Fabrycy, Fabrycki, Fabricy, Fabrycen

Witam,

Poszukuję informacji o moich przodkach z rodziny Fabrycy.
Nazwisko to było także często zapisywane błędnie jako Fabrycki czy nawet Fabrycen.
W najstarszych źródłach z XVIII wieku zaś też jako Fabricy czy Fabrici.

Moi przodkowie wywodzą się od Mikołaja Fabrycego (ca. 1833 - ca. 1863).
Mikołaj Fabrycy, (który podług legend rodzinnych zginąć miał w powstaniu styczniowym), opisywany był w metryce urodzenia swojego syna jako "wojskowy" w Szymanowie pow. Sochaczewskim. Pozostawił z żoną Katarzyną z Kawałkowskich (24.IV.1829-7.IV.1888) syna Konstantego Fabrycego, zaś konstanty z Anną Szczepanek miał dziewięcioro dzieci i 26 wnuków, z których niektóre żyją do dzisiaj, w tym siostra mojego dziadka mająca 98 lat.

Nigdy nie udało mi się znaleźć aktu urodzenia, ślubu i zgonu Mikołaja Fabrycego. Znalazłem wszystkie akty dotyczące jego żony Katarzyny, jego dzieci i jego wnuków, zaś śladów Mikołaja nie ma. Wiem tylko, że ochrzcił syna Konstantego w Szymanowie, a już po jego śmierci w powstaniu żona Katarzyny wróciła tymczasowo do rodzinnego Gąbina, by później przemieszczać się po Mazowszu w kierunku Warszawy, gdzie dzisiaj żyje najwięcej potomków Fabrycego.

Legendy rodzinne (przekazywane niezależnie przez kilka różnych wnuków Konstantego) mówią, że bratem stryjecznym Konstantego Fabrycego miał był generał Kazimierz Fabrycy. Ponieważ inne przekazy ustne w tej rodzinie charakteryzowały się niezwykłą dokładnością i zawsze idealnie potwierdzały się w aktach, postanowiłem dać im szansę i przeprowadzić dogłębne badania przodków i rodziny generała Konstantego Fabrycego h. Pelikan. Dzięki badaniom metryk oraz dokumentów legitymacyjnych szlachty z Wydziału Krajowego w Galicji, Akt Urzędu Marszałka Szlachty Guberni Wołyńskiej oraz Kijowskiej, udało mi się odtworzyć genealogię generała Kazimierza Fabrycego i wywieść jego pochodzenie od Ludwika Augustyna Fabrycego (generał adiutanta buławy wielkiej koronnej, pułkownika 4 Pułku Koronnego Przedniej Straży (lekkiej kawalerii narodowej) x. Wirtemberskiego w latach 1793-1794, szambelana dworu polskiego od 1790, targowickiego koncyliorza, posła na sejm grodzieński z woj. Czernichowskiego). Odtworzyłem też dwa pokolenia przodków Ludwika Augustyna, który był synem łowczego malborskiego Ignacego Antoniego Fabrycego i wnukiem ekonoma xx. Sanguszków Tomasza Fabrycego, a w dalszej perspektywie rodzina ta wywodziła się z mieszczan gdańskich. Udało mi się też odtworzyć rodzeństwo, kuzynostwo i dalszą rodzinę owych Fabrycych, szukając połączeniu z moim zaginionym Mikołajem Fabrycym. Niestety, połączenia znaleźć się nie udało, ale też nie udało się tego połączenia jednoznacznie wykluczyć. Przodkowie Generała Kazimierza Fabrycego kilka razy na pokolenie zmieniali swoje miejsce zamieszkania: Lubartów, Wojniłów, Kałusz, Dubno, Zasław, Cybulów par. Monastyryszcze (Monasterzyska), Czarnowody, Odessa, Lwów, Warszawa, i tak dalej...

Szukałem też w innej znanej linii Fabrycych herbu Ślepowron (czasami błędnie opisywanej jako także Pelikan), których potomkiem jest senator Jan Maria Jackowski. Linia ta wywodzi się od Adama Krystiana Fabrycego, następnie potomkowie też zahaczają w swojej migracji o Mazowsze, w tym o Szymanów (lecz 100 lat wcześniej niż Mikołaj Fabrycy), potem zaś Kraków. Ta linia też posiada teczki wywodowe z Wydziału Krajowego Galicji i z Urzędu Marszałka Szlachty Guberni Wołyńskiej, z którymi udało mi się zapoznać. I tutaj też nie ma śladów Mikołaja Fabrycego.

