Portal w trakcie przebudowywania.
Niektóre funkcje są tymczasowo wyłączone, inne mogą nie działać poprawnie.
Piszczac
3.06.2009 16:42
Piszczac,
os. miejska, przedtem miasteczko i dobra, nad rzeką Piszczanką, pow. bialski, gm. i par. Piszczac, odl.2 w. od Chotyłowa st.dr.żel.warsz.-terespolskiej,18w od Biały, posiada kościół par. katolicki, cerkiew pounicką parafialną, szkołę początkową ogólną, urząd gminy, 188dm.,1808 mk.,(1/3 żydzi), 294 os. i 3270 mr. ziemi. W 1827r.było118dm.,1041mk.; w 1862r.168dm. i 1471 mk.Ludność mieszana: Polacy, Rusini i Żydzi. Piszczac należał dawniej do dobr królewskich, starostwa kijowieckiego.
Już w XVI w.istniał kościół katolicki par. i cerkiew, fundacyi królewskiej.
Zygmunt August uposażył cerkiew w 1570r. i potwierdził jej przywileje. W zniszczonem w czasie wojny szwedzkiej miasteczku na nowo ufundował Michał Korybut parafią katolicką w 1671 r. Piszczac przechodzi następnie na własność Radziwiłłów (linii Bialskiej). Ks.Radziwiłowa, kanclerzyna w. litew. wzniosła tu nowy, dotąd stojący kościół paraf. W 1731 r. Gdy w 1840 r. pożar zniszczył cerkiew unicką, nabożeństwo dla wiernych obu obrządków odbywało się w kościele katolickim. Ludność osady trudni się rolnictwem, ogrodnictwem i bednarstwem.
Piszczac par. dek. Bialski, ma 1024 dusz. W 1861 r. było w par. 8200 gr.-kat.,289 rzym.-kat, 866 Izrael.i 25 mahometan.
Piszczac gmina należy do s.gm.okr. I w Horbowie, ma 2256mk. i 3175 mr.
W skład gm. wchodzi osada Piszczac i folwark t.n., mający 12 dm., 53mk. Folw. ten zwany też Chotyłów z wsią Wyczółki, miał w 1885 r. rozl.dominialnej mr.1203: gr.or. i org. mr 678, łąk mr.188, pastw.mr.100, lasu mr.187, nieuż. mr.50; bud. z drzewa 17; las nieurządzony, są dwa wiatraki. Dobra powyższe dawniej stanowiły większy obszar, który w znacznej części został rozprzedany pomiędzy częściowych nabywców.
Wieś Wyczółki os.27, z gr.mr.461.( Er.Ch.)
Dzisiaj Piszczac –osada, gm. Piszczac . pow. Bialski w woj. lubelskie, W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bialskopodlaskiego.
Przez terytorium gminy Piszczac przebiega najważniejszy szlak kolejowy Europy – magistrala Berlin – Moskwa (stacje kolejowe Chotyłów i Dobrynka). Drogi wojewódzkie łączą Piszczac z Białą Podlaską- odległość 22 km, oraz przejściami granicznymi w Terespolu – 25 km, w Kukurykach – 25 km i Sławatyczach – 29 km.
