Portal w trakcie przebudowywania.
Niektóre funkcje są tymczasowo wyłączone, inne mogą nie działać poprawnie.
Żałe
25.05.2010 11:21
Żałe – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie rypińskim, w gminie Brzuze.
Żałe znajduje się 30 km na południe od Brodnicy, 8 km na południowy zachód od Rypina. Grodzisko w Żałem usytuowane zostało przy południowym brzegu Jeziora Kopiec, przy rozwidleniu dróg z Żałego do Borzymina, Nadroża i Brzuzego.
Wczesnośredniowieczne grodzisko w Żałem położone jest na ostańcu wysoczyznowym w dnie rynny subglacjalnej łączącej jezioro Kopiec z jeziorem Żalskim. Po zachodniej stronie grodziska przepływa rzeczka Ruziec. Grodzisko, tzw. Kopiec, posiada kształt nieregularnego owalu o wymiarach 170 x 110 metrów, wznosi się 13 m ponad dno doliny. Teren majdanu jest uprawiany rolniczo.
Gród powstał prawdopodobnie w początkach XII wieku, za panowania Władysława Hermana lub Bolesława Krzywoustego i był zapewne warownią książęcą. Spalony został zapewne w wyniku najazdów pruskich w XIII wieku lub najazdu krzyżackiego w 1329 r. W badaniach archeologicznych okres ten nazywany jest I fazą grodową.
Później Żałe wraz z okolicznymi wioskami i jeziorami przeszło w posiadanie rodu Cholewów. W 1252r. właściciel grodu przekazał Żałe księciu Kazimierzowi kujawskiemu. Prawdopodobnie książę pobudował na grodzisku murowany zamek, o czym świadczą liczne fragmenty cegieł odnalezione w wykopach w majdanie, pochodzące z XII - XIII wieku. Proces osadniczy na grodzisku zanikał w okresie późnego średniowiecza, aż do połowy XVI wieku, gdy na szczycie kopca zbudowano siedzibę rodu Żelskich herbu Ogończyk. Murowana z cegły rezydencja Żelskich stała w otoczeniu drewnianych budynków pomocniczych, a całość otoczona była parkanem wzdłuż linii starych wałów. Prawdopodobnie około połowy XVII wieku, w wyniku najazdów szwedzkich, zamek został zniszczony i siedziba Żelskich na wierzchołku grodziska przestała funkcjonować. Okres ten nazywany jest II fazą zamkową.
źródło: Gałkowski Piotr, Brzuze i okolice, Brzuze, 2002
[attachment]kosciolzale.jpg
Żałe znajduje się 30 km na południe od Brodnicy, 8 km na południowy zachód od Rypina. Grodzisko w Żałem usytuowane zostało przy południowym brzegu Jeziora Kopiec, przy rozwidleniu dróg z Żałego do Borzymina, Nadroża i Brzuzego.
Wczesnośredniowieczne grodzisko w Żałem położone jest na ostańcu wysoczyznowym w dnie rynny subglacjalnej łączącej jezioro Kopiec z jeziorem Żalskim. Po zachodniej stronie grodziska przepływa rzeczka Ruziec. Grodzisko, tzw. Kopiec, posiada kształt nieregularnego owalu o wymiarach 170 x 110 metrów, wznosi się 13 m ponad dno doliny. Teren majdanu jest uprawiany rolniczo.
Gród powstał prawdopodobnie w początkach XII wieku, za panowania Władysława Hermana lub Bolesława Krzywoustego i był zapewne warownią książęcą. Spalony został zapewne w wyniku najazdów pruskich w XIII wieku lub najazdu krzyżackiego w 1329 r. W badaniach archeologicznych okres ten nazywany jest I fazą grodową.
Później Żałe wraz z okolicznymi wioskami i jeziorami przeszło w posiadanie rodu Cholewów. W 1252r. właściciel grodu przekazał Żałe księciu Kazimierzowi kujawskiemu. Prawdopodobnie książę pobudował na grodzisku murowany zamek, o czym świadczą liczne fragmenty cegieł odnalezione w wykopach w majdanie, pochodzące z XII - XIII wieku. Proces osadniczy na grodzisku zanikał w okresie późnego średniowiecza, aż do połowy XVI wieku, gdy na szczycie kopca zbudowano siedzibę rodu Żelskich herbu Ogończyk. Murowana z cegły rezydencja Żelskich stała w otoczeniu drewnianych budynków pomocniczych, a całość otoczona była parkanem wzdłuż linii starych wałów. Prawdopodobnie około połowy XVII wieku, w wyniku najazdów szwedzkich, zamek został zniszczony i siedziba Żelskich na wierzchołku grodziska przestała funkcjonować. Okres ten nazywany jest II fazą zamkową.
źródło: Gałkowski Piotr, Brzuze i okolice, Brzuze, 2002
[attachment]kosciolzale.jpg