Portal w trakcie przebudowywania.
Niektóre funkcje są tymczasowo wyłączone, inne mogą nie działać poprawnie.

Mariampolski powiat, pow. mariampolski

18.04.2013 09:49
Powiat maryampolski, gub. suwalskiej utworzony został w 1867 r. z części dawnego powiatu t. n. Ma on 39*55 mii kw. obszaru. Granicę naturalną stanowi Niemen oddzielający powiat z płn. od gub. kowieńskiej. ze wsch. zaś od gub. wileńskiej, od płd. graniczy z po w. kalwaryjskim, od zach, z włady-sławowskim i wyłkowyskim. Częśó obszaru [ położona na lewo od drogi bitej łączącej M. z Kownem pokrytą jest rozległymi lasami. Wody leśne tej części uchodzą rzeczkami Pil-wą i Jurą do Szeszupy, która od Ludwinowa płynie granicą powiatu, od Kwieciszek do Gie-wałtowa przerzyna zach. częśó powiatu, a następnie aż po za Pilwiszki stanowi granicę. We wsch. połowie lasy skupiają się głównie majątki. Folwarki dawnych dóbr królewskich I przeszły w ostatnich czasach na tak zwane donacye. Lasy rządowe zajmują 81,879 mr. i stanowią leśnictwa: Szlanowskie/Pilwiskie i część Maryampolskiego. Przemysł fabryczny stoi na niskim bardzo stopniu. W 1878 r. było tylko 28 fabryk zajmujących 91 robotn. i produkujących za 434,703 rs., w tej liczbie 12 gorzelni z 52 rob. z prod. 304,808 rs., 1 dystylamia z prod. na 81,280 rs , 7 browarów z prod. na 13,540 rs., 10 fabryk wyrobów płócien nych z prod. na 5,600 rs. i 3 fabryk wyrobów miedzian, z prod. 1268 rs. Pozostałe są to drobne fabryki octu, miodu, świec, cegielnie. Lud wiejski trudni się wyrobem grubszych płócien.

Szkół początkowych jest w powiecie 20. W osadach Preny, Pilwiszki i wsi Grodlewo po dwie, po jednej zaś mają: Aleksota, Balwierzyszki, Bogate, G-rygaluny, Grudyny, Gudele, Igłowo, Nendzyn, Poniemon, Pokójnie, Sapieżyszki, Szumsk, Wejwery, Wysoka Ruda. Ludność powiatu wynosi obecnie 91,665 głów, samych niemal Litwinów, po wsiach mia nowicie.

Pod względem kościelnym pow. m. stanowi dekanat t. n., w skład którego wchodzą następujące parafie: Balwierzyszki, Godlewo, Gudele, Igłowo, Pokojnie, Pilwiszki, PłutyBzki, Poniemon, Preny, Sapieżyszki, Skrawdzie, Szumsk, Wejwery, Wysoka Ruda. Pod względem sądowym stanowi okrąg III sądu pokoju dla Maryampola i Pr en i cztery okręgi sądów gminnych: Maryampol, Dębowa Buda, Godlewo, Preny. Pod względem administra cyjnym składa się z I-go miasta, 2-ch osad miejskich i 14 gmin: Aleksota, Antonowo, Balwierzyszki, Chlebiszki, Freda, Gudele, Jaworowo Kwieciszki, Michaliszki. Pilwiszki, Pogiermoń, Poniemon, Pożajscie, Szumsk, Wejwery.
[SGKP]

Miejscowości powiatu Marympolskiego - dotychczas opisane w Słowniku.