Dubinki – Dubingiai, w okr. uciańskim

Dubinki – Dubingiai,
na Litwie, w okręgu uciańskim. W XVI-XVII wieku jedna z głównych posiadłości linii kalwińskiej rodu Radziwiłłów i jedno z ważniejszych ośrodków reformacji na ziemiach litewskich (do ok. 1754). Kościół katolicki z 1430 roku przejęli kalwini za zgodą Mikołaja Radziwiłła Rudego; nowy kościół katolicki pobudowała w 1672 roku Ludwika Karolina Radziwiłłówna; kościół filialny w Bijuciszach zabrali Rosjanie w 1864 roku i przerobili na cerkiew. W 1697 roku Dubinki otrzymał w zastaw książę Kazimierz Sapieha. Od 1808 roku w rękach polskiego rogu magnackiego Tyszkiewiczów. Michał Tyszkiewicz wzniósł tu pałacyk. Zabrany przed wojną przez Litwinów był letnią rezydencją prezydenta-dyktatora Antanasa Smetony. Od narodzin litewskiego nacjonalizmu pod koniec XIX w., a szczególnie od powstania państwa litewskiego w 1918 roku Dubinki były terenem lituanizacji i kolonizacji litewskiej. Dochodziło do wielokrotnych sporów z mieszkającymi w miasteczku Polakami, które ciągnęły się do 1945 roku; w okresie wojny także między litewską faszystowską policją i oddziałami Armii Krajowej (5 Wileńska Brygada), co doprowadziło do śmierci kilkudziesięciu cywilów po stronie litewskiej i polskiej w Dubinkach i Glinciszkach: w odwecie za zamordowanie przez Litwinów 20 czerwca 1944 roku 38 Polaków w Glinciszkach, 23 czerwca oddziały polskie zabiły 27 Litwinów w Dubinkach. Podczas polsko-litewskich prac archeologicznych i badaniach DNA przeprowadzonych na początku XXI wieku na Górze Zamkowej w Dubinkach znaleziono szczątki Radziwiłłów: zidentyfikowano kości Mikołaja Radziwiłła Czarnego i Mikołaja Radziwiłła Rudego - braci Barbary Radziwiłłówny oraz ich bliskich. 5 września 2009 roku szczątki Radziwiłłów zostały uroczyście pochowane w odrestaurowanych ruinach kościoła kalwińskiego. Prawdopodobne miejsce urodzenia Barbary Radziwiłłówny (ok. 1520-1551), królowej polskiej, żony Zygmunta Augusta.

http://www.kworum.com.pl/