Słownik geogr. Król. Polsk. pod redakcją Filipa Sulimierskiego
W histori Piszczaca - ważne daty
1500 r. - istniał w Piszczacu kościół fundacji królewskiej
1530 r. - wójt Paweł Kosticz mianowany przez króla
1671 r. - Maciej Wojciech Zadorski funduje kościół w Piszczacu w miejsce zniszczonego w czasie Potopu
1673 r. - Kościółek Unicki w Kościeniewiczach zostaje ufundowany przez Annę z Szujskich-Rusiecką
1731 r. - zostaje wydana "Deklaracja Fundacji Kościoła Piszczackiego" określająca podstawy finansowe parafii
1758 r. - rządca Piszczaca Sebastian Suchodolski, advocatus magdeburgensis Piszczatensis
1782 r. - zgodnie z księgami parafialnymi dziedzicami Piszczaca są Paszowscy
1790 r - wielki pożar rujnuje część miasteczka i plebanię, spłonęły wszystkie księgi i dokumenty
1793 r - rządca Piszczaca Józef Andret
1795 r. - III Rozbiór Polski, Piszczac pod panowaniem Austriackim
1797 r. - właścicielem "klucza piszczackiego" staje się Ksawery Ruszczyc
1808 r. (26 marca) - rząd austriacki sprzedaje Piszczac i Zalesie Antoniemu Nieprzeckiemu
1809 r. - Piszczac włączony do Księstwa Warszawskiego
1812 r. - przez Piszczac maszerują wojska napoleońskie
1811 - 1819 r. - burmistrz Jan Sadowski, żonaty z Anielą Domańską
1819 - 1822 r. - burmistrz Józef Kozłowski, praesidens oppidi Piszczatensis
1825 - 1852 r. - burmistrz Jacenty Tealycki
1831 r. - walki powstania listopadowego nie obejmują Piszczaca (najbliższe starcie pod Rogoźnicą)
1840 r. - wielki pożar niszczy wiele domów w Piszczacu i cerkiew unicką
1840 r. (19 grudnia) - Makowski Erazm kupuje Piszczac od Nieprzeckich (posiada już Kościeniewicze,
Chotyłów, Dąbrowicę Dużą i Małą, Dobrynkę, część Wyczółek)
1853 r. - zadłużony majątek po Makowskich kupuje Andrzej Ruttie
1852 - 1859 r. - burmistrz Jakub Wołoszyński, żonaty z Felicją Kozłowską
1859 r. (15 grudnia) - Andrzej Ruttie sprzedaje miasto Piszczac, Wyczółki i Chotyłów Janowi Wernerowi
1859 - 1866 r. - burmistrz Seweryn Fiszer, żonaty z Wilhelminą Waligórską
1866 - 1867 r. - burmistrz Tadeusz Przednikiewicz
1863 r. - powstanie styczniowe, nieliczni mieszkańcy Piszczaca zasilają szeregi powstańcze w Zalesiu
1867 r. - reforma administracji; Piszczac przestaje być miastem i staje się osadą
1867 r. - otwarcie kolei Warszawa-Terespol-Brześć, powstaje stacja w Chotyłowie
1871 r. - na mocy ukazu cara Aleksandra II nastąpiło uwłaszczenie mieszczan piszczackich
1907 r. - w Piszczacu zbudowano murowany kościół parfaialny pw. Podwyższenia Krzyża Świętego
1939 r. (7 września) - Edward Rydz-Śmigły, Naczelny Wódz zatrzymuje się na godzinę w Piszczacu
1939 r. (10 września) - major Sienkiewicz formuje w Piszczacu duży oddział z artylerią i kawalerią
1939 r. (13 września) - przez Piszczac wycofuje się 33 Dywizja Piechoty (część armii "Modlin")
1939 r. (16 września) - w kolumnie zmotoryzowanej do Piszczaca wkraczają Niemcy
1939 r. (wrzesień) - Piszczac przejmuje Armia Radziecka witana przez Żydów i Ukraińców, przy rynku stawiają powitalną bramę
1939 r. - Piszczac ponownie pod panowaniem Niemców, w Chotyłowie powstaje posterunek żandarmerii gestapo
1940 r. - aresztowani przez Gestapo wójt gminy Piszczac Tadeusz Surdykowski i sekretarz gminy Kazimierz Bratyzel
1941 r. - aresztowani przez Gestapo proboszcz piszczacki ks. Stanisław Jachowicz (zmarł w Oświęcimiu) i wielu innych mieszkańców (przeżyła tylko jedna osoba)
1942 r. - aresztowany kolejny proboszcz piszczacki ks. Władysław Zwierzykowski (obóz koncentracyjny w Dachau)
1944 r. - założenie szkoły Podstawowej im. Tadeusza Kościuszki w Piszczacu
1967 r. - założenie Przedszkola Samorządowego w Piszczacu
1972 r. - założenie klubu piłki nożnej GLKS "Lutnia Piszczac"
1981 r. (16 października) - rozpoczyna działalność Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Zalutyniu
1999 r. (11 marca) - pows2stanie Publicznego Gimnazjum Nr 1 w Piszczacu (dyrektor mgr Teresa Andrzejuk)
http://www.powiatbialski.eu/piszczac/index.php?pid=67
os. miejska, przedtem miasteczko i dobra, nad rzeką Piszczanką, pow. bialski, gm. i par. Piszczac, odl.2 w. od Chotyłowa st.dr.żel.warsz.-terespolskiej,18w od Biały, posiada kościół par. katolicki, cerkiew pounicką parafialną, szkołę początkową ogólną, urząd gminy, 188dm.,1808 mk.,(1/3 żydzi), 294 os. i 3270 mr. ziemi. W 1827r.było118dm.,1041mk.; w 1862r.168dm. i 1471 mk.Ludność mieszana: Polacy, Rusini i Żydzi. Piszczac należał dawniej do dobr królewskich, starostwa kijowieckiego.
