Portal w trakcie przebudowywania.
Niektóre funkcje są tymczasowo wyłączone, inne mogą nie działać poprawnie.
Stanisław Sołtan Marszalek Nadworny Litewski
7.11.2009 20:31
[imglewa]http://www.genealogia.okiem.pl/foto2/albums/genealogia1/soltan_stanislaw.jpg
ROK I Warszawa, d. 1 Lutego 1918 r. ZESZYT 4.
VIARUS
PISMO DLA ŻOŁNIERZY POLSKICH
WYDAWANE PRZEZ KOMISYĘ WOJSKOWĄ
Baranowicze.
Miejscowość to dobrze znana legionistom polskim. Stali w niej na kwaterach jesienią 1916 roku. gdy po bitwach naa Styrem i Stochodem wycofano ich z frontu wołyńskiego. Odmienny sposób budowania domów i chat. obfitość cerkwi oraz używana w wielu wsiach gwara białoruska wytwarzały zrazu wśród żołnierzy, polskich wrażenie pewnej obcości.
Wrażenie to było czysto zewnętrzne. Bo ziemia ta ma w sobie - pomimo cały zewnętrzny pokost rosyjski, jaki zdołano jej "nadać w ciągu pół wieku gwałtownej rusyfikacyi - nieprzebraną moc tradycyi polskich i wspomnień, bezcennych dla każdego Polaka.
Baranowicze leżą w powiecie nowogródzkim, już na pograniczu z płaszczyznami i mokradłami Polesia. Samo miasteczko wyroslo bardzo niedawno dzięki temu, że na jego gruntach skrzyżowano pięć ważnych linii kolejowych: do Wilna. Mińska, Białegostoku, Brześcia i wreszcie piątą, prowadzącą przez Polesie na Wołyń i dalej ku południowi. Na prastarym litewsko-polskim gruncie powstala osada kolejowa, przy której założono potem wielki obóz wojskowy rosyjski. Były to płonki najzupełniej nowe i obce na tej ziemi. gdzie w ciągu wieków całych pełnym zdrojem -tryskało życie polskie. a przed stu lat wypowiedzieć to można śmiało - tu właśnie biło serce Polski. W wilię Boiego Narodzenia 1798 roku w stolicy tej ziemi, Nowogródku, urodzil się Adam Mickiewicz. największy poeta polski, czlowiek, który geniuszem swym wzniósł duszę polską na niedosiężne dotąd wyżyny. Lata dziecinne spędzał- Mickiewicz w ojcowskiej zagrodzie drobno-szlacheckiej w Zaosiu, położónem najwyżej o dwie mile na północ od Baranowicz. Po przejściu szkól w Nowogródku i rozpoczęciu studyów na uniwersytecie wileńskim tu zawsze przyjeżdżał na wakacye, bywal u kolegi swego, Wereszczaki, w niedalekich (dziś nad samą linią frontu) Tuhanowiczach. jeździł często na wycieczki do Świtezi, przepięknego jeziora wśród lasu. Tu zaczął tworzyć swe nieśmiertelne poezye i poemata. Do tych stron. do tych "pól, malowanych zbożem rozroaitem. wyzlacanych pszenicą, posrebrzanych żytem" - biegła potem z tulaczki paryskiej tęskna myśl tego najgodniejszego syna ziemi nowogródzkiej. Aż skrystalizowala się w utworze, którego całe tlo rozgrywa się tu, na te właśnie ziemi, a który jest jednym z najdoskonalszych płodów piśmiennictwa polskiego. Mówimy tu o "Panu Tadeuszu".
