Babcia Stasia- czasy w Kiszkowie

Stanisława Nowak zd Glaser - urodziła się 25.08.1890 r w Kiszkowie k/ Pobiedzisk. Miała dwóch braci: Leona i Alojzego oraz dwie siostry Klarę i Annę (?). Nie wiem, czym zajmowali się Ich rodzice, ani kim byli. Staram się to ustalić. Zapewne lata 70-te XIX w pod zaborem pruskim były ciężkie. Kiszków (niem. Welnau), jak podaje Franciszek Ksawery Tuczyński (1844-1890) apologeta Ziemi Kiszkowskiej, był małą mieściną, składającą się z 56 domów mieszkalnych. Wśród mieszkańców przeważali Żydzi. Byli właścicielami większości dóbr w okolicy, a tym samym mogli kandydować do miejskich urzędów, eliminując Polaków z życia publicznego. Polityka zaborcy- antagonizowanie społeczeństwa, podział na trzy klasy podatkowe doprowadzały do licznych sporów i osłabienia propolskich dążeń niepodległościowych. Być może rodzice Babci Stasi byli komornikami- mieszkającymi u bogatego gospodarza. Mieszkańcy chcąc kupić, czy sprzedać jakiś towar jeździli na targ do Kłecka, Pobiedzisk, Skoków. W Kiszkowie znajdowała się szkoła dwuklasowa, późnij trzyklasowa, do której prawdopodobnie chodziła Stasia. W wieku 18 lat udaje się do Pobiedzisk - ( zmarł jej ojciec?). Podejmuje naukę szycia/krawiectwa. Poznaje Rudolfa Nowaka. Biorą ślub.