Portal w trakcie przebudowywania.
Niektóre funkcje są tymczasowo wyłączone, inne mogą nie działać poprawnie.
Przyłuka, pow. berdyczowski
18.06.2009 08:15
PRZYŁUKA mko po obu brzegach rzeki Desny, pow. Berdyczowski, o 65 w. od Berdyczowa…dzieli się na t.zw. Starą i Nową… Stara Przyłuka ležy po lewej al. wschodniej stronie rzeki, Nowa zaś po prawej. W mku było w 1863 r. wogóle 5147mk. (2824 prawosł., 303 katol. i 2020 žydow)
W Starej Przyłuce znajduje się cerkiew Preobraženka, z muru wzniesiona w 1819 r…., oraz kościół katolicki, niegdyś parafialny…; w Nowej zaś cerkiew Troicka, zbudowana w 1730 r. …
W Starej Przyłuce nad rz. Desną jest zamkowiszcze…
Przyłuka początkiem swym sięga bardzo odległych czasów. Wzmianka w Nikonowskiej kronice pod r. 1146, podług Karamzina, odnosi się do P. ležącej na granicy gub. podolskiej i kijowskiej…
Przyłuka ležała w dawnej ziemi Bołochowskiej. Ziemia Bołochowska oddzielała Halicz od Kijowa i przez tę ziemię szła do tych grodów walna droga
…W 1241 r. Daniel Halicki bołochowskie grody zniszczył doszczętnie… Przyłuka i jej bližsza okolica nie zaludniała się długo. Występuje ona jako osada stosunkowo dość późno, bo dopiero w XVI w. i juž jako własność ks.Zbaraskich. Przypuścić by naležało, že pierwszym jej właścicielem a može i załožycielem był kn. Mikołaj Andrzejewicz Zbaraski… Ks. Janusz Zbaraski, chcąc zabezpieczyć własność swoją, wznosi w Przyłuce zamek obronny, umocniwszy go basztami, wałami i przekopami… To tež odtąd i ludność, nie tylko w Przyłuce samej, ale i bližszej jej okolicy niepospolicie wzrosła…
W 1594…Przyłuka wyniesiona przez ks. Janusza Zbaraskiego na stopien miasteczka…liczyła podobno wraz z dobrami 4,000 osad.
Ks. Janusz Zbaraski zostawił dwóch synów: Jerzego (Hregorego) i Krzysztofa …
…Po bracie młodszym Krzysztofie, koniusznym kor,.bezžennym, (Jerzy) wziął cały majątek, ale wkrotce i sam umiera w 1631 r., takže bezženny…Olbrzymie dobra dziedziczne, zamki, miasta “wielowładnych” Zbaraskich spadły na Maruszę Bazylową Zahorowską, kasztelanową bracławską, siostrę rodzoną ks.Janusza Zbaraskiego, a od tej z kolei przeszły na córkę tejže Annę, za ks.Konstantym Wiszniowieckim.
Przyłuka następnie z przyległosciami stała się własnoscią corki ks. Konstantego Wiszniowieckiego Heleny, ktora otdała rękę swą Stanisławowi Warszyckiemu, wprzód kasztelanowi mazowieckiemu potem krak. … Z Wiszniowieckiej zostawił syna Jana Kazimierza, ktory zszedł bezpotomnie i dwie corki: Teresę za Andrzejem Firlejem i Helenę za Michałem Warszyckim, miecznikiem kor.(1690), wwdą sandomierskim (1695). Ten ostatni był bliskim krewnym swojej žony, albowiem był to syn Andrzeja Warszyckiego, a wnuk Aleksandra, ktory byl rodzonym bratem Stanisława Warszyckiego, kaszt. krak. ojca žony jego. Michał Warszycki, oženiony z Heleną Warszycką zostawił on dwie corki: Teresę za Janem Odrowąžem i Teofilę za Janem Męcinskim, oraz synów Stanisława, miecznika kor., i Jerzego, wwdę lęczyckiego. Z tych Stanisław odziedziczył był po matce P.; oženiony z Jordanowną, zostawił jedną tylko córkę Emerencyannę, ktora pierwszym ślubem była za Ludwikiem Pociejem, wwdą wileńskim i hetmanem litewskim…Z Ludwikiem Pociejem miała tylko jedną córkę, ktora wyszła za Franciszka Borzęckiego, podstolego w ks.Lit…. Zostawił on z nią córkę jedną za Kalinowskim sstą lelowskim, i synów dwóch, jednego nieznanego nam z imienia, i Aleksandra, podstolego kor. (1769). Ten ostatni wziął w dziale Przyłukę, która juž odtąd stale zostaje siedliskiem swoich dziedziców. Piękny dwor wystawił i ogrod załožył; wzniosł tež kaplicę. Žona jego z domu Ankwiczowna przežyła go; w 1780 r. rządzi Przyłuką Nową (dawniej Kisiele) i osiedla ją žydami i mieszczanstwem.
Przyłuka w 1802 naležała juž do hr. Honoraty Borzęckiej, corki Aleksandra i Anny z Ankwiczow, Borzęckich. Ona to w 1805 r. nowy tu kościół wymurowała p.w. sw. Anny.
