelegenta, wygłaszającego około 100 pogadanek. W Petersburgu ukończył Instytut Technologiczny. Ze względu na zakaz pobytu w Królestwie, pracował na Podolu jako dyrektor cukrowni. Po wojnie rosyjsko-japońskiej osiedlił się w Warszawie, gdzie działał jako prelegent w organizacjach oświatowych. Zmuszony do wyjazdu z kraju, udał się do Galicji i pracował tam w rolnictwie.
Ogłosił drukiem kilka broszurek: "O cholerze" (1906), "O korzyściach z nauki czytania dobrych książek" (1911). Uwieńczeniem jego pracy literackiej było ogłoszone drukiem w 1908 roku; "Moje wspomnienia z 1863 roku", które doczekały się trzech wydań. W 1923 r. otrzymał Krzyż Walecznych, a w 1930 r. Krzyż Niepodległości z Mieczami. Ostatni okres życia spędził w Przytulisku Weteranów 1863 r. w Krakowie.
Zmarł 27 maja 1934 r. w Krakowie i spoczął na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie, w grobowcu Weteranów, w kwaterze Ra[1].. Na kaplicy w Ossie tablica ku czci powstańców z 1863 r.: Stanisława, Antoniego, Stefana, i Józefa Brykczyńskich