Portal w trakcie przebudowywania.
Niektóre funkcje są tymczasowo wyłączone, inne mogą nie działać poprawnie.
Sołtanowie wg. Żychlińskiego
5.09.2009 13:40
Sołtanowie herbu własnego.
Odkładając do jednego z następnych Roczników obszerna i wyczerpującą monografią starożytnego i znamienitego Domu litewskiego Sołtanów, ku czemu gromadzimy już odnośne materyały, ograniczyć się musimy w Roczniku niniejszym na krótkiej, ogólnej wzmiance i podaniu żyjących członków rzeczonego Domu.Nasamprzód prostujemy mylne Nieńeckiego twierdzenie, za którem poszedł i Kosiński w spisie senatorskich rodzin w swym ,,Przewodniku heraldycznym", jakoby Sołtanowie odmienną pieczętowali się Syrokomlą; herb bowiem Sołtanów jest przedhorodelski, własny, zwany Sołtan a kształt jego jest następujący: Biały, podwójny krzyż na trzykroć łamanej belce, do trzech wzgórz lub do Habdanka podobnej, ze złotą, przez W. Ks. "Witolda nadaną gwiazdą, „z tej okazji: że (przodek domu tego) wysłany na strażą w obozie będąc, Tatarów pogromił i nie prędzej powrócił, aż gwiazdę obaczył." (Paprocki) Tło tarczy czerwone, tarczę podtrzymują geniusze, z dewizą przez Okólskicgo podaną: „labora et industria", stosownie do późniejszych przejść i mowy samego klejnotu na: „per crucem ad lucem'; zamienioną. — Herb ten służy wyłącznie Soltanom.Co po pochodzenia Sołtanów, wywodzą ich niektórzy pisarze z książąt litewskich, linii jagiellońskiej, mianowicie od Korybuta. W dziełku .,Litwa do Unii Lubelskiej", wydanem w r. 1878 nakładem księgarni L.K. Żupańskiego w Poznaniu, czytamy: „Według Kuropatnickiego Soltanowie idą od Werony, ksiażęcia Ruskiego, a od Sołtanów wyprowadza on Sokolskich. Jakoż widzimy w trzynastym wieku Bałakłaja Sołtana carem hordy zawolskiej, zkąd niektórzy wnoszą, że Sołtanowie z książąt Tatarskich pochodzą: wniosek wszakże ten niczem innem usprawiedliwionym być nie może, jak jednem tylko podobieństwem nazwiska, co jest niedostatecznem. najprawdopodobniej, że Sołtanowie pochodzą z książąt Litewskich, jak wyżej powiedzieliśmy (od Korybuta.) Są ślady, że przed Unią Litwy z Polską używali oni tytułu książęcego. W czasie pierwszej Unii było dwóch. Sołtanów braci, jeden Jan a drugi Bohdan i byli książętami; ale jeden z nich w imię równości zrzekł się tytułu, drugi zaś. Bohdan, pozostał, jak był, książęciem. Ta linia książąt, o których w Litwie do Unii Lubelskiej wzmianka, zgasła, a dziś istniejący Sołtanowie pochodzą od tego, który dobrowolnie, w imię równości, zrzekł się tytułu książęcego."Nie zapuszczając się w badania, o ile opowieść powyższa jest uzasadnioną, zadawalniamy się dzisiaj na stwierdzeniu powszechnie znanego faktu, że ród Sołtanów do najstarszych, bardzo możnych i znakomitych w Wielkiem Księstwie Litewskićm zawsze się zaliczał i dotąd zalicza, że wydał kilku wysokich dygnitarzy, jednego Metropolitę całej Rusi, i wielu, ofiarą krwi i mienia, zasłużonych krajowi mężów.Protoplastą obu kwitnących po dziś dzień głównych gałęzi Domu Sołtanów, przydomku „Pereświt", herbu własnego — o bocznych gałązkach chwilowo dla braku bliższych szczegółów zamilczymy — jest Aleksander, żyjący w XV wieku, kawaler Złotego Runa, szambelan Karola Zuchwałego, księcia Burgundyi, po powrocie do kraju podskarbi wielki litewski, w końcu" marszałek- nadworny litewski i starosta bielski , poległy w walce z Moskwą w obronie granic ojczyzny. Brat jego Jan był według rękopisu ks. Stebelskiego, wydanego w Krakowie 1877 r., „najwyższym pisarzem W. Ks. Litewskiego i klucznikiem wileńskim a za obraniem sobie stanu duchownego w zakonie św. Bazylego "Wgo nazwany Józefem, został potem Biskupem smoleńskim a wkrótce Metropolitą kijowskim, halickim i wszystkiej Rusi." (Tamże.) Obaj bracia byli nadzwyczaj gorliwymi o chwałę Bożą a podczas gdy Metropolita wyrabiał dla duchowieństwa ruskiego rozmaite przywileje i dotacye, podskarbi w swym majątku Żyrowicach, nadanym mu w r. 1498 przez W. Ks. Aleksandra (Slebelski) fundował monastyr i cerkiew księży Bazylianów w Trokach.Syn Aleksandra, także Aleksander i również piastujący godność, marszałka nadwornego litewskiego, drugi Żyrowic dziedzic, miał za małżonkę kniehinią Teodorę Hlazinównę, córkę księcia Aleksandra Bazylewicza Hlaziny z książąt litewskich, okólniczego smoleńskiego (najwyższego starosty), pana dóbr rozlicznych, i małżonki jego, z domu Sapieżanki. Za życia tego to Aleksandra Aleksandrowicza Sołtana nastąpiło objawienie się Najświętszej Maryi Panny w puszczy żyrowickiej, na pamiątkę czego wraz z małżonką fundował słynny z obrazu cudotwornego Matki Bożej monaster i cerkiew w Żyrowicach. (Stebelski.)Jan Aleksandrowicz Sołtan, syn Aleksandra z księżniczki Hlazinówny, starosta ostryński a w końcu marszałek nadworny litewski, pan na Żyrowicach i wielu innych majątkach, poślubił księżniczkę Marynę Sołomerecką herbu Rawicz *),Książęta Sołomerscy herbu Rawicz pochodzili według jednych pisarzy od książąt Ruskich, według Kuropatnickiego i książąt litewskich od Kiejstuta. Kosiński twierdzi, ze byli gałęzią wielkich książąt smoleńskich. Wygaśli w r. 1648 na Janie Władysławie, marszałku pińskim. Z nich Jan był kasztelanem mścisławskim 1569 r., inny, w początku XVII wieku kasztelanem smoleńskim, jak się zdaje;, po Janie Mieleszku {Herb. Czarnieckiego.) Łą-córkę księcia Bazylego, i wielkim był dobrodziejem cerkwi żyrowickiej- Od synów jego: Jarosława i Jana idą dwie główne gałęzie Domu Sołtanów.
