Portal w trakcie przebudowywania.
Niektóre funkcje są tymczasowo wyłączone, inne mogą nie działać poprawnie.
Powstańcy Styczniowi w Bawarii
15.03.2010 18:36
Po klęsce Powstania Styczniowego ok. 10 000 polskich powstańców zdołało uciec za granicę. Z tej liczby tylko kilkuset zatrzymało się między Łabą a Renem. Państwa niemieckie będące pod presją ambasad rosyjskich w Saksonii i Bawarii udzieliły prawa pobytu tylko nielicznym tułaczom. W Bawarii zamieszkali oni w Monachium, Augsburgu i Traunstein.
Na monachijskim cmentarzu Südfriedhof położonym przy Thalkirchnerstrasse znajduje się Pomnik Powstańców Styczniowych . Wykonany on jest z czarnego szwedzkiego granitu. Wyrytych jest na nim 36 nazwisk, chociaż grób kryje prochy tylko ośmiu powstańców. Pozostali zostali pochowani na innych cmentarzach. Dzisiaj nie ma żadnego śladu po ich grobach. Zmarli wywodzą się z różnych stron Korony, Litwy i Rusi.
Pomnik Powstańców Styczniowych ulegał w miarę upływu lat stopniowemu zniszczeniu. Napisy stawały się nieczytelne, kamień pomnika rozsypywał się. Powołany został Komitet Odbudowy Pomnika, na czele którego stanął ks. prałat Paweł Kajka, proboszcz Polskiej Parafii w Monachium. Sekretarzem i skarbnikiem wybrano pana Andrzeja Dalkowskiego. Polacy z całych Niemiec przysyłali ofiary, miasto Monachium ofiarowało kamień. Dzięki uporowi i i niestrudzonej postawie pana Andrzeja Dalkowskiego zrealizowano powzięte zamierzenie. Powstał pomnik będący wierną kopią pierwowzoru.
26 listopada 1972 r. miała miejsce uroczystość poświęcenia odnowionego pomnika Powstańców 1863 r. Rozpoczęła ją Msza św. odprawiona w kościele św. Barbary pod przewodnictwem ks. infułata Edwarda Lubowieckiego, ordynariusza Polskiej Diecezji w Niemczech. Po południu na cmentarz Südfriedhof przybyli m.in. przedstawiciele: duchowieństwa, Polskiej Rozgłośni Radia Wolna Europa, Oddziałów Wartowniczych, Stowarzyszenia Polskich Kombatantów, Zjednoczenia Uchodźców Polskich, Koła Armii Krajowej, Związku Inwalidów. Ze strony niemieckiej obecny był burmistrz miasta Monachium J. Zrenner. Przybyła bardzo licznie Polonia, w sumie ok. 1000 osób.
Fragment przemówienia p. Tadeusza Nowakowskiego, redaktora Radia Wolna Europa:
„Cóż wypisali ci straceńcy i zapaleńcy na swoich kulami przeszytych sztandarach? O co walczyli? Za co umierali? Za co ginęli w śniegach Sybiru? W imię jakiej to fatamorgany tułali się po świecie nieproszonych gości, przymierali głodem jak tych stu nieszczęśników, co to piechotą wyruszyło z Turynu do Szwajcarii, by z głodu nie umrzeć na pięknej i urodzajnej ziemi włoskiej? W imię jakiej to mrzonki, bez słowa skargi wegetowali po obskurnych przytułkach, zanim złożyli swe utrudzone kości w obcej nieprzytulnej ziemi? Czego oni właściwie chcieli? Do czego dążyli?”
Nazwiska powstańców pochowanych w grobie na monachijskim cmentarzu Südfriedhof:
Białowąs zm. 1904, Burzewicz zm. 1896, Chrząszczewski zm. 1903, hr. Pomianowski zm. 1877, Reiser zm. 1873, Sterpejko zm. 1863, Witerski zm. 1890, Złotowski zm 1883.
