Wileńska Gubernja

Rok 1919
Gubernja Wileńska, tworzy główny ośrodek ziem dawnego Wielkiego Księstwa Litewskiego. Na jej obszarze mieści się najwięcej miejscowości, mających związek z historją Litwy zarówno pogańskiej, jak i związanej później węzłami unji z Polską. Na jej terenie stykają się również ze sobą bezpośrednio trzy główne narodowości : Polacy, Litwini i Białorusini. Stąd płynie to znaczenie, jakie przejścia tej części kraju miały zawsze i mieć
zapewne będą nadal wobec losów całej Litwy.
Za czasów Rzeczypospolitej obszar, objęty później granicami gub. wileńskiej, wchodził w skład trzech województw: wileńskiego, trockiego i połockiego. Częściowo nawet — południowemi swemi skrawkami — zahaczał o dwa jeszcze inne województwa: mińskie i nowogródzkie. Dostał się on pod władzę Rosji podczas drugiego i trzeciego rozbioru Polski, a więc w r. 1793 i 1795. Gub. wileńska, utworzona w 1795 r. w składzie 11 powiatów, obejmo-; wala wówczas tylko cztery powiaty późniejszego, ustalonego na dłużej, obszaru tej gubernji, nadto zaś całą późniejszą gub. kowieńską. We dwa lata później połączono ją w jedną całość z gub. Słonimską pod mianem gub. litewskiej; w r. 1801 podzielono ją znów, przywracając granice poprzednie, wreszcie w r. 1842 odłączono od- niej tworzoną wówczas gub. kowieńską, a natomiast przyłączono' pow. lidzki z gub. grodzieńskiej oraz pow. wilejski i dziśnieński z gub. mińskiej. W tych granicach przetrwała gub. wileńska aż do obecnego wielkiego kataklizmu dziejowego, podzielona na siedem powiatów: wileński, dziśnieński, lidzki, oszmiański, święciański, trocki i wilejski.
Żródło. E.Maliszewski Przewodnik po Gub. Wileńskiej
Powiat wilejski: