Portal w trakcie przebudowywania.
Niektóre funkcje są tymczasowo wyłączone, inne mogą nie działać poprawnie.
Nowakowski Franciszek
7.12.2013 19:40
NOWAKOWSKI Franciszek (1892-1968),
nestor polskiego Iniarstwa. Urodził się 10 X 1892 w Pakości, w rodzinie szewca i kupca Wawrzyńca oraz Heleny z Ponickich. Miał pięcioro rodzeństwa: Wacława (ur. 1901), Pelagię, Zofię, Kazimierę i Martę (ur. 1912). Do szkoły elementarnej uczęszczał w Pakości. Gimnazjum i studia handlowe ukończył w Inowrocławiu. W 1911 współorganizował na Kujawach Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół". W 1912 przybył do Leszna i został przewodniczącym Towarzystwa Młodzieży Kupieckiej, zajmującej się organizowaniem kursów oświatowych. Wcielony w czasie l wojny światowej do armii niemieckiej, został skierowany na front francuski. Zwolniony, w 1917 osiedlił się w powiecie milickim. W 1919 założył w Lesznie przedsiębiorstwo zbożowe. W 1920 wziął udział w III powstaniu śląskim i został ranny. W tymże roku założył w Lesznie Towarzystwo Chrześcijańskie Samodzielnych Kupców. W sierpniu 1922 był współzałożycielem leszczyńskiej Spółki Akcyjnej „Linum", którymi akcjonariuszami byli: S. Ponikiewski, S. Nowakowski i Spółka Akcyjna „Stradom" z Częstochowy. W listopadzie 1925 spółka uległa likwidacji. 12 l 1926 N. założył w Lesznie „Fabrykę Przeróbki Słomy Lnianej i Konopnej", z której 17 VI 1938 powstała Spółdzielnia „Len". Pełnił w niej funkcję prezesa i z przerwą w czasie okupacji kierował do 1947. Osadzony podczas II wojny światowej w obozie koncentracyjnym w Dachau, został zwolniony dzięki interwencji Niemców, z którymi przed wojną utrzymywał kontakty handlowe. Po zwolnieniu z obozu przebywał w Warszawie i Lwowie, w marcu 1945 wrócił do Leszna. Po upaństwowieniu spółdzielni „Len" pracował w roszarniach podległych Centralnemu Zarządowi Przemysłu Roszarniczego we Wrocławiu i w CZP Włókien Łykowych w Łodzi, na stanowisku inspektora - doradcy. W 1957 przeszedł na emeryturę. Oprócz pracy zawodowej prowadził szeroką działalność społeczną. W 1920 został tymczasowym członkiem Rady Miejskiej w Lesznie i z jej ramienia przejmował Kasę Chorych, zostając członkiem jej zarządu. Po pierwszych wyborach komunalnych został radnym miasta Leszna. Od 1925, przez 9 lat, wybierano go przewodniczącym Rady Miejskiej. Był też, z listy Narodowej Partii Robotniczej, członkiem Wydziału Powiatowego od 21 l 1926 i od 2 IX 1936 do wybuchu II wojny światowej. Pełnił funkcję radcy Izby Przemysłowo-Handlowej w Poznaniu oraz prezesa Związku Towarzystw Kupieckich w Poznaniu. W 1935 był delegatem miasta Leszna na III Zjazd Związku Miast Polskich w Warszawie oraz członkiem Rady Naczelnej i zarządu Związku Miast Polskich. Posiadał odznaczenia: Srebrny Krzyż Zasługi, Śląski Krzyż Powstańczy i Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł 10 XI 1968 w Lesznie i został pochowany 13 XI, na cmentarzu przy ul. Kąkolewskiej. Za żonę pojął Symforianę z Brzesińskich, 9 II 1915 w Lesznie. Małżeństwo miało troje dzieci: Helenę, Czesława (prawnika) i Janusza.
Komolka M., Sierpowski S., Leszno. Zarys dziejów, Poznań 1987; Kalendarium miasta Leszna, red. Piwoń A., Leszno 1996; Ziemia leszczyńska, red. Deresiewicz J., Poznań 1966; Szwed R., Związek Miast Polskich 1917-1990-1994, Poznań 1995; - Księga Ślubów Urzędu Stanu Cywilnego w Lesznie 1915; Księga zmarłych USC w Lesznie, 1968; Księga zmarłych parafii św. Mikołaja w Lesznie, 1968; Księga USC, Pakość 1892; - Inf. pisemne Stefana Nowakowskiego.