Nie samą zresztą tylko legendą mickiewiczowską żyje ziemia nowogródzka. [imgprawa]http://www.genealogia.okiem.pl/foto2/albums/genealogia1/zdzieciol.jpg Wszak najbliżsi przyjaciele Mickiwicza z jego "górnych i chmurnych" lat mlodzieńczych: Tomasz Zan. Jan Czeczott, Ignacy Domeyko, z tych samych lub poblizkich pochodzili okolic. W niedalkim Zdzięciole, skonfiskowanym przez rząd rosyjski po r. 1831-ym. mieszkał jeden z najzasłużeńszych naszych mężów stanu, Stanisław Soltan, marszałek nadworny Wielkiego Księstwa Litewskiego. a w r. 1812 prezes Rządu Tymczasowego' na Litwie. Stąd też, z pod Słonima, wyszedł bohaterski Michał Wołlowicz, który po upadku rewolucyi listopadowej już w roku 1833-cim zamierzał wzniecić tu ruchawkę ludową przeciwko rządowi najezdniczemu, za co poniósł śmierć męczeńską. W r. 1863.cim krążyły tu znowu oddzialy powstańcze. a niedalekie od Baranowicz Mołowidy były nawet widownią znaczcznego starcia z. wojskiem moskiewskiem. Ale nietylko nazwiska dziesiątków i setek ludzi. zasłużonych Polsce. przyrosły żywą i silną tradycją do tych dla ludzi nowych tak niekiedy obcych" miejsc i okolic. Mówią tu nieraz dużo same nazwy miejscowości. tkwiące głęboko w polskiej świadmości narodowej. Dość przytoczyć kilka najbliższych, o parę, o kilka najwyżej mil stąd polożonych. Oto zaraz za frontem - Lachowicze, niegdyś forteca polska. pod którą już za króla Jana Kazimierza staczano walki z najezdniczymi hufcami moskiewskimi; oto dalej Nieśwież. historyczny zamek radziwiłłowski. w którym do niedawna przechowywany był akt wagi i wartości nieocenionej-akt słynnej Unii Lubelsiej z r. 1569.A dalej-Hroszówka, majątek Tadeusza Rejtana, który pierwszy zaprotestował przeciwko rozbiorowi Polski, albo znów:Niedźwiedzica. wieś polska i katolicka, której niesłychane w dziejach czasów nowożytnych prześladowania religijne zaslugiwałyby na opis osobny. Wszsędzie żywe wspomnienia polskie. wszędzie żywa moc polska. utajona lub wdeptana w ziemię przez przmoc wroga. dopominają się w tej ziemi nowogródzkiej o stworzenie nareszcie lepszych warunków, któreby rdzennej polskości tutejszej pozwolily znów się odrodzić.
E. Maliszewski
ROK I Warszawa, d. 1 Lutego 1918 r. ZESZYT 4.
VIARUS
PISMO DLA ŻOŁNIERZY POLSKICH
WYDAWANE PRZEZ KOMISYĘ WOJSKOWĄ
Baranowicze.
Miejscowość to dobrze znana legionistom polskim. Stali w niej na kwaterach jesienią 1916 roku. gdy po bitwach naa Styrem i Stochodem wycofano ich z frontu wołyńskiego. Odmienny sposób budowania domów i chat. obfitość cerkwi oraz używana w wielu wsiach gwara białoruska wytwarzały zrazu wśród żołnierzy, polskich wrażenie pewnej obcości.
Wrażenie to było czysto zewnętrzne. Bo ziemia ta ma w sobie - pomimo cały zewnętrzny pokost rosyjski, jaki zdołano jej "nadać w ciągu pół wieku gwałtownej rusyfikacyi - nieprzebraną moc tradycyi polskich i wspomnień, bezcennych dla każdego Polaka.