Już w XVI w.istniał kościół katolicki par. i cerkiew, fundacyi królewskiej.
Zygmunt August uposażył cerkiew w 1570r. i potwierdził jej przywileje. W zniszczonem w czasie wojny szwedzkiej miasteczku na nowo ufundował Michał Korybut parafią katolicką w 1671 r. Piszczac przechodzi następnie na własność Radziwiłłów (linii Bialskiej). Ks.Radziwiłowa, kanclerzyna w. litew. wzniosła tu nowy, dotąd stojący kościół paraf. W 1731 r. Gdy w 1840 r. pożar zniszczył cerkiew unicką, nabożeństwo dla wiernych obu obrządków odbywało się w kościele katolickim. Ludność osady trudni się rolnictwem, ogrodnictwem i bednarstwem.
Piszczac par. dek. Bialski, ma 1024 dusz. W 1861 r. było w par. 8200 gr.-kat.,289 rzym.-kat, 866 Izrael.i 25 mahometan.
Piszczac gmina należy do s.gm.okr. I w Horbowie, ma 2256mk. i 3175 mr.
W skład gm. wchodzi osada Piszczac i folwark t.n., mający 12 dm., 53mk. Folw. ten zwany też Chotyłów z wsią Wyczółki, miał w 1885 r. rozl.dominialnej mr.1203: gr.or. i org. mr 678, łąk mr.188, pastw.mr.100, lasu mr.187, nieuż. mr.50; bud. z drzewa 17; las nieurządzony, są dwa wiatraki. Dobra powyższe dawniej stanowiły większy obszar, który w znacznej części został rozprzedany pomiędzy częściowych nabywców.
Wieś Wyczółki os.27, z gr.mr.461.( Er.Ch.)
Dzisiaj Piszczac –osada, gm. Piszczac . pow. Bialski w woj. lubelskie, W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bialskopodlaskiego.
Przez terytorium gminy Piszczac przebiega najważniejszy szlak kolejowy Europy – magistrala Berlin – Moskwa (stacje kolejowe Chotyłów i Dobrynka). Drogi wojewódzkie łączą Piszczac z Białą Podlaską- odległość 22 km, oraz przejściami granicznymi w Terespolu – 25 km, w Kukurykach – 25 km i Sławatyczach – 29 km.
