KOWALSKI Jan (1892 - ?), burmistrz Chodzieży i Leszna, działacz społeczny. Urodził się 21 VI we wsi Luchowo k. Wyrzyska, jako syn Franciszka, rolnika i Weroniki z Grześków. Uczęszczał do katolickiej szkoły powszechnej w Luchowie, później do gimnazjum w Nakle n. Notecią gdzie zdał maturę w 1914. Będąc uczniem gimnazjum, należał do tajnego Towarzystwa Filomatów. Po wybuchu l wojny światowej został powołany do wojska niemieckiego i wysłany na front. Walczył w Rosji i Francji. W czasie powstania wielkopolskiego przedostał się z Nakła n. Notecią do Paterek, wsi będącej w rękach powstańców. Stamtąd udał się do Poznania, gdzie podjął pracę w Urzędzie Wojewódzkim. Wkrótce rozpoczął również studia na Uniwersytecie Poznańskim. Studiował przez 3 semestry: najpierw prawo, później ekonomię. W 1921 został wybrany przez Radę Miejską w Chodzieży na stanowisko zawodowego burmistrza miasta Chodzieży, a w 1923 wygrał konkurs na stanowisko pierwszego burmistrza miasta Leszna. Wprowadzenie w urząd (na przeciąg 12 lat) nastąpiło 14 IX 1923. W kwietniu 1930 wojewoda poznański zawiesił go w służbie na czas postępowania dyscyplinarnego. Po uwolnieniu od większości zarzutów, przywrócony został do pracy w styczniu 1932.21 X11935 Rada Miejska w Lesznie ponownie wybrała go na burmistrza miasta Leszna (zniesiono już tytuł pierwszego burmistrza), tym razem na okres 10 lat. Wojewoda poznański zatwierdził wybór 22 l 1935. Jako burmistrz Leszna K. przewodniczył pracom Magistratu Zarządu Miejskiego w Lesznie, a także kierował całą administracją miejską oraz nadzorował działalność miejskich zakładów i przedsiębiorstw. Przewodniczył różnym komitetom, komisjom i zarządom, m.in. Komitetowi Rozbudowy Miasta, Komitetowi Stacji Opieki nad Matką i Dzieckiem, Komisji Sanitarnej, Zarządom Chrześcijańskich Zakładów Sierot Chłopców i Dziewcząt oraz Zarządowi Miejskiej Komunalnej Kasy Oszczędności. Uczestniczył w pracach wielu organizacji społecznych, jak: Polski Czerwony Krzyż, Liga Morska i Kolonialna, Związek Zachodni, Koło Przyjaciół Harcerzy, Towarzystwo Opieki nad Zwierzętami. Należał do Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem. Drugą kadencję K. na stanowisku burmistrza miasta Leszna przerwał wybuch II wojny światowej. Pierwszego dnia wojny w związku z ewakuacją władz państwowych i samorządowych - opuścił Leszno Po zakończeniu działań wojennych wrócił do miasta, skąd 9 XI11939 został wysiedlony przez Niemców wraz z rodziną do Generalnego Gubernatorstwa. Dalszych jego losów nie zdołano ustalić. Związek małżeński zawarł z Bronisławą z d. Semrau, 28 IV 1920 w Poznaniu. Małżeństwo miało dzieci: Halinę (ur. 1921) i Edwarda (ur. 1922). Świderski B., Ilustrowany opis Leszna i ziemi leszczyńskiej, Leszno 1928 s. 153; - APP, Oddział w Pile, Urząd Stanu Cywilnego w Łobżenicy (Księga Urodzeń 1892 r.); APL, Akta miasta Leszno: sygn.: 1343,1350,1357,2875 oraz Starostwo Powiatowe w Lesznie (1919-1939), sygn. 57; Archiwum Państwowe w Łodzi, Centrala Przesiedleńcza w Poznaniu OddziałwŁodzi (1939-1945), sygn. 49; - Fot. z „Głosu Leszczyńskiego" 1937, nr180. Aleksander Piwoń