Portal w trakcie przebudowywania.
Niektóre funkcje są tymczasowo wyłączone, inne mogą nie działać poprawnie.
Janczewski Walery Tomasz Adam
29.01.2008 16:14
[blok]Janczewski Walery Tomasz Adam, syn Franciszka i Ludwiki z Żyłłoków, urodził się d. 21 grudnia r. 1811, w majątku rodzinnym Dzierżanach na Żmudzi. Był piątym z sześciorga rodzeństwa. Najstarszym z braci był Cyprian, ur. 9 grudnia 1805 r., którego unieśmiertelnił Mickiewicz w „Dziadach". Drugi, Henryk, walczył w szeregach powstańczych w 1831 r.
Walery Janczewski skończył szkołę w Krożach około r. 1830, a studia wyższe w akademji medyko-chirurgicznej w Wilnie. Otrzymał patent lekarza I rzędu d. 30 listopada 1834 r. Wskutek rozmaitych okoliczności rodzinnych, musiał wstąpić do służby wojskowej na Kaukazie, jako lekarz, w r. 1836; porzucił zaś służbę 30 grudnia r. 1839.
Po powrocie do kraju zajął się W. J. uporządkowaniem interesów familijnych, które pozostawały w najsmutniejszym stanie. Przyczyniły się do tego: procesy, choroba ojca, niebezpieczeństwo konfiskaty majątku i wywiezienia Franciszka Janczewskiego na Sybir, które to katastrofy zażegnano za pomocą niemałych wydatków. Kosztowały też dużo starania o uwolnienie brata Cypriana, najprzód z twierdzy w Bobrujsku, a następnie z wojska. Żelazną pracą potrafił ocalić majątki ojcowskie: Dzierżany, dziś w pow. kowieńskim, dawniej wt rosieńskim, oraz Buczuny i Podgaj, w szawelskim.
Oceniając jego pracę, oraz gotowość służenia wszelkiej sprawie publicznej, wybrała szlachta szawelska W. J., 24 stycznia 1858 r. do komisji gubernjalnej, mającej opracować projekt prawa o uwolnieniu włościan; pracował w! niej do 20 maja 1859 r. Następnie przyjął obowiązek komisarza włościańskiego — pozostawał na tern stanowisku od 20 maja r. 1861 do 2 maja r. 1863. Wtedy, dzieląc los innych komisarzy i marszałków szlachty (którzy się podali do dymisji), został uwięziony i odzyskał wolność dopiero po kilku miesiącach.
Od 13 września tegoż roku do 15 marca 1871, był W. J. marszałkiem szlachty pow. kowieńskiego (pierwszym z nominacji rządowej). Opuścił to stanowisko — na którem też zastępował najczęściej marszałka gubernjalnego Karpia — z racji konieczności zajęcia się własnemi- interesami majątko-wemi, które musiał zaniedbywać nieraz, służąc spólobywatelom. Po śmierci ojca w r. 1847, W. J. objął zarząd niepodzielonej jeszcze fortuny. Od r. 1857, w którym nastąpił dział, majątek Dzierżany stanowił jego własność. W r. 1842 odziedziczył dominium Potruszle, po krewnym Bielskim, też w powiecie kowieńskim.
Po złożeniu laski marszałkowskiej pow. kowieńskiego, pełnił jeszcze W. J. przez lat kilkanaście obowiązek sędziego honorowego.
Ze związku małżeńskiego z Józefą Białocką, zawartego w Wilnie 2 lipca 1844 r„ zostawił córkę jedyną Ludwikę, poślubioną Władysławowi Ławrynowiczowi.
Rozstał się z tym światem W. J. w Dzierżawach 15 maja 1896 r. w 85-tym roku życia, poświęconego w znacznej części służbie kraju i współobywateli.
Krótki nekrolog W. J. zamieszczony został w „Kraju" petersb. z r. 1897.
Życiorys powyższy zawdzięczamy p. Franciszkowi Jurjewiczowi.
[Pamiętniki Jakóba Gieysztora z lat 1857-1865; Biblioteka Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy] - pisownia aryginalna
Walery Janczewski skończył szkołę w Krożach około r. 1830, a studia wyższe w akademji medyko-chirurgicznej w Wilnie. Otrzymał patent lekarza I rzędu d. 30 listopada 1834 r. Wskutek rozmaitych okoliczności rodzinnych, musiał wstąpić do służby wojskowej na Kaukazie, jako lekarz, w r. 1836; porzucił zaś służbę 30 grudnia r. 1839.
Po powrocie do kraju zajął się W. J. uporządkowaniem interesów familijnych, które pozostawały w najsmutniejszym stanie. Przyczyniły się do tego: procesy, choroba ojca, niebezpieczeństwo konfiskaty majątku i wywiezienia Franciszka Janczewskiego na Sybir, które to katastrofy zażegnano za pomocą niemałych wydatków. Kosztowały też dużo starania o uwolnienie brata Cypriana, najprzód z twierdzy w Bobrujsku, a następnie z wojska. Żelazną pracą potrafił ocalić majątki ojcowskie: Dzierżany, dziś w pow. kowieńskim, dawniej wt rosieńskim, oraz Buczuny i Podgaj, w szawelskim.
Oceniając jego pracę, oraz gotowość służenia wszelkiej sprawie publicznej, wybrała szlachta szawelska W. J., 24 stycznia 1858 r. do komisji gubernjalnej, mającej opracować projekt prawa o uwolnieniu włościan; pracował w! niej do 20 maja 1859 r. Następnie przyjął obowiązek komisarza włościańskiego — pozostawał na tern stanowisku od 20 maja r. 1861 do 2 maja r. 1863. Wtedy, dzieląc los innych komisarzy i marszałków szlachty (którzy się podali do dymisji), został uwięziony i odzyskał wolność dopiero po kilku miesiącach.
Od 13 września tegoż roku do 15 marca 1871, był W. J. marszałkiem szlachty pow. kowieńskiego (pierwszym z nominacji rządowej). Opuścił to stanowisko — na którem też zastępował najczęściej marszałka gubernjalnego Karpia — z racji konieczności zajęcia się własnemi- interesami majątko-wemi, które musiał zaniedbywać nieraz, służąc spólobywatelom. Po śmierci ojca w r. 1847, W. J. objął zarząd niepodzielonej jeszcze fortuny. Od r. 1857, w którym nastąpił dział, majątek Dzierżany stanowił jego własność. W r. 1842 odziedziczył dominium Potruszle, po krewnym Bielskim, też w powiecie kowieńskim.
Po złożeniu laski marszałkowskiej pow. kowieńskiego, pełnił jeszcze W. J. przez lat kilkanaście obowiązek sędziego honorowego.
Ze związku małżeńskiego z Józefą Białocką, zawartego w Wilnie 2 lipca 1844 r„ zostawił córkę jedyną Ludwikę, poślubioną Władysławowi Ławrynowiczowi.
Rozstał się z tym światem W. J. w Dzierżawach 15 maja 1896 r. w 85-tym roku życia, poświęconego w znacznej części służbie kraju i współobywateli.
Krótki nekrolog W. J. zamieszczony został w „Kraju" petersb. z r. 1897.
Życiorys powyższy zawdzięczamy p. Franciszkowi Jurjewiczowi.
[Pamiętniki Jakóba Gieysztora z lat 1857-1865; Biblioteka Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy] - pisownia aryginalna