Kamieniec Podolski dawniej stolica województwa, dziś miasto gubernialne. 50 000 mieszkańców (większość Żydów), jest najpiękniej położonym miastem dawnej Polski. Leży jakby
na wyspie, na okrągłej skale prostopadłych ścianach, oblanej ze wszech stron wodami Smotrycza. Z wyżyną podolską łączą miasto 2 mosty: tzw. turecki i nowy, oba długie i wysokie. Za drugim mostem nowa dzielnica
Nowy Plan. Z położonego tu parku najlepszy widok na miasto, które równie pięknie przedstawia się w dzień, jak i wieczorem, gdy na dnie jaru, na jego stokach i na górze zamigocą w oknach setki światełek.
Kamieniec należał do Polski od r. 1396; w r. 1672 mimo dzielnej obrony
Wołodyjowskiego, zdobyli go
Turcy i należał do nich przez cały ciąg panowania Sobieskiego, a do Polski wrócił dopiero w r. 1699.
W Kamieńcu mieszka około 10 000 Polaków, przeważnie rzemieślników. Po polsku prawie wszędzie rozmówić się można.
Hotele: Grand Hotel i Belle-Vue. "Księgarnia Podolska" w pobliżu poczty. Widoki Kamieńca na fotografiach najtaniej u Wahrhaltiga, ul. Pocztowa.
W Kamieńcu zachowało się jeszcze dużo zabytków minionej świetności. Do miasta prowadziło dawniej trzy bramy: Lacka, Ruska i Wietrzna. Najlepiej zachowała się wieża Ruska, ma ona dwie bramy, na jednej
orzeł polski. Z wieży Lackiej tylko gruzy - zachował się kawałek muru łączącej ją z
basztą Batorego; baszta odnowiona (
tablica pamiątkowa) służy za pomieszkanie dla policyi.
Brama Wietrzna przy wejściu na most turecki również w ruinach. Zachowały się też
mury kilku baszt cechowych. Najlepszy widok z poza Smotrycza.
Katedra gotycka, z wielu przybudówkami, ma
minaret z tureckich czasów. Nad półksiężycem
posąg M.B. W zakrystyi portret Augusta II.
Kościół podominikański z herbami Potockich, ma prześliczną kazalnicę ażurowej roboty, sprowadzoną przez Turków z Konstantynopola. W dawnym klasztorze biblioteka i muzeum miejskie (zbiory historyczne i archeologiczne), którego kustoszem jest Polak, p. Al. Prusiewicz. Przed kościołem Trynitarskim figury, wyobrażające wykupywanie jeńców z niewoli tureckiej. W kościele Karmelitów sobór. Bardzo stary kościół ormiański, z księgami liturgicznymi z XIII w. przekształcony na cerkiew. Bardzo ładna, stara drewniana cerkiewka na przedmieściu Karwasary.
Na zachód od miasta prowadzi most turecki do potężnych murów
dawnego zamku (dziś więzienie) o dwunastu basztach. Bramę z rondlem stojącą obok mostu rozebrano w r. 1676. W
basztach piekarnia, skład odzieży i łaźnia. Czarną i Lanckorońską Turcy zakryli czapkami. Na Łaskiej herb Korab, na Papieskiej herb Juliusza II. Wały, baszty i zamek nie są dostępne.
Bibliografia
Orł.
Zobacz galerię zdjęć z Kamieńca