Mistkowice, pow. samborski

Mistkowice (Niestkowice w XVI w.), rus. Mysthowyczy wś, pow. samborski, 13 kil. na płn.-wsch. od sądu pow., urz. poczt, i st. kolej. w Samborze. Na zach. lożą Kowenice i Barąńczyce Wielkie, na płd. Łanowice, na wscb. Żarajsko, na płn. Burczyce (obie w pow. rudeckim). Wzdłuż granicy płn. płynie Błażewka (ob.) i zabiera wody z całego obszaru za pomocą małych strug, płynących od płd. na płn. Dolina Błażewki moczarzysta. W środku obszaru leżą zabudowania wiejskie (282 m.). Na płd.-zach. od nich wznosi się, wzgórze M. do 306 m. (znak triang.). ISfa zach. narożnika wsi leży las „Łazisko". Własn. wiek. ma past. 19 mr.; wł. mn. roli or. 909, łąk i ogr. 345, past. 235, lasu 156 mr. W r. 1880 było 631 mk. w gm, (obrz. gr.-kat., z wyjątkiem kilku rz.-kat.). Par. rz.-kat. w Lano wicach,gr.-kat. w.miejscu, dek. Samborski, dyec. przemyska. Do tej par. należą Żarajsko i Ko wenice. We wsi jest cerkiew. Za czasów polskich należała wś do dóbr koronnych, do klucza kupnowskiego w ekonomii Samborskiej w ziemi przemyskiej, W 1410 r. nadaje Władysław Jagiełło Dobiesławowi ze Sprowy 50 grzywien na wsi „Myestkowice in districtu Praemisliensi" leżącej. Aż do wręczenia powyższej sumy ma pomieniona wś wraz z prawami jej przysługuj ącemi znajdować się w posiadaniu Dobiesława, a wieśniacy obowiązani będą tylko do robót na zamku przemyskim. Po wypłaceniu powyższej sumy przechodzi I wś ta w posiadanie króla lub jego następców (Arch. Metr. lit. w Petersburgu, M 104). W r. 1458 zapisuje Kazimierz^ Jagiellończyk 150 fl. węg# Dobiesławowi z Żyrawicy na wsiach „Myesthkowice et Nowa wieś" in distr. Prae-misliensi, które po wypłaceniu rzeczonej sumy przejdą na własność króla (ib. M 159), W lustracyi z r. 1686 (rkp. Ossol., M 1255, str. 112) czytamy: „Ta wieś ma łanów 5, nadto popowska ćwierć jedną. Hobocizna w tej wsi jest taka: Naprzód 2 dni orzą na jesieni, dwa dni na wiosnę na wymiar, to jest wyorac mają 12 wszerz lasek, a w lasce ma być łokci 8, a wzdłuż według dawnego zwyczaju żeby stajan nieprzyczyniano. Gnój dwa dni wozić od rana do wieczora, włóczyć na jarzynę dwa dni, w jesieni także włóczyć 2 dni zupełne, 2 dni kosić, 2 dni żąć, 2 dni zboże wozić, a to wszystko robrS mają nie z chleba, ale z ćwierci każdej. Czynszu do tego gromada ogółem na ś. Marcin płaci zł. 470; pop płaci czynszu z ćwierci swojej na rok 2 zł. Soli powinni wywieźć z ćwierci po 6 beczek, z którejkolwiek żupy każą. A kiedy nie wożą soli, to płacą za każdą beczkę do dworu po gr. 24. Te tylko powinności ta wś pełni, a do innych, jako do moczenia konopi, przędziwa, stróży, dawania owsa z pustek i innych tu nieopisanych pociągani być nie mają. Do naprawiania tylko mostu według swoich dzielnic należeć będą. Więc i przy oddawaniu czynszu wyżej opisanego nie będą powinni dawać od każdego złotego,-jako ich dotąd przymuszano, po groszu, ale tylko zupełny czynsz oddawać powinni będą bez żadnego groszowego. Pokazali popi mistkowscy Tymko i Iwan prawo na popostwo i pół ćwierci od najjaśniejszego Jana III, Pana naszego miłościwego, w Krakowie d. 29 kwietnia 1676 r. otrzymane, w którem od wszelkich robocizn i pańszczyzny, jako i podatków są uwolnieni; przy tern onych zachowaliśmy. Sadzawkę-, ponieważ zdawna do gromady należała, i teraz gromadzie oddajemy. Także łąk gromadzkich na dwór kosić p. dzierżawca nie powinien''. W inwentarzu z r. 1760 (rkp. w Bibl. Ossol., Na 1632, str. 165) czytamy: „Ta wieś osiadła na łanach 5, co czyni ćwierci 20". Yidelicet gromadzkich roboczych ćwierci 15V2,arendowanych 41/3.* z osobna popowska jedna. Chlebuika ad praesens gromadzkiego znajdftije się JTa 54. Chałupników seu komorników 11. Zagrodę jedne trzyma Wasyl Mucha. Czynsze tej wsi: Płacą ogółem na ś. Marcin 470, soli z każdej ćwierci z żupy którejkolwiek każą odwieźć powinni do składu po beczek 6, fecit beczek 120, lub za każdą płacą po gr. 24, t. j. 96 złp. Summa czynszu 566 złp. Powinności gromady tej wsi: Dwa dni orzą na jesień, dwa dni na wiosnę, to jest wyorać mają lasek 12 wszerz, a w lasce ma 15 łokci 8, wzdłuż zaś według dawnego zwyczaju spajanie by6 powinno nic nieprzyczyniając. Gnój dwa dni wozió, a w jesieni także dwa dni kosić, całe dwa dni zboże wozić, całe dwa dni żąó, a to wszystko mają robić nie z chleba ale z ćwierci każdej. Te tylko powinności ta wieś pełni, a do innych, jako do moczenia konopi, przędziwa, stróży dawania i innych tu nieopisanych pociągani być nie mają. Bo -naprawiania mostu błażewskiego i restaurowania . według swoich dawnych dzielnic należeć ma, .oraz za szarwark obory sztukę naprawiać. Łąk gromadzkich Jmp. dzierżawca na dwór kosić nie powinien, "ale do .gromady wszystkie należeć mają. Karczma skarbowa, która była opisana w inwentarzu z r. 1749, zgorzała, inną zaś gromada mist kowska od lat 4 postawiła, jako to izba i komora z drzewa, sień z chrustu grodzona, w izbie okna 3 w drzewo oprawne, piec z kafli zielonych. Ta karczma słomą pokryta". W bibliotece przemyskiej kapituły obrz. gr.-kat.znajduje się Triod postny a na nim następu jący napis: „Siju knyhu zowemuju Triod, ku pył rab boźij błahorodnyj Wasilij Wołczyn skij Wata Wołoszyn rachmystr Korolia myło sty z seła Mistkowycz za otpuszczenie hriciow swoich i, darował jej do cerkwy Kowynskoj do chramu Preobraźeniallospoda i Boha Spasa naszeho roku boźoho 1682" (Petruszewycz, Swoduaja litopys, str. 204). IM. BZ

[SGKP]