Starsza gałąź z Dzięcioła.Potomkiem Jarosława w prostej linii był na początku XVIII wieku Stanisław Pereświt Soł tan, syn Samuela, podstoli inflantski, starosta omelański. Siostra jego Teodora, stawna z urody i dowcipu, była drugą małżonką księcia Jerzego Sapiehy*), wojewody mścislawskiego (z niej córka Marya Teresa, za księciem Kazimierzem Massalskim, podczaszym W. Ks. Lit.) Ożeniony byt z He¬leną R ó m e r ó w n ą herbu Jelita odmienna 3). z której syn:Stanisław, urodzony 1756 roku, pana na dzięciole, który to klucz kupił od ojca żony — z kolei: jenerał adjutant buławy polnej litewskiej, chorąży W. Ks. Litewskiego, jenerał major, podkomorzy litewski, wreszcie marszałek nadworny W. Ks. Litewskiego i starosta grodowy Słonimski, poseł na sejmy 1782 i czteroletni, przeciwnik Targowicy, stąd więziony w r. 1794 przez 15 miesięcy w Smoleńsku, w r. 1812 Prezes rządu narodowego, mianowany przez cesarza Napoleona, kawaler orderów Orła białego, §w. Stanisława i legii honorowej. Ożeniony pmo vto z księżniczką Franciszką Radziwiłłówną4), córką księcia Stanisława, krajczego w. litewskiego, z Karoliny Pociejówny, wojewodzianki trockiej, z której spłodził syna Adama i córki: Augustę za Eliaszem Kublickim herbu Księżyc i Miecz5), Annę za Antonim Wańkowiczem herbu Lis (z rodziny wywodzącej się od książecia "Wańki, zięcia Kiej-
czyli się z Chlebowiczarni, Hornostaiami, Sapiehami, Kaszowskimi, Ko rypińskimi, kniaziami Prurńskimi itd.
Przyp. Autora.
*J Jerzy Sapieha, wojewoda mścisławski (r. 1732) był synem Kazimierza, wojewody wileńskiego i hetmana w. lit., z pierwszej żony Krystyny Monwid Hlelebowiczówny, wojewodzianki wileńskiej; wnukiem Pawła
Jana, również wojewody wileńskiego i hetmana, z Anny Kopciówny, kasztelanki nowogrodzkiej; prawnikiem Jana. Piotra, starosty uświackiego, słynnego wojownika, żarliwego obrońcy Dymitra Samozwańca, z Zofii Wejherówny. wojewodzianki chełmińskiej wre¬szcie praprawnukiem Pawła, kasztelana kijowskiego, z Anny Chodkiewiczówny, kasztelanki wileńískiéj. (Monogr. Kossaków, tom 111.)
Przjp. Autora.
A) Romerów rodzina pochodzenia niemieckiego, nr] połowy XVI wieku na Litwie, dziś i w Galicyi osiadła, wiolo zasłużonych wydala mężów i dwóch senatorów. Jedna jéj gałąź nosi tytuł hrabiowski austryaclri.
Przyp. Autora.
*) Ojciec Francuzki a książąt Radziwiłłów Sołtanowej, książę Stanisław, był synem księcia Mikołaja Faustyna, wojewody nowogrodzkiego, z Barbary Zawiszanki, wojewodzianki mińskiej; wnukiem księcia Dominika, kanclerza w. litewskiego, Vgo Ordynata Kleckiego, z ksiꬿniczki Anny Maryanny Połubińskiej, marszałkówny w. lit.; prawnukiem księcia Aleksandra Ludwika, wojewody połockiego, Vgo Ordynata Nieświezkiego, z księżniczki Lukrecyi Maryi do Strozzi; praprawnukiem ks. Mikołaja Krzysztofa Sierotki, wojewody wileńskiego, pierwszego Ordynata Nieświezkiego, z Eufemii księżniczki wiśniowieckiéj; wreszcie w czwartej linii wnukiem ks. Mikołaja. Czarnego, wojewody wileńskiego, kanclerza i marszałka w, lit., z Elżbiety Szydłowieckiej, kasztelanki krakowskiej, („Galerya Nieświezka'" Kotłubaja.) — Siostra Stanisławowej Sołtanowej, księżniczka Anna Barbara, była pmo vto za Dominikiem, Przeździeckim, sdo vto za Tadeuszem hr. Mostowskim.
Przyp Autora.
5) Eliasz; Kublicki, łowczy inflantki, miał następujące potomstwo z Augusty Sołtanówny : Elżbietę Augustę pmo vto Wawrzecką, marszałkowa bracławską, sdo voto von Kritzen i Józefa Kublickiego, którego żoną była Karolina Sołtanowa.
stuta) i Helenę za Franciszkiem Sołtanem, kawalerem maltańskim, marszałkiem pińskim, z linii młodszej. — Sdo vto pojął marszałek nadworny Stanisław za małżonkę Konstaneyą Topicką -Tupalską herbu Nałęcz. Z niej synowie: Stanisław i Władysław, oraz córka Helena pmo vto za Eyssymontem herbu Korab, sdo vto za dr. Janem Pileckim herbu Łabędź.
1. Adam, syn Stanisława z Radziwiłówny, ur. 2 lipca 1792 w Warszawie, zmarły 7 lutego 1863 r. w Poznaniu, pułkownik b. wojsk polskich,wr. 1812 w niewoli rosyjskiej, kawaler złotego krzyża Vietati militari, orderu Bożego grobu i medalu św. Heleny, pan na Zdzięciole itd. Pamiętają szlachetną postać tego starca, w stroju polskim, mieszkańcy Poznania. Obszerniejszy życiorys jego podaliśmy w „Kromce Żałobnej", Poznań 1877 r., str. 409 — 10. Wyborny portret jego znajduje się w ręku córki, hrabiny Sierakowskiej, pędzla Kaplińskicgo. Był w ścisłej przyjaźni z Zygmuntem Krasińskim, który mu niektóre swe utwory dedykował. Ożeniony z Idalią Pociejówną herbu Waga, córka, Aleksandra, oboźnego litewskiego e). Z niej :
Aleksander, ożeniony z Maryą Kraszewską herbu Jastrzębiec. Z niej córki :
Helena za Hipolitem Staszewiczem Świeckim herbu Kuszaba. (Zob. Roczn. I str. 287—88.)
Stefania za Włodzimierzem virionem herbu Leliwa. Adam Lew, od r. 1803 zamieszkały częścią w Dreźnie, częścią w Poznaniu lub w Waplewie w Prusach Zachodnich. Stanisław, młodo zmarły.
Michał z Bilcza, ożeniony z Cecylią Małyńską. Na Syberyi. Marya, małżonka hr. Alfonsa z Bogusławic Sierakowskiego herbu Ogończyk. (Zob. Roczn. I str. 2S3.) Idalia, zmarła w Kamieńcu Podolskim.
