[blok]1.) Kopanica, wś, pow. augustowski, gm. Szczebro Olszanka, par. Wigry. Odl. 17 w, od Augustowa, ma 11 dm., 91 mk.
[Słow.]2.) Kopanica, zaśc, pow. oszmiański, 2 okr. adm., o 8 w, od Oszmiany, 1 dm., 8 mk. kat. (1866).
[Słow.]3.) Kopanica, niem. Kopnitz, na prawym brzegu Obry, miasto, pow, babimbski, o. 11 kil. od miasta powiatowego, na gruncie lekkim; z południa, zachodu i wschodu bujne są łąki. Chociaż częste panują mgły, powietrze jest zdrowe. W r. 1871 było 122 dm., 983 mk.: 460 ew., 508 kat., 15 żydów. W r. 1875 było 11072 mk. Mieszkańcy trudnią się rolnictwem, hodowlą bydła, mianowicie trzody chlewnej,uprawą wina (w dobrych latach produkcya do 372 Kop. lip. chodzi do 1700 hektolitrów) i chmielu. Jarunarków cztery. Kościół paraf. kat. dekan. grodziskiego. Szkoła elementarna kilkoklasowa. Agentura pocztowa; poczta osobowa ^chodzi z Kargowy* (Unruhstadt) przez Kopanicę do Wolsztyna; st. kol. żel. w Zbąszyniu (Bentschen). W r. 1811 było 111 dm., 568 mk., w r. 1887 zaś 830 mk.
W wiekach średnich leżało wedle podań na miejscu dzisiejszej Kopanicy miasto wielkie Lampreetdfeld; w XII i XIII wieku było własnością książąt śląskich; około r. 1319 przeszło na czas niejaki w ręce margrabiego brandeburskiego Waldemara. Miasto Kopanica powstało na gratach dawniejszego, założone przez rybaków; sukiennicy zaś spustoszonego miasta założyli Świebodzin (Schwiebus) w Brandenburgii. Kościół kat. jest erekci króla Władysława Jagiełły z r. 1408 potwierdzonej przez Kazimierza Jagiellończyka r. 1443, drewniany, uległ kilkakrotnie pożarowi w XVII wieku. Gdy reformacya z Niemiec przeszła do kraju, urządzono w K. jednotę ewangelicką, do której należały wsie: Jaromierz, Jaromierz Stery, Jaromierz Nowy, Uście Dolne, Uście Górne, Stare Oborskie Olędry i Wielka Wieś, Do związku tego należący odprawiali nabożeństwo na ratuszu. Ostatecznie pastor związkowy wrócił na łono kościoła i związek upadł. W r. 1710 panowała morowa zaraza; w r. 1793,1848 i 1852 pożary obróciły w perzynę prawie całe miasto. Ł była dawniej starostwem niegrodowem wraz z Wielką Wsią w województwie poznańskiem. Po okupacyi pruskiej r. 1796 otrzymał starostwo marszałek nadworny Massów; następnie drogą kupna nabyli je bracia Bloch. Starostwo niegrodowe kopanickie albo kopańskie leżało w powiecie poznańskim. Wedle lustracyi z r. 1662 zaliczały się do niego dwa miasta Kopanica i Lamportopol (?), oraz wsie: Wąchowno, Maławieś i Wielkawieś. W r. 1771 posiadał je Antoni Łodzią Poniński, opłacając od niego kwarty złp. 800. a hyberny złp, 202 gr. 7. _Na sejmie warszawskim z r. 1773—75 stany Rzpltej nadały rzeczonemu Ponińskiemu toż sstwo w 50-letnie posiadanie emfiteutyczne.
[Słow.]4.) Kopanica, jedyne miejsce łomów i szlifierni granitu na Spiżu, u południowych stóp Tatr, w obr. gm. Mięguszowiec, na ich granicy z Sztwołą, na zachodnim brzegu Popradu a u wschodnich stóp lesistej góry Warty (1060 m. szt. gen.), pod 37° 47' 20" zach. dłg. g. (Ferro) a 49"25' płn. sz. g. Dzierżawią te łomy granitowe Tobiasz Lerch z miasteczka Popradu i Włoch Miglierini z Yarese. Powolnem wbijaniem żelaznych kliników wyłamują ogromne graniastosłupy i płyty nie tylko ze stromej ściany, lecz także z poziomego calca. Granit tutejszy jest jasnoszary, zawiera bardzo mało błyszczyku i dla tego sposobny jest do bardzo pięknego wygładzenia. a na powietrzu opiera się długo kruszeniu i łupaniu się; lepszy też jest od znanego uthauzanowskiego, który w prasie hidraulicznej wytrzymuje tylko ciśnienie 816 ML na centymetr kubiczny, podczas gdy granit z Kopanicy jeszcze przy nacisku 1223 Mi nie pęka. Wyrabiają z niegonagrobki i podobne pomniki w postaci płyt rozmaitego kształtu i piramid ściętych. Granitu tutejszego użyto do naprawy tunelu łupków skiego i do budowy tunelu w Mostach pod Ja błunkowem.
[Słow.]5.) Kopanica, niem. Kohlen-Berg, szczycik na płn.wschód od Szczyrby (wsi), na Liptowie, między graniczną rzeczką Czerwoną Wodą (od wsch.) a Młynicą (od zach.), między drogą kolei żelaznej (od płn.), a gościńcem liptowsko-spiskim (od płd.), wzniesienie 938 m. (Korzistka i Kolbenheyer); 902 m. (szt. gen ).
[Słow.]6.) Kopanica, nazwa miejscowa górnego biegu Niemna
[Słow.]7.) Kopanica, rz,, dopływ Szezary z prawej strony, uchodzi poniżej Sohowaszni.
[Słow.]8.) Kopanica, niem. Coppamiz, inna nazwa miejsc.: Góra, Głuchowo. Jarogniewice, Kościan, Łosza
[Słow.]9.) Kopanica (Köpenick, Kopnik, Cöpenick). Obecnie jedna z południowych dzielnic Berlina, dawniej gród słowiański, siedziba władcy plemienia Sprewian (Szprewian). Od XIII wieku po zdobyciu przez Brandenburczyków należy do terytoriów niemieckich. Ostatnim władcą w Kopanicy był Jaksa (Klemens) z Kopanicy utożsamiany z Jaksą z Miechowa - założycielem dynastii
Gryfitów, fundatorem m.in. Miechowitów i licznych dóbr w południowej Polsce.
[MN]