Baranowicze leżą w powiecie nowogródzkim, już na pograniczu z płaszczyznami i mokradłami Polesia. Samo miasteczko wyroslo bardzo niedawno dzięki temu, że na jego gruntach skrzyżowano pięć ważnych linii kolejowych: do Wilna. Mińska, Białegostoku, Brześcia i wreszcie piątą, prowadzącą przez Polesie na Wołyń i dalej ku południowi. Na prastarym litewsko-polskim gruncie powstala osada kolejowa, przy której założono potem wielki obóz wojskowy rosyjski. Były to płonki najzupełniej nowe i obce na tej ziemi. gdzie w ciągu wieków całych pełnym zdrojem -tryskało życie polskie. a przed stu lat wypowiedzieć to można śmiało - tu właśnie biło serce Polski. W wilię Boiego Narodzenia 1798 roku w stolicy tej ziemi, Nowogródku, urodzil się Adam Mickiewicz. największy poeta polski, czlowiek, który geniuszem swym wzniósł duszę polską na niedosiężne dotąd wyżyny. Lata dziecinne spędzał- Mickiewicz w ojcowskiej zagrodzie drobno-szlacheckiej w Zaosiu, położónem najwyżej o dwie mile na północ od Baranowicz. Po przejściu szkól w Nowogródku i rozpoczęciu studyów na uniwersytecie wileńskim tu zawsze przyjeżdżał na wakacye, bywal u kolegi swego, Wereszczaki, w niedalekich (dziś nad samą linią frontu) Tuhanowiczach. jeździł często na wycieczki do Świtezi, przepięknego jeziora wśród lasu. Tu zaczął tworzyć swe nieśmiertelne poezye i poemata. Do tych stron. do tych "pól, malowanych zbożem rozroaitem. wyzlacanych pszenicą, posrebrzanych żytem" - biegła potem z tulaczki paryskiej tęskna myśl tego najgodniejszego syna ziemi nowogródzkiej. Aż skrystalizowala się w utworze, którego całe tlo rozgrywa się tu, na te właśnie ziemi, a który jest jednym z najdoskonalszych płodów piśmiennictwa polskiego. Mówimy tu o "Panu Tadeuszu".
Nie samą zresztą tylko legendą mickiewiczowską żyje ziemia nowogródzka. [imgprawa]http://www.genealogia.okiem.pl/foto2/albums/genealogia1/zdzieciol.jpg Wszak najbliżsi przyjaciele Mickiwicza z jego "górnych i chmurnych" lat mlodzieńczych: Tomasz Zan. Jan Czeczott, Ignacy Domeyko, z tych samych lub poblizkich pochodzili okolic. W niedalkim Zdzięciole, skonfiskowanym przez rząd rosyjski po r. 1831-ym. mieszkał jeden z najzasłużeńszych naszych mężów stanu, Stanisław Soltan, marszałek nadworny Wielkiego Księstwa Litewskiego. a w r. 1812 prezes Rządu Tymczasowego' na Litwie. Stąd też, z pod Słonima, wyszedł bohaterski Michał Wołlowicz, który po upadku rewolucyi listopadowej już w roku 1833-cim zamierzał wzniecić tu ruchawkę ludową przeciwko rządowi najezdniczemu, za co poniósł śmierć męczeńską. W r. 1863.cim krążyły tu znowu oddzialy powstańcze. a niedalekie od Baranowicz Mołowidy były nawet widownią znaczcznego starcia z. wojskiem moskiewskiem. Ale nietylko nazwiska dziesiątków i setek ludzi. zasłużonych Polsce. przyrosły żywą i silną tradycją do tych dla ludzi nowych tak niekiedy obcych" miejsc i okolic. Mówią tu nieraz dużo same nazwy miejscowości. tkwiące głęboko w polskiej świadmości narodowej. Dość przytoczyć kilka najbliższych, o parę, o kilka najwyżej mil stąd polożonych. Oto zaraz za frontem - Lachowicze, niegdyś forteca polska. pod którą już za króla Jana Kazimierza staczano walki z najezdniczymi hufcami moskiewskimi; oto dalej Nieśwież. historyczny zamek radziwiłłowski. w którym do niedawna przechowywany był akt wagi i wartości nieocenionej-akt słynnej Unii Lubelsiej z r. 1569.A dalej-Hroszówka, majątek Tadeusza Rejtana, który pierwszy zaprotestował przeciwko rozbiorowi Polski, albo znów:Niedźwiedzica. wieś polska i katolicka, której niesłychane w dziejach czasów nowożytnych prześladowania religijne zaslugiwałyby na opis osobny. Wszsędzie żywe wspomnienia polskie. wszędzie żywa moc polska. utajona lub wdeptana w ziemię przez przmoc wroga. dopominają się w tej ziemi nowogródzkiej o stworzenie nareszcie lepszych warunków, któreby rdzennej polskości tutejszej pozwolily znów się odrodzić.
E. Maliszewski