2. Stanisław, z Murowanej Brzostowicy w Grodzieńskiem, najstarszy syn Stanisława z Toplickićj, ożeniony pmo vto z Maryą z Jundziłłów herbu Łabędź (z których jedna gałąź otrzymała w r. 1793 pruski tytuł hrabiowski), sdo voto z Albertyną Jundziłówną na Syberyi w Tobolsku. Potomstwo z pierwszej żony :
Adam. Wiktor. Karol,
Emilia za Bronisławem Korsakiem herbu własnego. Potomstwo z drugiej żony: Bohdan.
3. Władysław z Prezmy w Polskich Inflantach, ożeniony z Oktawią Sołtanówną z linii młodszej, zmarłą 15 marca 1871 r. w Kazaniu. Z niej:
Wojciech. Stanisław. Władysław.
Marya. Antonina, zmarła dzieckiem w Kazaniu.
Linia młodsza, dziś Białoruską zwana.
Potomkiem Jana, drugiego syna także Jana z księżniczki Sołomercckiej (zob. wyż.) był Jan, starosta propojski, pan licznych włości w Inflackich i na Litwie
6) Aleksander Pociej, obożny W. X. bit., był synem Leonarda, oboznogo litewskiego i księżniczki Radziwiłłówny Maryi, córki księcia Alberta i Anny-Kunegundy Chaleckiej. Był on dziedzicem przeszło 80,000 dusz, wielu miast, pałaców i Pociejowa w Warszawie, gdzie też i pałac posiadał. Legiony Kniaziewicza prawie jego kosztem formowały się. Syn jego Teodor, po r. 1831 przebywał w Paryżu, gdzie zmarł 1852 roku. Był on ostatni z rodu.
Przyp. Autora.
Litwie, które w wypadkach rozbiorowych przeszły na własność rządu. Ożeniony był z Judycką herbu "Radwan odmienny, z domu senatorskiego na Litwie, z którego wielu było starostów i marszałków rzeczyckich, pozostawił z niéj czterech synów: Stanisława. Piotra, Nikodema i Aleksandra.I. Stanisław Pereświt Sołtan, starościc propojski. marszałek mohilewski, pan dziedziczny na Nidajec, Iwanowicach, Starej Bielicy, Halejówce, Krzywsku, Lubużu, Arciechowie, Przebereziu, Luszewie (dobrach, będących już od 4 wieków własnością Sołtanów na Białej Rusi), dalej na Piotrowie, Brylach itd, Pozostawił trzech synów: Michała, Jana i Mikołaja.1. Michał, marszałek szlachty homelski, zmarły 1876 r. Z Połońskiej herbu Leliwa (odłam rodu Hlebowiczów, z których pierwszy Piotr, wojewodzic podlaski, Połońskim pisać się począł, o czem świadczy Paprocki), córki Michała i Anny z Chaleckich na Chalczu herbu własnego (zob. Tablicę genealogiczną Chaleckich w „Monogr," lir. Kossakowskiego tom 1), jego potomstwo :Juliusz, dziedzic na Starej Bielicy. Luszewie, Chalejówce, Lambowie, Krzywsku z przyległościami itd.Stanisław, kandydat praw obojga, zmarły w listopadzie 1878 r. (Zob. niż. w dziale Nekrologii.)
2. Jan, b. marszałek szlachty mohilewski, dziedzic Pizewicz, Sołtanówki. Lubusza, Arciechowa i Brylów, ożeniony z Konstancy ą z Ciechanowieckich herbu Dąbrowa7), córką Jana, marszałka szlachty mohilewskiego, i Klotyldy z Hołyńskich. Z niej córki:
Jdalia, zaślubiona w r. 1877 hr. Czesławowi Lasockiemu, dziedzicowi dóbr Spytkowic w Galicy i. (Zob. Roczn. I str. 124.) P e 1 i c y a M a r y a.
3. Mikołaj, b. marszałek szlachty bychowski, dziedzic Przebereża, Nidejki i Piotrowa, obecnie Ksiażenic pod Warszawą. Syn jego: Witold
II. Piotr, starościc propojski, pozostawił dwóch synów, Michała i Ignacego.
1.Michał, poślubił Izabelle Sołtanówę, córkę Aleksandra z Holynskićj (zob. niż.), dziedziczkę Iwandaru. Z niéj:
Adam. Tekla.
2. Ignacy, dziedzic Pęczyna i Tataryna.
III. Nikodem, starościc propojski, pozostawił dwoje dzieci. Z tych: 1. Aleksander, marszałek szlachty gubernh mohilewskićj, ożeniony pmo vto z Rdultowską herbu Drogosław 8). sdo vto z Hołyńską, z której:7) Ciechanowskich herbu Dąbrowa jednego gniazda z Kiszkami, Dom starożytny i senatorski, z pierwszemi rodzinami w Rzpltej a dziś (porówno z Hołyńskimi) i z zagranicznicznemi znakomitemi familiami węzłami krwi złączony, jak z Gasztołdami, Tyszkiewiczami, książętami Mścisławskimi, Zbaraskimi,. Radziwiłłami, Kantakucenami, kniaziami Meszczerskimi, hr. Tołstojami, włoskimi książętami Falconieri itd., po dziś dzień do najpierwszych litewskich i białoruskich domów się zalicza.
Przyp. Autora.
a) Rdułtowskich herbu Drogosław rodzina z Łęczyckiego na Litwę się przeniosła. 7, niej Jan, kasztelan nowogrodzki 1739 r. Po kilkakrotnie skoiligowani z Rzewuskimi.
Przyp. Autora.
