Czarnokońce Małe, Wielkie z Nowostawcami i Słobódką, wś, pow. husiatyński, leży nad kilku małemi potokami, które sie razem łączą w Czarnokońcach Małych, by jako jeden potok ujść pod Słobódką do potoku "Nieczława"; wieś to ogromna podolska w doskonałej ziemi, oddalona od Husiatyna na płd. zach. o 2 i pół mili, od Bidorowa w tym samym kierunku o 1 1/4 mili, od Dawidkowiec na płn. o 55 km. Przestrzeń: posiadł, wiek. roli or. 2,624, łąk i ogr. 488, past. 73, lasu 355; pos, mn. roli or. 4,576, łąk i ogr. 373, past. 35 mórg austr. Ludność: rz. kat. 600, gr. kat. 2,553, Izrael. 123, razem 3,276. Należy do rz. kat. par. w Sidorowie; gr. kat. par. dek. skalskiego jest w Czarnokońcach wielkich, obejmująca: Cz. wielkie, Cz. małe i Czarnokoniecką Wolę; cała par. liczy 2,803 dusz gr. kat. Jest to jedna z największych wsi na całem Podolu galicyjskiem. Szkoły: w Cz. wielkich szkoła etatowa o 2 nauczycielach, w Oz. małych szkoła etatowa o 1 nauczycielu. Była tu znaczna stadnina koni pełnej krwi angielskich, w ostatnich jednak latach została wyprzedaną. Właściciel wiek. posiadł. Matylda Wolańska.
[SGKP]Werdum, przejeżdżając 26 lipca 1671 r. przez Czarnokońce, mówi o nich, że "
jest to wieś z zamkiem, który co dopiero w ubiegłych dniach, po walecznej obronie, Tatarzy wzięli szturmem i wymordowali wszystkich ludzi, nie wyjmując kobiet i wiele dzieci, które się tu schroniły. Ludzie nasi widzieli ciała ich leżące jeszcze nie pochowane"
[Czołowski A., Przeszłość zabytki ...]Czarnokońce Wielkie i Małe czy Czarnokończyki, wieś cyrkułów czortkowskiego, blisko gościńca nad rzeką Probużną, własność znaczna ozdobna i majętna, ze stacyą poczty w okolicy obfitey w gips i alabaster. Tu i Wola Czarnokoniecka, blisko Probużny. Dziedziczy Szumlański.
[Słownik historyczno-statystyczno-geograficzny Galicji, rękopis 1832r]Ludzie
- 1672 - ?? Leszczyński, wziął w zastaw 1672 r. część Czarnokoniec, z których spłacił Mierzejewski 1705 r. Wojciecha i Stanisława
- 1699 - Tomasz Koronowski, otrzymał konsens królewski na cesję Czarnokoniec [Bon.]
- 1699 - Konstancja Korzeniowska żona Teodora Grabowieckiego, zastawiła 1699 r. część Czarnokoniec Siedleckim
- 1715 - Piotr Piątkowski z Czanrokoniec - zaślubił Katarzynę z Zalesia
- 1774 - Jakób z Czarnokoniec ożenił się z Anną Lipińską z Zabłotówki [Bon.]
- 1780 - Magdalena Ilnicka (c. jana i Magdaleny), ur. ok. 1780 Czarnokońce +(1811) Dominik Rogoziński [Bon.]
- 1799 - mieszka 1152, w tym 15 szlachty
- 1813 - ur. Marcin Łukawiecki h. Sas; ojciec: Tomasz, matka: Marcellina ks. Paszkowska; legit. szlach 1831
- 1816 - mieszka 935, w tym 20 szlachty
- 1811 - Magdalena, ur. w Czarnokońcach, córka Jana i Magdaleny, zaślubiła 1811 roku Dominika Rogozińskiego [Bon.]
- 1824 - mieszka 1208, w tym 26 szlachty
- 1878 - ur. Jan Czyż - Czarnokońce Wielkie, syn Wojciecha, żona Katarzyna z d. Kilar [Anna Wachowiak na rzeczpospolita.com]
- 1924 - Józef Łabuz ożenił się ponownie z Rusinką Franciszką Rudkowską ur. w 1898 r w Czarnokońcach Wielkich. Wziął ją z dwojgiem bliźniąt - Stanisławą i Władysławem, z których jedno (Stanisława) wkrótce zmarło. Franciszka pracowała wówczas jako kucharka na posterunku Policji Państwowej w sąsiedniej Mielnicy Podolskiej. [Łabuz P- Z historii Sybiraków II, za maciejczak.rmt.pl]
Historia posiadania większej własności
W XVI wieku Czarnokońce posiadali Karabczewscy (oprócz innych dóbr na Podolu)
[Bon.]1610 - Adrian (Andrzej) Jacimirski (s. Leonarda), podczaszy podolski, dziedzic na Czarnokońcach +(1) Elżbieta Jarmolińska + (2) Elżbieta Płaza z Mstyczowe. Oba maąłżeństwa bpt.
[Bon.]1. Stanisław Korzeniowski h. Nałęcz,
1615 stał się właścicielem Czarnokoniec [Bon.]1.1. Piotr Korzeniowski
1.2. Mikołaj Korzeniowski
1.3. Marcin Korzeniowski
1.3.1. Mikołaj Korzeniowski + Teresa Brzostowska
1.3.1.1-6. dzieci MIkołaja
1702 procesują się o Czarnokońce z Jaczyńskimi
1. Stanisław Gruszecki + Maria Korzeniowska
1.1. Piotr Gruszecki, dziedzic cz. Czarnokoniec, sprawy z Mierzejewskimi 1701-6 + Maria Wróblicka
[Bon.]1.2. Michał Gruszecki, dziedzic cz. Czarnokoniec, sprawy z Mierzejewskimi 1701-6
[Bon.]1787-1799 - Konstanty Szumlański
1809 - Andrzej Szumlański
1830 - Szumlański
[Słownik hist-stat-geogr Galicji...]1. Roman
Szumlański, ur. ok. 1780 + Aleksandra de Boly
1.1. Emilia Szumlańska,
wniosła Czarnokońce + Konstanty Teodozy Dobek, ur. 1806 Śledzie,
zm. 1866 Czarnokońce [Bon., Aftanazy R. Rezydencje ...]1.1.1. Matylda
Dobek,
wniosła Czarnokońce + Erazm Wolański
1.1.1.1. Marianna Wolańska,
wniosła Czarnokońce + Władysław Teofil Tomasz Bogucki h. Ślepowron
1.1.1.1.1. Aleksander Bogucki,
ur. 1874 Czarnokońce1.1.1.1.2. Maria Bogucka +(1898) Antoni Koziebrodzki
1.1.1.1.3. Ewa Bogucka +(
1898 Czarnokońce) Felicjan Korytowski
1.1.1.1.4. Matylda Bogucka
Bibliografia
AP Kraków, TS 1806
Aftanazy R. Rezydencje ...
Bon.
SGKP
Czołowski A., Przeszłość zabytki ...
Łabuz P- Z historii Sybiraków II, za maciejczak.rmt.pl