Jerzy Kolbe (ur. 3 listopada 1906 w Grodźcu, zm. 12 kwietnia 1977 w Katowicach) – inżynier górnik, profesor krakowskiej AGH.
Jego rodzicami byli Bronisław Kolbe, inżynier górniczy i Paulina z Monsiorskich, siostra Wiktora Monsiorskiego. Świadectwo dojrzałości otrzymał w gimnazjum im. Mikołaja Reja w Warszawie w roku 1924, zaś studia w krakowskiej Akademii Górniczej (poprzedniczki AGH) ukończył – z wynikiem bardzo dobrym – w roku 1930, otrzymując dyplom inżyniera górniczego. Praktyki studenckie odbywał w kopalniach „Grodziec”, „Wujek” i we francuskim Nœux-les-Mines. W roku 1931 pracował (jako robotnik) w amerykańskich kopalniach Barney i Gamma we Flat Creek (Alabama). W 1932 wrócił do Polski i do 1933 pracował m.in. jako sztygar oddziałowy w kopalniach „Siemianowice”, „Rydułtowy” i „Anna” (dziś Kopalnia Węgla Kamiennego Rydułtowy-Anna). Później (1934–1939) pracował w dyrekcji S.A. Godula i Wirek, Kopalnie w Chebziu i Katowicach. Firma ta była właścicielem kopalni „Lithandra” i „Hillebrand” (połączonych pod nazwą „Wanda-Lech”; dziś Kopalnia Węgla Kamiennego Pokój) oraz „Karol” i „Paweł” (dopalnie „Paweł” („Paulus”) w Rudzie Chebzie i „Karol” („Gotthard”) w Orzegowie były częścią zakładu o nazwie „Paulus Hohenzollern”; kopalnia „Karol” w 1970 przyłączona została do KWK Szombierki). Pod koniec tego okresu przed wybuchem II wojny światowej kierował inspekcją kopalń. W czasie wojny początkowo był bez pracy, później podjął pracę w archiwum i registraturze kopalni „Grodziec”; w 1943 wyjechał do Krakowa, gdzie pracował w Oddziale Techniki Cieplnej Państwowego Instytutu Badawczego (instytut ten był pozostałością po Akademii Górniczej w Krakowie).
Od lutego 1945 pracował przy przejmowaniu i uruchamianiu kopalni „Polska” w Świętochłowicach i „Śląsk” w Chropaczowie. W marcu 1945 przeszedł do Centralnego Zarządu Przemysłu Węglowego w Katowicach na stanowisko kierownika Wydziału Planowania, skąd w roku następnym awansował na szczebel dyrektora Działu Planowania zarządzającego siedmioma specjalistycznymi wydziałami. W 1950 (już po przekształceniu Centralnego Zarządu w Ministerstwo Górnictwa i Energetyki) został wicedyrektorem Departamentu Planowania, skąd w 1955 przeszedł na równorzędne stanowisko w Departamencie Inwestycji, a w 1958 awansował na stanowisko dyrektora tego departamentu. W grudniu 1964 został mianowany dyrektorem generalnym w Ministerstwie Gospodarki i Energetyki.
Równolegle ze swą pracą w administracji przemysłowej pracował także (od 1946) jako nauczyciel akademicki w AGH. W marcu 1955 obronił pracę kandydacką, za co w październiku tegoż roku otrzymał stopień kandydata (równoznaczny z dzisiejszym stopniem doktora) nauk technicznych. W 1956 otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego (wcześniej, we wrześniu 1954 nominowano go na zastępcę profesora), a od 1960 został kierownikiem Zakładu Ekonomiki i Planowania w Katedrze Ekonomiki i Organizacji Górnictwa AGH. Na emeryturę przeszedł, w związku z długotrwałą chorobą, 1 stycznia 1970 roku. Opublikował ponad 80 prac z dziedziny planowania, inwestycji, ekonomiki, technologii i mechaniki górnictwa itp. Był też autorem 37 recenzji prac doktorskich i rozpraw habilitacyjnych. Uhonorowany został najwyższymi odznaczeniami państwowymi, w tym Orderem Odrodzenia Polski (Krzyżem Komandorskim oraz dwukrotnie Krzyżem Kawalerskim) i Krzyżem Zasługi (Złotym, dwukrotnie).
Żonaty z Małgorzatą Donau; mieli synów Witolda (ekonomistę, ur. 1939) i Janusza (górnika, ur. 1943, zm. tragicznie w 1970 po kilku dniach pracy w kopalni k. Cagliari na Sardynii).
Bibliografia
Wspomnienie pośmiertne [w:] "Przegląd Górniczy" 1978 r., str. 188–189