Izabella za Michałem Soltanem (zob. wyż.) Marya a za Aloizym Chludzińskim. 2. Marya za Janem Sołtanem, synem Aleksandra (zob. niż.) IV. Aleksander, starościc propojski. Syn jego:Jan, ożeniony z Maryą Sołtanówną. córką Nikodema, (zob. wyż.) Z nićj:1. Marya za Tyszkowskim herbu Gozdawa s), dziedzicem dóbr Lubomirki.2. Zofia za Podoskim herbu Junosza, dziedzicem dóbr Krymek.3. Helena za hr. Szaniawskim herbu Junosza, obywatelem z Ukrainy.Rodzina. Sołtanów posiadała od wieków bardzo znaczne posiadłości w Ziemiach litewskich. Księstwa Nieświezkiego dwór Nieświezki zwany był Sołtanowszczyzną i należał do Sołtanów przed Kiszkami i Radziwiłłami. Aleksander Sołtan, kawaler Złotego Runa. otrzymał sobie nadane do dziedzicznych dóbr Szeszkinie i starostwa bielskiego od W. Księcia Litewskiego Aleksandra wieczystem prawem obszerne dobra w powiecie Słonimskim, nazwane Żyrowice, dalej włości Wierzbołoty, Litwę. Zawiersze, Staniewo. Rusakowo, Zalesie, Okunin. Miromin, Skoldycze i inne. Żyrowice pozostały w ręku Sołtanów do r. 1621, w którym je Daniel Iwanowicz Sołtan, czwarty syn Jana Aleksandrowicza, marszałka nadwornego lit. i starosty ostrzyńskiego (zob. wyż.) na dniu 6 czerwca sprzedał Leonowi Sapieże, kanclerzowi w. lit. za 5000 kóp groszy lit., pozostawiając sobie tylku jeden folwark i wieś Skołdycze. (StebelskL) Obecnie posiadają białoruscy Sołtanowie, pomimo znacznych strat, jakie wskutek rozmaitych wstrząśnień politycznych ponieśli, jeszcze obszar ziemi około 60 tysięcy dziesiatyn, czyli mniej więcej 150,000 morgów nowopolskich wynoszący. Natomiast utraciła starsza gałąź, wskutek nieszczęśliwych wypadków krajowych całą swą magnacką fortunę. Zdzięcioł, główna tej gałęzi, począwszy od Stanisława, marszałka nadwurnego litewskiego, rezydeneya, który obszerny klucz zdzięciolski wziął z Radziwiłłówną w posagu, należał pierwotnie do księcia Konstantego Ostrogskiego, wojewody kijowskiego i marszałka Ziemi wołyńskiej, bo on w r. 1570 fundował tam szpital przy kościele parafialnym. Po Ostrogskioh dzierżyli państwo Zdzięciolskie Radziwiłłowie, od których przeszło do Sołtanów. Był tu zamek mieszkalny, odnowiony wspaniałe przez Sołtanów a dziś użyty na koszary, otoczony pięknym parkiem angielskim. Klasztory i kościoły, bądź to fundacyi, bądź to wyposażone przez Sołtanów, są obecnie zamienione na prawosławne cerkwie. Zdzięcioł leży w lasach między Lidą a Slonimem, w dawniejszem województwie i powiecie nowogrodzkim. („Star. Polska- Michała Balińskiego.)
(Zob. Roczn. II str. 308-013; Roczn. III str. 364; Roczn. IV str. 304.)
Z powodu błędnego sprostowania, które na mocy fałszywej informacji, nadesłanej nam z Litwy, w najlepszej wierze zamieściliśmy w czwartym Roczniku, powstało w rodowodzie starszej linii Soltanów pomięszanie, któremu, abj nadal zapobiecdz, podajemy poniżej tabliczkę rodową tego znakomitego Domu aż do pokoleń, całkiem poprawnie w Roczniku II wydrukowanych.N. Peroświt Sołtan, ok. 1450 r.Aleksander (pierwszy), marszałek nadw. lit., starosta, bielaki, kawaler Złotego Runa, fundator klasztoru Bazylianów w Trokach, pierwszy dziedzic Żyrowie, 1493.Jan , Pisarz w. lit., następnie Metropolita całej Rusi.Aleksander (drugj). Marszałek nadw. lit., pan na Żyrowicach. Żona: Teodora kniahini Hlazinówna. okólniczanka smoleńska. (Oboje fundowali słynny z obrazu cudownego Monaster i cerkiew w Żyrowicach).Jan,marszałek nadw. litewski, - starosta ostrzyński, pan na Zyrowicacli. Zona: Maryna księżniczka Sołomorecka.Jarosław, zalożychl starej gałęzi, t.z.zdzięciolskiej.Jan założyciel młodszej gałęzi, t.z.białoruskiej, (zob. Roczn. II str. 312—313),
Samuel Zona: Wisunówna
1. Teodora. Mąż: JERZY Sapieha, wojew, mściisławski (1732)
2. Stanisław, podstoli brasławski, starosta omelański. (zob. Roczn. IV. str. 261.) Zony: 1. Eleon. Hylzenówna, ster.
2. Helena R u m e r ó w n a.
4. Franciszekk, podstoli brasławski.
3. Anna.
Mężowie: a) Jarosz Biegańki
h. Prawdzie, b) Feliks Niewęgłowski, li. Jastrzębiec, c) Jan książę Mirski, łowczy brasławski. 5. Józef, surrogator inflantski
Stanisław (drugi), marszałek nadw. lit.; starosta grodowy Słonimski. Prezes rządu nar. litwy, mianow. przez ces. Napoleona I. Pan na Zdzięeiole. Żona : 1. Franciszka księżn. Radziwiłówna a. 2. Konstancya Toplicka Tupalska h. Nałęcz.
1. Adam(z Radz.) Pułkownik b. w. p. (zob. dalej Roczn. II str 311)
2. Augusta (z Radz.) A. Anna z (Radz.)
M. Eliasz Piottucb Kublicki. M. Antoni Wańkowicz, (jej córka za Ben. Wawrzeckim).
(zob. dalej Roezn. II str 311). (jej córka za Ben. Wawrzeckim).
4. Helena (z Radz.) 5. Stanisław. (z Topl.) 6. Władysław (z Tpl.) 7-Helena z (Topl.) Hr. Prane. Sołtan z gał. młod. (lob potomstwo zob. R. III str. 311). Mężów.: 1. Eysymont.
'2. Jan Pilecki.
Wiktor Sołtan (II, Sil) poślubił dnia 16 lipca 1882 r. w Warszawie Amelią Weissenhóffównę herbu Łabędź.
Sołtanowle herbu wlasnago.
(Zob. Tom.II str. 308 do 313; Rocz. III str. 364.)
Sprostowania i uzupełnienia. Samuel Sołtan (str. 310) miał za żonę Wisunównę, a z niéj nie jedną, ale dwie córki : Teodorę Sapieżynę i Annę, która pmo vto była za Jaroszem Prawdzicem Biegańskim, sdo vdo za Felicjanem. Franciszkiem Niewęgłowskim herbu Jastrzębiec, wreszcie tertio voto za Janem kniaziem Swiatopełkiein Mirskim, łowczym bracławskim (zob. wyż. rodowody Biegańskich, i Mirskich). Oprócz syna Stanisława, podstarościego brasoławskiego, starosty omelańskiego, ożenionego nie z Heleną Romerówną, ale z Eleonorą Hylzenówna, miał jeszcze synów: Józefa, surrogatora inflantsskiego, chorążego petyhorskiogo i Franciszka, podstolego inflandskiego, ożenionego z Heleną Romerówną, z której syn Stanisław, marszałek nadw. litewski i córka Augusta za Eliaszem Kublickim, łowczym polockim. Tak więc porządek następstwa pokoleń w szczepie głównym jest następny : 1. Samuel, żona Wisnówna. 2. Franciszek, żona Romerowna, 3. Stanisław, marszałek nadw. lit, żona Radziwiłłówna. 4. Adam-, pułkownik; żona Pociejówna. 5. Aleksander, Adam Lew, Michał i hr. Sierakowska.Marszałek nadw. lit. Stanisław nie miał zatem córki Augusty Kublickiéj, bo ta była jego siostrą, ale córki Annę za Antonim Wańkowiczem herbu Lis, Karolinę za Józefem Kublickim i Oktawią (nie Helenę) za Władysławem (nie Franciszkiem) Sołtanem.