Dziś kościół przyłucki przestał byc parafialnym. Przyłukę nareszcie posiedli wierzyciele; Stara Przyłuka przeszła na własnosc Opitza, a Nowa (mająca 3628 dzies. ziemi) podzielona będąc na połowy, części i cząstki, dziś zostaje w ręku Gojžewskich, Bołsunowskich, Karskich, Berezowskich, Sawickich i Podwysockich…
Następnie Stara Przyłuka licząca 4949 dzies. ziemi, drogą kupna przeszła do posiadania Władysława Zdziechowskiego.
http://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geograficzny/
T. IX. str. 217-221
W Starej Przyłuce znajduje się cerkiew Preobraženka, z muru wzniesiona w 1819 r…., oraz kościół katolicki, niegdyś parafialny…; w Nowej zaś cerkiew Troicka, zbudowana w 1730 r. …
W Starej Przyłuce nad rz. Desną jest zamkowiszcze…
Przyłuka początkiem swym sięga bardzo odległych czasów. Wzmianka w Nikonowskiej kronice pod r. 1146, podług Karamzina, odnosi się do P. ležącej na granicy gub. podolskiej i kijowskiej…
Przyłuka ležała w dawnej ziemi Bołochowskiej. Ziemia Bołochowska oddzielała Halicz od Kijowa i przez tę ziemię szła do tych grodów walna droga
…W 1241 r. Daniel Halicki bołochowskie grody zniszczył doszczętnie… Przyłuka i jej bližsza okolica nie zaludniała się długo. Występuje ona jako osada stosunkowo dość późno, bo dopiero w XVI w. i juž jako własność ks.Zbaraskich. Przypuścić by naležało, že pierwszym jej właścicielem a može i załožycielem był kn. Mikołaj Andrzejewicz Zbaraski… Ks. Janusz Zbaraski, chcąc zabezpieczyć własność swoją, wznosi w Przyłuce zamek obronny, umocniwszy go basztami, wałami i przekopami… To tež odtąd i ludność, nie tylko w Przyłuce samej, ale i bližszej jej okolicy niepospolicie wzrosła…
W 1594…Przyłuka wyniesiona przez ks. Janusza Zbaraskiego na stopien miasteczka…liczyła podobno wraz z dobrami 4,000 osad.
Ks. Janusz Zbaraski zostawił dwóch synów: Jerzego (Hregorego) i Krzysztofa …
…Po bracie młodszym Krzysztofie, koniusznym kor,.bezžennym, (Jerzy) wziął cały majątek, ale wkrotce i sam umiera w 1631 r., takže bezženny…Olbrzymie dobra dziedziczne, zamki, miasta “wielowładnych” Zbaraskich spadły na Maruszę Bazylową Zahorowską, kasztelanową bracławską, siostrę rodzoną ks.Janusza Zbaraskiego, a od tej z kolei przeszły na córkę tejže Annę, za ks.Konstantym Wiszniowieckim.
Przyłuka następnie z przyległosciami stała się własnoscią corki ks. Konstantego Wiszniowieckiego Heleny, ktora otdała rękę swą Stanisławowi Warszyckiemu, wprzód kasztelanowi mazowieckiemu potem krak. … Z Wiszniowieckiej zostawił syna Jana Kazimierza, ktory zszedł bezpotomnie i dwie corki: Teresę za Andrzejem Firlejem i Helenę za Michałem Warszyckim, miecznikiem kor.(1690), wwdą sandomierskim (1695). Ten ostatni był bliskim krewnym swojej žony, albowiem był to syn Andrzeja Warszyckiego, a wnuk Aleksandra, ktory byl rodzonym bratem Stanisława Warszyckiego, kaszt. krak. ojca žony jego. Michał Warszycki, oženiony z Heleną Warszycką zostawił on dwie corki: Teresę za Janem Odrowąžem i Teofilę za Janem Męcinskim, oraz synów Stanisława, miecznika kor., i Jerzego, wwdę lęczyckiego. Z tych Stanisław odziedziczył był po matce P.; oženiony z Jordanowną, zostawił jedną tylko córkę Emerencyannę, ktora pierwszym ślubem była za Ludwikiem Pociejem, wwdą wileńskim i hetmanem litewskim…Z Ludwikiem Pociejem miała tylko jedną córkę, ktora wyszła za Franciszka Borzęckiego, podstolego w ks.Lit…. Zostawił on z nią córkę jedną za Kalinowskim sstą lelowskim, i synów dwóch, jednego nieznanego nam z imienia, i Aleksandra, podstolego kor. (1769). Ten ostatni wziął w dziale Przyłukę, która juž odtąd stale zostaje siedliskiem swoich dziedziców. Piękny dwor wystawił i ogrod załožył; wzniosł tež kaplicę. Žona jego z domu Ankwiczowna przežyła go; w 1780 r. rządzi Przyłuką Nową (dawniej Kisiele) i osiedla ją žydami i mieszczanstwem.
Przyłuka w 1802 naležała juž do hr. Honoraty Borzęckiej, corki Aleksandra i Anny z Ankwiczow, Borzęckich. Ona to w 1805 r. nowy tu kościół wymurowała p.w. sw. Anny.
Dziś kościół przyłucki przestał byc parafialnym. Przyłukę nareszcie posiedli wierzyciele; Stara Przyłuka przeszła na własnosc Opitza, a Nowa (mająca 3628 dzies. ziemi) podzielona będąc na połowy, części i cząstki, dziś zostaje w ręku Gojžewskich, Bołsunowskich, Karskich, Berezowskich, Sawickich i Podwysockich…
Następnie Stara Przyłuka licząca 4949 dzies. ziemi, drogą kupna przeszła do posiadania Władysława Zdziechowskiego.
http://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geograficzny/
T. IX. str. 217-221