Słownik geogr. Król. Polsk. pod redakcją Filipa Sulimierskiego
W histori Piszczaca - ważne daty
1500 r. - istniał w Piszczacu kościół fundacji królewskiej
1530 r. - wójt Paweł Kosticz mianowany przez króla
1671 r. - Maciej Wojciech Zadorski funduje kościół w Piszczacu w miejsce zniszczonego w czasie Potopu
1673 r. - Kościółek Unicki w Kościeniewiczach zostaje ufundowany przez Annę z Szujskich-Rusiecką
1731 r. - zostaje wydana "Deklaracja Fundacji Kościoła Piszczackiego" określająca podstawy finansowe parafii
1758 r. - rządca Piszczaca Sebastian Suchodolski, advocatus magdeburgensis Piszczatensis
1782 r. - zgodnie z księgami parafialnymi dziedzicami Piszczaca są Paszowscy
1790 r - wielki pożar rujnuje część miasteczka i plebanię, spłonęły wszystkie księgi i dokumenty
1793 r - rządca Piszczaca Józef Andret
1795 r. - III Rozbiór Polski, Piszczac pod panowaniem Austriackim
1797 r. - właścicielem "klucza piszczackiego" staje się Ksawery Ruszczyc
1808 r. (26 marca) - rząd austriacki sprzedaje Piszczac i Zalesie Antoniemu Nieprzeckiemu
1809 r. - Piszczac włączony do Księstwa Warszawskiego
1812 r. - przez Piszczac maszerują wojska napoleońskie
1811 - 1819 r. - burmistrz Jan Sadowski, żonaty z Anielą Domańską
1819 - 1822 r. - burmistrz Józef Kozłowski, praesidens oppidi Piszczatensis
1825 - 1852 r. - burmistrz Jacenty Tealycki
1831 r. - walki powstania listopadowego nie obejmują Piszczaca (najbliższe starcie pod Rogoźnicą)
1840 r. - wielki pożar niszczy wiele domów w Piszczacu i cerkiew unicką
1840 r. (19 grudnia) - Makowski Erazm kupuje Piszczac od Nieprzeckich (posiada już Kościeniewicze,
Chotyłów, Dąbrowicę Dużą i Małą, Dobrynkę, część Wyczółek)
1853 r. - zadłużony majątek po Makowskich kupuje Andrzej Ruttie
1852 - 1859 r. - burmistrz Jakub Wołoszyński, żonaty z Felicją Kozłowską
1859 r. (15 grudnia) - Andrzej Ruttie sprzedaje miasto Piszczac, Wyczółki i Chotyłów Janowi Wernerowi
1859 - 1866 r. - burmistrz Seweryn Fiszer, żonaty z Wilhelminą Waligórską
1866 - 1867 r. - burmistrz Tadeusz Przednikiewicz
1863 r. - powstanie styczniowe, nieliczni mieszkańcy Piszczaca zasilają szeregi powstańcze w Zalesiu
1867 r. - reforma administracji; Piszczac przestaje być miastem i staje się osadą
1867 r. - otwarcie kolei Warszawa-Terespol-Brześć, powstaje stacja w Chotyłowie
1871 r. - na mocy ukazu cara Aleksandra II nastąpiło uwłaszczenie mieszczan piszczackich
1907 r. - w Piszczacu zbudowano murowany kościół parfaialny pw. Podwyższenia Krzyża Świętego
1939 r. (7 września) - Edward Rydz-Śmigły, Naczelny Wódz zatrzymuje się na godzinę w Piszczacu
1939 r. (10 września) - major Sienkiewicz formuje w Piszczacu duży oddział z artylerią i kawalerią
1939 r. (13 września) - przez Piszczac wycofuje się 33 Dywizja Piechoty (część armii "Modlin")
1939 r. (16 września) - w kolumnie zmotoryzowanej do Piszczaca wkraczają Niemcy
1939 r. (wrzesień) - Piszczac przejmuje Armia Radziecka witana przez Żydów i Ukraińców, przy rynku stawiają powitalną bramę
1939 r. - Piszczac ponownie pod panowaniem Niemców, w Chotyłowie powstaje posterunek żandarmerii gestapo
1940 r. - aresztowani przez Gestapo wójt gminy Piszczac Tadeusz Surdykowski i sekretarz gminy Kazimierz Bratyzel
1941 r. - aresztowani przez Gestapo proboszcz piszczacki ks. Stanisław Jachowicz (zmarł w Oświęcimiu) i wielu innych mieszkańców (przeżyła tylko jedna osoba)
1942 r. - aresztowany kolejny proboszcz piszczacki ks. Władysław Zwierzykowski (obóz koncentracyjny w Dachau)
1944 r. - założenie szkoły Podstawowej im. Tadeusza Kościuszki w Piszczacu
1967 r. - założenie Przedszkola Samorządowego w Piszczacu
1972 r. - założenie klubu piłki nożnej GLKS "Lutnia Piszczac"
1981 r. (16 października) - rozpoczyna działalność Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Zalutyniu
1999 r. (11 marca) - pows2stanie Publicznego Gimnazjum Nr 1 w Piszczacu (dyrektor mgr Teresa Andrzejuk)
http://www.powiatbialski.eu/piszczac/index.php?pid=67