Odkładając do jednego z następnych Roczników obszerna i wyczerpującą monografią starożytnego i znamienitego Domu litewskiego Sołtanów, ku czemu gromadzimy już odnośne materyały, ograniczyć się musimy w Roczniku niniejszym na krótkiej, ogólnej wzmiance i podaniu żyjących członków rzeczonego Domu.Nasamprzód prostujemy mylne Nieńeckiego twierdzenie, za którem poszedł i Kosiński w spisie senatorskich rodzin w swym ,,Przewodniku heraldycznym", jakoby Sołtanowie odmienną pieczętowali się Syrokomlą; herb bowiem Sołtanów jest przedhorodelski, własny, zwany Sołtan a kształt jego jest następujący: Biały, podwójny krzyż na trzykroć łamanej belce, do trzech wzgórz lub do Habdanka podobnej, ze złotą, przez W. Ks. "Witolda nadaną gwiazdą, „z tej okazji: że (przodek domu tego) wysłany na strażą w obozie będąc, Tatarów pogromił i nie prędzej powrócił, aż gwiazdę obaczył." (Paprocki) Tło tarczy czerwone, tarczę podtrzymują geniusze, z dewizą przez Okólskicgo podaną: „labora et industria", stosownie do późniejszych przejść i mowy samego klejnotu na: „per crucem ad lucem'; zamienioną. — Herb ten służy wyłącznie Soltanom.Co po pochodzenia Sołtanów, wywodzą ich niektórzy pisarze z książąt litewskich, linii jagiellońskiej, mianowicie od Korybuta. W dziełku .,Litwa do Unii Lubelskiej", wydanem w r. 1878 nakładem księgarni L.K. Żupańskiego w Poznaniu, czytamy: „Według Kuropatnickiego Soltanowie idą od Werony, ksiażęcia Ruskiego, a od Sołtanów wyprowadza on Sokolskich. Jakoż widzimy w trzynastym wieku Bałakłaja Sołtana carem hordy zawolskiej, zkąd niektórzy wnoszą, że Sołtanowie z książąt Tatarskich pochodzą: wniosek wszakże ten niczem innem usprawiedliwionym być nie może, jak jednem tylko podobieństwem nazwiska, co jest niedostatecznem. najprawdopodobniej, że Sołtanowie pochodzą z książąt Litewskich, jak wyżej powiedzieliśmy (od Korybuta.) Są ślady, że przed Unią Litwy z Polską używali oni tytułu książęcego. W czasie pierwszej Unii było dwóch. Sołtanów braci, jeden Jan a drugi Bohdan i byli książętami; ale jeden z nich w imię równości zrzekł się tytułu, drugi zaś. Bohdan, pozostał, jak był, książęciem. Ta linia książąt, o których w Litwie do Unii Lubelskiej wzmianka, zgasła, a dziś istniejący Sołtanowie pochodzą od tego, który dobrowolnie, w imię równości, zrzekł się tytułu książęcego."Nie zapuszczając się w badania, o ile opowieść powyższa jest uzasadnioną, zadawalniamy się dzisiaj na stwierdzeniu powszechnie znanego faktu, że ród Sołtanów do najstarszych, bardzo możnych i znakomitych w Wielkiem Księstwie Litewskićm zawsze się zaliczał i dotąd zalicza, że wydał kilku wysokich dygnitarzy, jednego Metropolitę całej Rusi, i wielu, ofiarą krwi i mienia, zasłużonych krajowi mężów.Protoplastą obu kwitnących po dziś dzień głównych gałęzi Domu Sołtanów, przydomku „Pereświt", herbu własnego — o bocznych gałązkach chwilowo dla braku bliższych szczegółów zamilczymy — jest Aleksander, żyjący w XV wieku, kawaler Złotego Runa, szambelan Karola Zuchwałego, księcia Burgundyi, po powrocie do kraju podskarbi wielki litewski, w końcu" marszałek- nadworny litewski i starosta bielski , poległy w walce z Moskwą w obronie granic ojczyzny. Brat jego Jan był według rękopisu ks. Stebelskiego, wydanego w Krakowie 1877 r., „najwyższym pisarzem W. Ks. Litewskiego i klucznikiem wileńskim a za obraniem sobie stanu duchownego w zakonie św. Bazylego "Wgo nazwany Józefem, został potem Biskupem smoleńskim a wkrótce Metropolitą kijowskim, halickim i wszystkiej Rusi." (Tamże.) Obaj bracia byli nadzwyczaj gorliwymi o chwałę Bożą a podczas gdy Metropolita wyrabiał dla duchowieństwa ruskiego rozmaite przywileje i dotacye, podskarbi w swym majątku Żyrowicach, nadanym mu w r. 1498 przez W. Ks. Aleksandra (Slebelski) fundował monastyr i cerkiew księży Bazylianów w Trokach.Syn Aleksandra, także Aleksander i również piastujący godność, marszałka nadwornego litewskiego, drugi Żyrowic dziedzic, miał za małżonkę kniehinią Teodorę Hlazinównę, córkę księcia Aleksandra Bazylewicza Hlaziny z książąt litewskich, okólniczego smoleńskiego (najwyższego starosty), pana dóbr rozlicznych, i małżonki jego, z domu Sapieżanki. Za życia tego to Aleksandra Aleksandrowicza Sołtana nastąpiło objawienie się Najświętszej Maryi Panny w puszczy żyrowickiej, na pamiątkę czego wraz z małżonką fundował słynny z obrazu cudotwornego Matki Bożej monaster i cerkiew w Żyrowicach. (Stebelski.)Jan Aleksandrowicz Sołtan, syn Aleksandra z księżniczki Hlazinówny, starosta ostryński a w końcu marszałek nadworny litewski, pan na Żyrowicach i wielu innych majątkach, poślubił księżniczkę Marynę Sołomerecką herbu Rawicz *),Książęta Sołomerscy herbu Rawicz pochodzili według jednych pisarzy od książąt Ruskich, według Kuropatnickiego i książąt litewskich od Kiejstuta. Kosiński twierdzi, ze byli gałęzią wielkich książąt smoleńskich. Wygaśli w r. 1648 na Janie Władysławie, marszałku pińskim. Z nich Jan był kasztelanem mścisławskim 1569 r., inny, w początku XVII wieku kasztelanem smoleńskim, jak się zdaje;, po Janie Mieleszku {Herb. Czarnieckiego.) Łą-córkę księcia Bazylego, i wielkim był dobrodziejem cerkwi żyrowickiej- Od synów jego: Jarosława i Jana idą dwie główne gałęzie Domu Sołtanów.
