Nazwisko Niewalda występouje w grupie nazwisk pochodzących od niemieckiej nazwy osobowej Neuwald, także od nazw miejscowych Neuwald, Neuwalde.
[Rymut K., 'Nazwiska Polaków...] Jednakkże występowanie i charakter zdaje się wskazywać na nazwę obrazową związaną z rzeczownikiem.
Przyjmując pochodzenie nazwiska od nazwy miejscowości należy zapewne brać pod uwagę któreś z miejscowości śląskich lub czeskich o brzmieniu w języku niemieckim zbliżonym do Neuwald, Neuwalde. Z racji występowania osób o nazwisku Niewalda w historii w pobliżu Opola powinno to być miejsce najbliższe tj lokalizacji. Jednak można liczyć się z ruchem kolonizacyjnym w wieku XVI. Możliwe miejscowości np.:
-Nowy Svet - (Czechy) - Neuwalde
-Nowy Las - (PL, k. Głuchołazów) - Neuwalde
-Niepaszyce (obecnie w Gliwicach) - Neuweide
-Drawno (PL) - Neuwedell
-Brzozowa (PL) - Neuwalde
-Myślibórz (PL) - Neumiddelwalde
-Smardzka Kolonia (k. Kluczborka, dzisiaj Smardy Dolne i Górne) - Neuwalde
-Piekocin (k. Milicza) - Neuwalde
-Poradów (PL) - Neufelde
-Zalasno
Istnieje również podanie które mówi, że nazwisko Niewalda pochodzi z Tyrolu. "Spotkaliśmy mężczyznę który również nazywał się Niewalda a był tyrolczykiem..."
[z listu Sabiny Niewalda]Pochodzenie rodziny, być może należy wiązać z fazą kolonizacyjną XVI i 1 poł. XVII wieku, kiedy to bo wytrzebieniu znacznej części ludności w czasie Wojny Trzydziestoletniej na Śląsk zaczęły napływać rodziny polskie. Mieszkanie rodziny wcześniej w tym rejonie jest wątpliwe z racji na fakt że dopiero w XVIIw powstały na tych terenach osady - np. Surowizna - czyli miejsce wytrzebionym w lesie - gdzie w XVIII wieku mieszkają Niewaldowie.
Starsze poświadczenie występowania tego nazwiska pochodzi z Zalasna, koło Opola (ob. Żelazna). Walenty Niewalda urodził się w 1664r. Już wtedy nazwisko to miało taką nie-niemiecką formę z przedrostkiem "nie-" i końcówką "-a". W tym czasie w Zalaśnie oprócz rodzin Niewalda, Niewalda, Niewaldzik, występują także Niedworak, Niedworaczyk, Niewodnik
(Jednakże w 1699 na ternie Niemiec pojawia się nazwisko Niewald, Być może jest to źródło niezależne). Większość rodzin do XIXw mieszkała na obszarze od Opola do Kluczborka.
Niewaldowie zajmowali się głównie rolnictwem, będąc bogatszymi osadnikami a także zajęciami takimi jak blacharstwo ozdobne.
Genealogia rodziny NiewaldaBiografie osób o nazwisku NiewaldaZdjęcia osób związanych z tym nazwiskiem.