Portal w trakcie przebudowywania.
Niektóre funkcje są tymczasowo wyłączone, inne mogą nie działać poprawnie.
Samolewski Stefan
7.12.2013 19:31
SAMOLEWSKI Stefan (1893-1939),
kupiec, powstaniec wielkopolski. Urodził się 24 VI w Zaniemyślu (pow. Środa), w rodzinie przedstawiciela handlowego Jana i Elżbiety z d. Sura. Miał siostrę Pelagię (ur. 1891). Od najmłodszych lat mieszkał w Lesznie i tu, w 1900-7 uczęszczał do szkoły powszechnej. Następnie kształcił się w pro-gimnazjum w Gostyniu (1907-9) oraz Liceum Kupieckim w Lesznie (1909-12). Praktykę odbył w firmie bławatów Jakuba Bergmana w Lesznie. Był aktywnym członkiem wielu leszczyńskich organizacji. 20 II 1910 wstąpił do Towarzystwa Polsko-Katolickiego Terminatorów i przez dłuższy czas był członkiem zarządu. Zadaniem Towarzystwa było utrzymanie polskości wśród młodzieży polskiej i pogłębianie wiedzy patriotycznej. W latach 1912-5 należał do patriotycznego Towarzystwa Młodzieży Kupieckiej 15 II 1915, powołany do niemieckiego wojska, brał udział w walkach na frontach l wojny światowej. Po powrocie do Leszna uczestniczył w konspiracji młodzieży leszczyńskiej. Organizował Straż Ludową w 1918. Pomiędzy 6 a 9 l 1919 opuścił Leszno i przeszedł na stronę tworzących się Kół powstańczych. Jako ochotnik wstąpił w szeregi powstańców wielkopolskich, walcząc najpierw na froncie zachodnim, a później w Okręgu Wojskowym IX. W 1919-21, w stopniu podporucznika, służył w Sztabie Okręgu Zachodniego. Po odzyskaniu niepodległości prowadzi) skład materiałów budowlanych i opałowych. W polskim Lesznie był znanym działaczem społecznym: skarbnikiem Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół" (1920-30), członkiem zarządu Bractwa Kurkowego, w 1934 Królem Kurkowym oraz prezesem Związku Powstańców Wielkopolskich Oddział Leszno (1920-39). W 1929 współzałożył Towarzystwo Śpiewu im. Dembińskiego, w którym działał do 1935. Od 1934 do wybuchu II wojny światowej był członkiem komisji rewizyjnej Komunalnej Kasy Oszczędności Powiatu Leszczyńskiego. 18 X 1939 został przez hitlerowców aresztowany i osadzony w więzieniu przy pl. Kościuszki. Niemiecki sąd polowy skazał go na karę śmierci przez rozstrzelanie, które nastąpiło 21 X 1939. Pochowano go w zbiorowej mogile, wraz z 20 rozstrzelanymi mieszkańcami Leszna, za cmentarzem kotolickim. W uzasadnieniu wyroku napisano: „vorsitzendes Ausfstandigenverb" („przewodniczący Związku Powstańców Wielkopolskich"). Związek małżeński S. zawarł z Bronisławą z d. Feeser, 27 XI 1926 w Chełmży (pow. Toruń). Małżeństwo miało czworo dzieci: Jana (ur. 1927), Bolesława (ur. 1929), inż. elektryka, Romualda (ur. 1933), mgr. ekonomii i Krystynę (ur. 1936).
Piwoń A., Miejsca Pamięci Narodowej w Leszczyńskiem, Leszno brw s. 30; - Zgodziński B., Leszno i okolice, Poznań 1978; Zielonka J., Egzekucja 21 Października 1939, Kościan 1994 s. 15,19, 23, 34, 42, 45; Komunalna Kasa Oszczędności Powiatu Leszczyńskiego, Praca zbiorowa z okazji 50 lat pracy 1889-1939, bmrw; - Życiory; własny; - Fot. ze zbiorów autora.
Romuald Samolewski
kupiec, powstaniec wielkopolski. Urodził się 24 VI w Zaniemyślu (pow. Środa), w rodzinie przedstawiciela handlowego Jana i Elżbiety z d. Sura. Miał siostrę Pelagię (ur. 1891). Od najmłodszych lat mieszkał w Lesznie i tu, w 1900-7 uczęszczał do szkoły powszechnej. Następnie kształcił się w pro-gimnazjum w Gostyniu (1907-9) oraz Liceum Kupieckim w Lesznie (1909-12). Praktykę odbył w firmie bławatów Jakuba Bergmana w Lesznie. Był aktywnym członkiem wielu leszczyńskich organizacji. 20 II 1910 wstąpił do Towarzystwa Polsko-Katolickiego Terminatorów i przez dłuższy czas był członkiem zarządu. Zadaniem Towarzystwa było utrzymanie polskości wśród młodzieży polskiej i pogłębianie wiedzy patriotycznej. W latach 1912-5 należał do patriotycznego Towarzystwa Młodzieży Kupieckiej 15 II 1915, powołany do niemieckiego wojska, brał udział w walkach na frontach l wojny światowej. Po powrocie do Leszna uczestniczył w konspiracji młodzieży leszczyńskiej. Organizował Straż Ludową w 1918. Pomiędzy 6 a 9 l 1919 opuścił Leszno i przeszedł na stronę tworzących się Kół powstańczych. Jako ochotnik wstąpił w szeregi powstańców wielkopolskich, walcząc najpierw na froncie zachodnim, a później w Okręgu Wojskowym IX. W 1919-21, w stopniu podporucznika, służył w Sztabie Okręgu Zachodniego. Po odzyskaniu niepodległości prowadzi) skład materiałów budowlanych i opałowych. W polskim Lesznie był znanym działaczem społecznym: skarbnikiem Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół" (1920-30), członkiem zarządu Bractwa Kurkowego, w 1934 Królem Kurkowym oraz prezesem Związku Powstańców Wielkopolskich Oddział Leszno (1920-39). W 1929 współzałożył Towarzystwo Śpiewu im. Dembińskiego, w którym działał do 1935. Od 1934 do wybuchu II wojny światowej był członkiem komisji rewizyjnej Komunalnej Kasy Oszczędności Powiatu Leszczyńskiego. 18 X 1939 został przez hitlerowców aresztowany i osadzony w więzieniu przy pl. Kościuszki. Niemiecki sąd polowy skazał go na karę śmierci przez rozstrzelanie, które nastąpiło 21 X 1939. Pochowano go w zbiorowej mogile, wraz z 20 rozstrzelanymi mieszkańcami Leszna, za cmentarzem kotolickim. W uzasadnieniu wyroku napisano: „vorsitzendes Ausfstandigenverb" („przewodniczący Związku Powstańców Wielkopolskich"). Związek małżeński S. zawarł z Bronisławą z d. Feeser, 27 XI 1926 w Chełmży (pow. Toruń). Małżeństwo miało czworo dzieci: Jana (ur. 1927), Bolesława (ur. 1929), inż. elektryka, Romualda (ur. 1933), mgr. ekonomii i Krystynę (ur. 1936).
Piwoń A., Miejsca Pamięci Narodowej w Leszczyńskiem, Leszno brw s. 30; - Zgodziński B., Leszno i okolice, Poznań 1978; Zielonka J., Egzekucja 21 Października 1939, Kościan 1994 s. 15,19, 23, 34, 42, 45; Komunalna Kasa Oszczędności Powiatu Leszczyńskiego, Praca zbiorowa z okazji 50 lat pracy 1889-1939, bmrw; - Życiory; własny; - Fot. ze zbiorów autora.
Romuald Samolewski