Starsza gałąź z Dzięcioła.Potomkiem Jarosława w prostej linii był na początku XVIII wieku Stanisław Pereświt Soł tan, syn Samuela, podstoli inflantski, starosta omelański. Siostra jego Teodora, stawna z urody i dowcipu, była drugą małżonką księcia Jerzego Sapiehy*), wojewody mścislawskiego (z niej córka Marya Teresa, za księciem Kazimierzem Massalskim, podczaszym W. Ks. Lit.) Ożeniony byt z He¬leną R ó m e r ó w n ą herbu Jelita odmienna 3). z której syn:Stanisław, urodzony 1756 roku, pana na dzięciole, który to klucz kupił od ojca żony — z kolei: jenerał adjutant buławy polnej litewskiej, chorąży W. Ks. Litewskiego, jenerał major, podkomorzy litewski, wreszcie marszałek nadworny W. Ks. Litewskiego i starosta grodowy Słonimski, poseł na sejmy 1782 i czteroletni, przeciwnik Targowicy, stąd więziony w r. 1794 przez 15 miesięcy w Smoleńsku, w r. 1812 Prezes rządu narodowego, mianowany przez cesarza Napoleona, kawaler orderów Orła białego, §w. Stanisława i legii honorowej. Ożeniony pmo vto z księżniczką Franciszką Radziwiłłówną4), córką księcia Stanisława, krajczego w. litewskiego, z Karoliny Pociejówny, wojewodzianki trockiej, z której spłodził syna Adama i córki: Augustę za Eliaszem Kublickim herbu Księżyc i Miecz5), Annę za Antonim Wańkowiczem herbu Lis (z rodziny wywodzącej się od książecia "Wańki, zięcia Kiej-
czyli się z Chlebowiczarni, Hornostaiami, Sapiehami, Kaszowskimi, Ko rypińskimi, kniaziami Prurńskimi itd.
Przyp. Autora.
*J Jerzy Sapieha, wojewoda mścisławski (r. 1732) był synem Kazimierza, wojewody wileńskiego i hetmana w. lit., z pierwszej żony Krystyny Monwid Hlelebowiczówny, wojewodzianki wileńskiej; wnukiem Pawła
Jana, również wojewody wileńskiego i hetmana, z Anny Kopciówny, kasztelanki nowogrodzkiej; prawnikiem Jana. Piotra, starosty uświackiego, słynnego wojownika, żarliwego obrońcy Dymitra Samozwańca, z Zofii Wejherówny. wojewodzianki chełmińskiej wre¬szcie praprawnukiem Pawła, kasztelana kijowskiego, z Anny Chodkiewiczówny, kasztelanki wileńískiéj. (Monogr. Kossaków, tom 111.)
Przjp. Autora.
A) Romerów rodzina pochodzenia niemieckiego, nr] połowy XVI wieku na Litwie, dziś i w Galicyi osiadła, wiolo zasłużonych wydala mężów i dwóch senatorów. Jedna jéj gałąź nosi tytuł hrabiowski austryaclri.
Przyp. Autora.
*) Ojciec Francuzki a książąt Radziwiłłów Sołtanowej, książę Stanisław, był synem księcia Mikołaja Faustyna, wojewody nowogrodzkiego, z Barbary Zawiszanki, wojewodzianki mińskiej; wnukiem księcia Dominika, kanclerza w. litewskiego, Vgo Ordynata Kleckiego, z ksiꬿniczki Anny Maryanny Połubińskiej, marszałkówny w. lit.; prawnukiem księcia Aleksandra Ludwika, wojewody połockiego, Vgo Ordynata Nieświezkiego, z księżniczki Lukrecyi Maryi do Strozzi; praprawnukiem ks. Mikołaja Krzysztofa Sierotki, wojewody wileńskiego, pierwszego Ordynata Nieświezkiego, z Eufemii księżniczki wiśniowieckiéj; wreszcie w czwartej linii wnukiem ks. Mikołaja. Czarnego, wojewody wileńskiego, kanclerza i marszałka w, lit., z Elżbiety Szydłowieckiej, kasztelanki krakowskiej, („Galerya Nieświezka'" Kotłubaja.) — Siostra Stanisławowej Sołtanowej, księżniczka Anna Barbara, była pmo vto za Dominikiem, Przeździeckim, sdo vto za Tadeuszem hr. Mostowskim.
Przyp Autora.
5) Eliasz; Kublicki, łowczy inflantki, miał następujące potomstwo z Augusty Sołtanówny : Elżbietę Augustę pmo vto Wawrzecką, marszałkowa bracławską, sdo voto von Kritzen i Józefa Kublickiego, którego żoną była Karolina Sołtanowa.
stuta) i Helenę za Franciszkiem Sołtanem, kawalerem maltańskim, marszałkiem pińskim, z linii młodszej. — Sdo vto pojął marszałek nadworny Stanisław za małżonkę Konstaneyą Topicką -Tupalską herbu Nałęcz. Z niej synowie: Stanisław i Władysław, oraz córka Helena pmo vto za Eyssymontem herbu Korab, sdo vto za dr. Janem Pileckim herbu Łabędź.
1. Adam, syn Stanisława z Radziwiłówny, ur. 2 lipca 1792 w Warszawie, zmarły 7 lutego 1863 r. w Poznaniu, pułkownik b. wojsk polskich,wr. 1812 w niewoli rosyjskiej, kawaler złotego krzyża Vietati militari, orderu Bożego grobu i medalu św. Heleny, pan na Zdzięciole itd. Pamiętają szlachetną postać tego starca, w stroju polskim, mieszkańcy Poznania. Obszerniejszy życiorys jego podaliśmy w „Kromce Żałobnej", Poznań 1877 r., str. 409 — 10. Wyborny portret jego znajduje się w ręku córki, hrabiny Sierakowskiej, pędzla Kaplińskicgo. Był w ścisłej przyjaźni z Zygmuntem Krasińskim, który mu niektóre swe utwory dedykował. Ożeniony z Idalią Pociejówną herbu Waga, córka, Aleksandra, oboźnego litewskiego e). Z niej :
Aleksander, ożeniony z Maryą Kraszewską herbu Jastrzębiec. Z niej córki :
Helena za Hipolitem Staszewiczem Świeckim herbu Kuszaba. (Zob. Roczn. I str. 287—88.)
Stefania za Włodzimierzem virionem herbu Leliwa. Adam Lew, od r. 1803 zamieszkały częścią w Dreźnie, częścią w Poznaniu lub w Waplewie w Prusach Zachodnich. Stanisław, młodo zmarły.
Michał z Bilcza, ożeniony z Cecylią Małyńską. Na Syberyi. Marya, małżonka hr. Alfonsa z Bogusławic Sierakowskiego herbu Ogończyk. (Zob. Roczn. I str. 2S3.) Idalia, zmarła w Kamieńcu Podolskim.
2. Stanisław, z Murowanej Brzostowicy w Grodzieńskiem, najstarszy syn Stanisława z Toplickićj, ożeniony pmo vto z Maryą z Jundziłłów herbu Łabędź (z których jedna gałąź otrzymała w r. 1793 pruski tytuł hrabiowski), sdo voto z Albertyną Jundziłówną na Syberyi w Tobolsku. Potomstwo z pierwszej żony :
Adam. Wiktor. Karol,
Emilia za Bronisławem Korsakiem herbu własnego. Potomstwo z drugiej żony: Bohdan.