Zbigniew Gryczka
nestor polskiego Iniarstwa. Urodził się 10 X 1892 w Pakości, w rodzinie szewca i kupca Wawrzyńca oraz Heleny z Ponickich. Miał pięcioro rodzeństwa: Wacława (ur. 1901), Pelagię, Zofię, Kazimierę i Martę (ur. 1912). Do szkoły elementarnej uczęszczał w Pakości. Gimnazjum i studia handlowe ukończył w Inowrocławiu. W 1911 współorganizował na Kujawach Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół". W 1912 przybył do Leszna i został przewodniczącym Towarzystwa Młodzieży Kupieckiej, zajmującej się organizowaniem kursów oświatowych. Wcielony w czasie l wojny światowej do armii niemieckiej, został skierowany na front francuski. Zwolniony, w 1917 osiedlił się w powiecie milickim. W 1919 założył w Lesznie przedsiębiorstwo zbożowe. W 1920 wziął udział w III powstaniu śląskim i został ranny. W tymże roku założył w Lesznie Towarzystwo Chrześcijańskie Samodzielnych Kupców. W sierpniu 1922 był współzałożycielem leszczyńskiej Spółki Akcyjnej „Linum", którymi akcjonariuszami byli: S. Ponikiewski, S. Nowakowski i Spółka Akcyjna „Stradom" z Częstochowy. W listopadzie 1925 spółka uległa likwidacji. 12 l 1926 N. założył w Lesznie „Fabrykę Przeróbki Słomy Lnianej i Konopnej", z której 17 VI 1938 powstała Spółdzielnia „Len". Pełnił w niej funkcję prezesa i z przerwą w czasie okupacji kierował do 1947. Osadzony podczas II wojny światowej w obozie koncentracyjnym w Dachau, został zwolniony dzięki interwencji Niemców, z którymi przed wojną utrzymywał kontakty handlowe. Po zwolnieniu z obozu przebywał w Warszawie i Lwowie, w marcu 1945 wrócił do Leszna. Po upaństwowieniu spółdzielni „Len" pracował w roszarniach podległych Centralnemu Zarządowi Przemysłu Roszarniczego we Wrocławiu i w CZP Włókien Łykowych w Łodzi, na stanowisku inspektora - doradcy. W 1957 przeszedł na emeryturę. Oprócz pracy zawodowej prowadził szeroką działalność społeczną. W 1920 został tymczasowym członkiem Rady Miejskiej w Lesznie i z jej ramienia przejmował Kasę Chorych, zostając członkiem jej zarządu. Po pierwszych wyborach komunalnych został radnym miasta Leszna. Od 1925, przez 9 lat, wybierano go przewodniczącym Rady Miejskiej. Był też, z listy Narodowej Partii Robotniczej, członkiem Wydziału Powiatowego od 21 l 1926 i od 2 IX 1936 do wybuchu II wojny światowej. Pełnił funkcję radcy Izby Przemysłowo-Handlowej w Poznaniu oraz prezesa Związku Towarzystw Kupieckich w Poznaniu. W 1935 był delegatem miasta Leszna na III Zjazd Związku Miast Polskich w Warszawie oraz członkiem Rady Naczelnej i zarządu Związku Miast Polskich. Posiadał odznaczenia: Srebrny Krzyż Zasługi, Śląski Krzyż Powstańczy i Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł 10 XI 1968 w Lesznie i został pochowany 13 XI, na cmentarzu przy ul. Kąkolewskiej. Za żonę pojął Symforianę z Brzesińskich, 9 II 1915 w Lesznie. Małżeństwo miało troje dzieci: Helenę, Czesława (prawnika) i Janusza.
Komolka M., Sierpowski S., Leszno. Zarys dziejów, Poznań 1987; Kalendarium miasta Leszna, red. Piwoń A., Leszno 1996; Ziemia leszczyńska, red. Deresiewicz J., Poznań 1966; Szwed R., Związek Miast Polskich 1917-1990-1994, Poznań 1995; - Księga Ślubów Urzędu Stanu Cywilnego w Lesznie 1915; Księga zmarłych USC w Lesznie, 1968; Księga zmarłych parafii św. Mikołaja w Lesznie, 1968; Księga USC, Pakość 1892; - Inf. pisemne Stefana Nowakowskiego.
Zbigniew Gryczka