Badałem też kilka szlacheckich, mieszczańskich i włościańskich innych linii Fabrycych z różnych miejsc: spod Częstochowy, z Lubelszczyzny.
Udało mi się połączyć Fabrycych z Boćków/Szelągówki (Tomasz, Kapitan Drugiego Pułku Piechoty, później zaś ekonom dóbr Boćki w służbie Jana Alojzego Potockiego
1776-1855) z główną linią (nazwijmy ją niezbyt pochlebnie) Targowicko-generalską herbu Pelikan. Przyłączyłem też urzędnika pocztowego z Mohylewa Podolskiego i jego rodzinę do tej linii herbu Pilawa.
Przeanalizowałem listy Fabrych znajdujące się w różnych zbiorach AGAD (Archiwym Radziwiłłów, Archiwum Roskie) i ustaliłem kto był ich autorem i do kogo pisał, pojawia się nie mało ciekawych postaci historycznych. Przeszukałem metryki z rozlicznych parafii, metrykę koronną, liczne dokumenty różnego rodzaju dostępne w SzWA, i znalazłem dużo informacji, najwięcej o powyżej wymienionych liniach Fabrycych herbu Pelikan i Ślepowron, a także o niezwiązanych z nimi Fabrycjuszami (Fabrycyusz, Fabrycjusz), których teczki legitymacyjne są w Wilnie i którzy też związani byli z Boćkami (albo ktoś ich mylił z Fabrycymi).

Mimo zbadania ton materiałów źródłowych nie znalazłem nic, co pozwoliło by mi dopasować na podstawie dokumentów mojego przodka Mikołaja Fabrycego do którejkolwiek z tych linii.

W znane bazie genealogicznej pana Marka Minakowskiego co prawda mój przodek Mikołaj Fabrycy jest "przypięty" jako syn do Leopolda Fabrycego, ale jest to błąd. Ów Leopold Fabrycy, dziad generała Kazimierza, urodził się podług dokumentów 14.XI.1833 roku, zaś mój poszukiwany przodek Mikołaj miał podług dokumentów 30 lat w roku 1862, czyli urodził się ok. 1832 roku. Jeżeli legendy rodzinne są bliskie prawdy, to Mikołaj może być co najwyżej bratem Leopolda, na pewno zaś nie jego synem. (Dlatego też polecam weryfikować wszystkie opracowania online dokumentami archiwalnymi - w przypadku tego błędu źródło opisane było jako Pan Jan Maria Jackowskiego, sam pan. Jackowski zaś nic nie wiedział o moim Mikołaju i był bardzo zdziwiony, że figuruje jako źródło do błędnej informacji).

W sumie na poszukiwania mojego tajemniczego przodka poświęciłem bardzo dużo czasu w latach 2008-2019, a zebrany materiał pozwala napisać przyzwoitej jakości monografię rodu Fabrycych. Taki też mam zamiar, jednak chciałbym najpierw znaleźć odpowiedź na pytanie - czy moja legenda rodzinna jest prawdziwa? Skąd pochodził tajemniczy "wojskowy" Mikołaj Fabrycy, domniemany powstaniec styczniowy i pradziad mojego dziadka? Bez odpowiedzi na te pytania monografia wydaje mi się bardzo niekompletna.

Gdyby ktoś potrzebował informacji o Fabrycych z którejkolwiek z tych gałęzi - uczynnie służę, mam 593 zdjęcia dokumentów, 1.2 GB danych o Fabrycych. Zapewne zebrałbym dużo więcej informacji, gdybym nie prowadził poszukiwań zdalnie, zza granic kraju, opierając się na zleceniach dla badaczy, zleceniach do archiwów i zasobach dostępnych w sieci.

Gdyby ktoś posiadał informację o Fabrycych, lub wiedział jak znaleźć więcej informacji o wojskowym z Kongresówki Mikołaju Fabrycym, ponoć powstańcu styczniowym, będę bardzo wdzięczny za każdą radę i każdą informację.

Pozdrawiam serdecznie,

Łukasz A. Rynkowski