3. Władysław z Prezmy w Polskich Inflantach, ożeniony z Oktawią Sołtanówną z linii młodszej, zmarłą 15 marca 1871 r. w Kazaniu. Z niej:
Wojciech. Stanisław. Władysław.
Marya. Antonina, zmarła dzieckiem w Kazaniu.
Linia młodsza, dziś Białoruską zwana.
Potomkiem Jana, drugiego syna także Jana z księżniczki Sołomercckiej (zob. wyż.) był Jan, starosta propojski, pan licznych włości w Inflackich i na Litwie
6) Aleksander Pociej, obożny W. X. bit., był synem Leonarda, oboznogo litewskiego i księżniczki Radziwiłłówny Maryi, córki księcia Alberta i Anny-Kunegundy Chaleckiej. Był on dziedzicem przeszło 80,000 dusz, wielu miast, pałaców i Pociejowa w Warszawie, gdzie też i pałac posiadał. Legiony Kniaziewicza prawie jego kosztem formowały się. Syn jego Teodor, po r. 1831 przebywał w Paryżu, gdzie zmarł 1852 roku. Był on ostatni z rodu.
Przyp. Autora.
Litwie, które w wypadkach rozbiorowych przeszły na własność rządu. Ożeniony był z Judycką herbu "Radwan odmienny, z domu senatorskiego na Litwie, z którego wielu było starostów i marszałków rzeczyckich, pozostawił z niéj czterech synów: Stanisława. Piotra, Nikodema i Aleksandra.I. Stanisław Pereświt Sołtan, starościc propojski. marszałek mohilewski, pan dziedziczny na Nidajec, Iwanowicach, Starej Bielicy, Halejówce, Krzywsku, Lubużu, Arciechowie, Przebereziu, Luszewie (dobrach, będących już od 4 wieków własnością Sołtanów na Białej Rusi), dalej na Piotrowie, Brylach itd, Pozostawił trzech synów: Michała, Jana i Mikołaja.1. Michał, marszałek szlachty homelski, zmarły 1876 r. Z Połońskiej herbu Leliwa (odłam rodu Hlebowiczów, z których pierwszy Piotr, wojewodzic podlaski, Połońskim pisać się począł, o czem świadczy Paprocki), córki Michała i Anny z Chaleckich na Chalczu herbu własnego (zob. Tablicę genealogiczną Chaleckich w „Monogr," lir. Kossakowskiego tom 1), jego potomstwo :Juliusz, dziedzic na Starej Bielicy. Luszewie, Chalejówce, Lambowie, Krzywsku z przyległościami itd.Stanisław, kandydat praw obojga, zmarły w listopadzie 1878 r. (Zob. niż. w dziale Nekrologii.)
2. Jan, b. marszałek szlachty mohilewski, dziedzic Pizewicz, Sołtanówki. Lubusza, Arciechowa i Brylów, ożeniony z Konstancy ą z Ciechanowieckich herbu Dąbrowa7), córką Jana, marszałka szlachty mohilewskiego, i Klotyldy z Hołyńskich. Z niej córki:
Jdalia, zaślubiona w r. 1877 hr. Czesławowi Lasockiemu, dziedzicowi dóbr Spytkowic w Galicy i. (Zob. Roczn. I str. 124.) P e 1 i c y a M a r y a.
3. Mikołaj, b. marszałek szlachty bychowski, dziedzic Przebereża, Nidejki i Piotrowa, obecnie Ksiażenic pod Warszawą. Syn jego: Witold
II. Piotr, starościc propojski, pozostawił dwóch synów, Michała i Ignacego.
1.Michał, poślubił Izabelle Sołtanówę, córkę Aleksandra z Holynskićj (zob. niż.), dziedziczkę Iwandaru. Z niéj:
Adam. Tekla.
2. Ignacy, dziedzic Pęczyna i Tataryna.
III. Nikodem, starościc propojski, pozostawił dwoje dzieci. Z tych: 1. Aleksander, marszałek szlachty gubernh mohilewskićj, ożeniony pmo vto z Rdultowską herbu Drogosław 8). sdo vto z Hołyńską, z której:7) Ciechanowskich herbu Dąbrowa jednego gniazda z Kiszkami, Dom starożytny i senatorski, z pierwszemi rodzinami w Rzpltej a dziś (porówno z Hołyńskimi) i z zagranicznicznemi znakomitemi familiami węzłami krwi złączony, jak z Gasztołdami, Tyszkiewiczami, książętami Mścisławskimi, Zbaraskimi,. Radziwiłłami, Kantakucenami, kniaziami Meszczerskimi, hr. Tołstojami, włoskimi książętami Falconieri itd., po dziś dzień do najpierwszych litewskich i białoruskich domów się zalicza.
Przyp. Autora.
a) Rdułtowskich herbu Drogosław rodzina z Łęczyckiego na Litwę się przeniosła. 7, niej Jan, kasztelan nowogrodzki 1739 r. Po kilkakrotnie skoiligowani z Rzewuskimi.
Przyp. Autora.
Izabella za Michałem Soltanem (zob. wyż.) Marya a za Aloizym Chludzińskim. 2. Marya za Janem Sołtanem, synem Aleksandra (zob. niż.) IV. Aleksander, starościc propojski. Syn jego:Jan, ożeniony z Maryą Sołtanówną. córką Nikodema, (zob. wyż.) Z nićj:1. Marya za Tyszkowskim herbu Gozdawa s), dziedzicem dóbr Lubomirki.2. Zofia za Podoskim herbu Junosza, dziedzicem dóbr Krymek.3. Helena za hr. Szaniawskim herbu Junosza, obywatelem z Ukrainy.Rodzina. Sołtanów posiadała od wieków bardzo znaczne posiadłości w Ziemiach litewskich. Księstwa Nieświezkiego dwór Nieświezki zwany był Sołtanowszczyzną i należał do Sołtanów przed Kiszkami i Radziwiłłami. Aleksander Sołtan, kawaler Złotego Runa. otrzymał sobie nadane do dziedzicznych dóbr Szeszkinie i starostwa bielskiego od W. Księcia Litewskiego Aleksandra wieczystem prawem obszerne dobra w powiecie Słonimskim, nazwane Żyrowice, dalej włości Wierzbołoty, Litwę. Zawiersze, Staniewo. Rusakowo, Zalesie, Okunin. Miromin, Skoldycze i inne. Żyrowice pozostały w ręku Sołtanów do r. 1621, w którym je Daniel Iwanowicz Sołtan, czwarty syn Jana Aleksandrowicza, marszałka nadwornego lit. i starosty ostrzyńskiego (zob. wyż.) na dniu 6 czerwca sprzedał Leonowi Sapieże, kanclerzowi w. lit. za 5000 kóp groszy lit., pozostawiając sobie tylku jeden folwark i wieś Skołdycze. (StebelskL) Obecnie posiadają białoruscy Sołtanowie, pomimo znacznych strat, jakie wskutek rozmaitych wstrząśnień politycznych ponieśli, jeszcze obszar ziemi około 60 tysięcy dziesiatyn, czyli mniej więcej 150,000 morgów nowopolskich wynoszący. Natomiast utraciła starsza gałąź, wskutek nieszczęśliwych wypadków krajowych całą swą magnacką fortunę. Zdzięcioł, główna tej gałęzi, począwszy od Stanisława, marszałka nadwurnego litewskiego, rezydeneya, który obszerny klucz zdzięciolski wziął z Radziwiłłówną w posagu, należał pierwotnie do księcia Konstantego Ostrogskiego, wojewody kijowskiego i marszałka Ziemi wołyńskiej, bo on w r. 1570 fundował tam szpital przy kościele parafialnym. Po Ostrogskioh dzierżyli państwo Zdzięciolskie Radziwiłłowie, od których przeszło do Sołtanów. Był tu zamek mieszkalny, odnowiony wspaniałe przez Sołtanów a dziś użyty na koszary, otoczony pięknym parkiem angielskim. Klasztory i kościoły, bądź to fundacyi, bądź to wyposażone przez Sołtanów, są obecnie zamienione na prawosławne cerkwie. Zdzięcioł leży w lasach między Lidą a Slonimem, w dawniejszem województwie i powiecie nowogrodzkim. („Star. Polska- Michała Balińskiego.)
(Zob. Roczn. II str. 308-013; Roczn. III str. 364; Roczn. IV str. 304.)
Z powodu błędnego sprostowania, które na mocy fałszywej informacji, nadesłanej nam z Litwy, w najlepszej wierze zamieściliśmy w czwartym Roczniku, powstało w rodowodzie starszej linii Soltanów pomięszanie, któremu, abj nadal zapobiecdz, podajemy poniżej tabliczkę rodową tego znakomitego Domu aż do pokoleń, całkiem poprawnie w Roczniku II wydrukowanych.N. Peroświt Sołtan, ok. 1450 r.Aleksander (pierwszy), marszałek nadw. lit., starosta, bielaki, kawaler Złotego Runa, fundator klasztoru Bazylianów w Trokach, pierwszy dziedzic Żyrowie, 1493.Jan , Pisarz w. lit., następnie Metropolita całej Rusi.Aleksander (drugj). Marszałek nadw. lit., pan na Żyrowicach. Żona: Teodora kniahini Hlazinówna. okólniczanka smoleńska. (Oboje fundowali słynny z obrazu cudownego Monaster i cerkiew w Żyrowicach).Jan,marszałek nadw. litewski, - starosta ostrzyński, pan na Zyrowicacli. Zona: Maryna księżniczka Sołomorecka.Jarosław, zalożychl starej gałęzi, t.z.zdzięciolskiej.Jan założyciel młodszej gałęzi, t.z.białoruskiej, (zob. Roczn. II str. 312—313),
Samuel Zona: Wisunówna
1. Teodora. Mąż: JERZY Sapieha, wojew, mściisławski (1732)
2. Stanisław, podstoli brasławski, starosta omelański. (zob. Roczn. IV. str. 261.) Zony: 1. Eleon. Hylzenówna, ster.
2. Helena R u m e r ó w n a.
4. Franciszekk, podstoli brasławski.
3. Anna.
Mężowie: a) Jarosz Biegańki
h. Prawdzie, b) Feliks Niewęgłowski, li. Jastrzębiec, c) Jan książę Mirski, łowczy brasławski. 5. Józef, surrogator inflantski
Stanisław (drugi), marszałek nadw. lit.; starosta grodowy Słonimski. Prezes rządu nar. litwy, mianow. przez ces. Napoleona I. Pan na Zdzięeiole. Żona : 1. Franciszka księżn. Radziwiłówna a. 2. Konstancya Toplicka Tupalska h. Nałęcz.
1. Adam(z Radz.) Pułkownik b. w. p. (zob. dalej Roczn. II str 311)
2. Augusta (z Radz.) A. Anna z (Radz.)
M. Eliasz Piottucb Kublicki. M. Antoni Wańkowicz, (jej córka za Ben. Wawrzeckim).
(zob. dalej Roezn. II str 311). (jej córka za Ben. Wawrzeckim).
4. Helena (z Radz.) 5. Stanisław. (z Topl.) 6. Władysław (z Tpl.) 7-Helena z (Topl.) Hr. Prane. Sołtan z gał. młod. (lob potomstwo zob. R. III str. 311). Mężów.: 1. Eysymont.
'2. Jan Pilecki.
Wiktor Sołtan (II, Sil) poślubił dnia 16 lipca 1882 r. w Warszawie Amelią Weissenhóffównę herbu Łabędź.
Sołtanowle herbu wlasnago.
(Zob. Tom.II str. 308 do 313; Rocz. III str. 364.)
Sprostowania i uzupełnienia. Samuel Sołtan (str. 310) miał za żonę Wisunównę, a z niéj nie jedną, ale dwie córki : Teodorę Sapieżynę i Annę, która pmo vto była za Jaroszem Prawdzicem Biegańskim, sdo vdo za Felicjanem. Franciszkiem Niewęgłowskim herbu Jastrzębiec, wreszcie tertio voto za Janem kniaziem Swiatopełkiein Mirskim, łowczym bracławskim (zob. wyż. rodowody Biegańskich, i Mirskich). Oprócz syna Stanisława, podstarościego brasoławskiego, starosty omelańskiego, ożenionego nie z Heleną Romerówną, ale z Eleonorą Hylzenówna, miał jeszcze synów: Józefa, surrogatora inflantsskiego, chorążego petyhorskiogo i Franciszka, podstolego inflandskiego, ożenionego z Heleną Romerówną, z której syn Stanisław, marszałek nadw. litewski i córka Augusta za Eliaszem Kublickim, łowczym polockim. Tak więc porządek następstwa pokoleń w szczepie głównym jest następny : 1. Samuel, żona Wisnówna. 2. Franciszek, żona Romerowna, 3. Stanisław, marszałek nadw. lit, żona Radziwiłłówna. 4. Adam-, pułkownik; żona Pociejówna. 5. Aleksander, Adam Lew, Michał i hr. Sierakowska.Marszałek nadw. lit. Stanisław nie miał zatem córki Augusty Kublickiéj, bo ta była jego siostrą, ale córki Annę za Antonim Wańkowiczem herbu Lis, Karolinę za Józefem Kublickim i Oktawią (nie Helenę) za Władysławem (nie Franciszkiem) Sołtanem.
Bibliografia
Żychliński T., Złota Księga Szlachty Polskiej rocz.2 str.309