Na bocznej tablicy pomnika podane są nazwiska Powstańców Styczniowych, którzy spoczywają na innych cmentarzach monachijskich, lecze ich groby są nieznane. Są to: Borkowski, Chądzyński, Czarnecki, Czyżewski, Danielewski, Jezierski, Korusiewicz, Kropielnicki, Krol. Preisik, Okoński, Piotrowicz, Ruskowski, Rutkowski, Skrzyński, Stępnicki, Straszyński, Zagajewski, Zastawiński, Żurawski.
Na monachijskim cmentarzu Südfriedhof położonym przy Thalkirchnerstrasse znajduje się Pomnik Powstańców Styczniowych . Wykonany on jest z czarnego szwedzkiego granitu. Wyrytych jest na nim 36 nazwisk, chociaż grób kryje prochy tylko ośmiu powstańców. Pozostali zostali pochowani na innych cmentarzach. Dzisiaj nie ma żadnego śladu po ich grobach. Zmarli wywodzą się z różnych stron Korony, Litwy i Rusi.
Pomnik Powstańców Styczniowych ulegał w miarę upływu lat stopniowemu zniszczeniu. Napisy stawały się nieczytelne, kamień pomnika rozsypywał się. Powołany został Komitet Odbudowy Pomnika, na czele którego stanął ks. prałat Paweł Kajka, proboszcz Polskiej Parafii w Monachium. Sekretarzem i skarbnikiem wybrano pana Andrzeja Dalkowskiego. Polacy z całych Niemiec przysyłali ofiary, miasto Monachium ofiarowało kamień. Dzięki uporowi i i niestrudzonej postawie pana Andrzeja Dalkowskiego zrealizowano powzięte zamierzenie. Powstał pomnik będący wierną kopią pierwowzoru.
26 listopada 1972 r. miała miejsce uroczystość poświęcenia odnowionego pomnika Powstańców 1863 r. Rozpoczęła ją Msza św. odprawiona w kościele św. Barbary pod przewodnictwem ks. infułata Edwarda Lubowieckiego, ordynariusza Polskiej Diecezji w Niemczech. Po południu na cmentarz Südfriedhof przybyli m.in. przedstawiciele: duchowieństwa, Polskiej Rozgłośni Radia Wolna Europa, Oddziałów Wartowniczych, Stowarzyszenia Polskich Kombatantów, Zjednoczenia Uchodźców Polskich, Koła Armii Krajowej, Związku Inwalidów. Ze strony niemieckiej obecny był burmistrz miasta Monachium J. Zrenner. Przybyła bardzo licznie Polonia, w sumie ok. 1000 osób.
Fragment przemówienia p. Tadeusza Nowakowskiego, redaktora Radia Wolna Europa:
„Cóż wypisali ci straceńcy i zapaleńcy na swoich kulami przeszytych sztandarach? O co walczyli? Za co umierali? Za co ginęli w śniegach Sybiru? W imię jakiej to fatamorgany tułali się po świecie nieproszonych gości, przymierali głodem jak tych stu nieszczęśników, co to piechotą wyruszyło z Turynu do Szwajcarii, by z głodu nie umrzeć na pięknej i urodzajnej ziemi włoskiej? W imię jakiej to mrzonki, bez słowa skargi wegetowali po obskurnych przytułkach, zanim złożyli swe utrudzone kości w obcej nieprzytulnej ziemi? Czego oni właściwie chcieli? Do czego dążyli?”
Nazwiska powstańców pochowanych w grobie na monachijskim cmentarzu Südfriedhof:
Białowąs zm. 1904, Burzewicz zm. 1896, Chrząszczewski zm. 1903, hr. Pomianowski zm. 1877, Reiser zm. 1873, Sterpejko zm. 1863, Witerski zm. 1890, Złotowski zm 1883.
Na bocznej tablicy pomnika podane są nazwiska Powstańców Styczniowych, którzy spoczywają na innych cmentarzach monachijskich, lecze ich groby są nieznane. Są to: Borkowski, Chądzyński, Czarnecki, Czyżewski, Danielewski, Jezierski, Korusiewicz, Kropielnicki, Krol. Preisik, Okoński, Piotrowicz, Ruskowski, Rutkowski, Skrzyński, Stępnicki, Straszyński, Zagajewski, Zastawiński, Żurawski.