Portal w trakcie przebudowywania.
Niektóre funkcje są tymczasowo wyłączone, inne mogą nie działać poprawnie.

Tarnowski Marcin

29.04.2008 12:17
Marcin hrabia z Tarnowa Tarnowski,
[blok]Urodzony na zamku kozińskim 17 listopada 1778 umarł w krakowie 20 listopada 1862. Kasztelanic konarsko-łęczycki, pan na Kozinie i Berezcach, ochotnik w insurekcji 1894 r. Walczył na Pradze, pułkownik 16 pułku ułanów w 1809 r. 3 pułku strzelców konnych w 1815 r. Dowodził pułkiem w 1809 r. pod Tarnopolem, Grzymałowem, Chorostkowem, Zaleszczykami, Mariampolem w 1812 r. pod Mirem, Rohaczowem, Smoleńskiem, Dubrownem, Możajskiem, Kaługą, Borysowem, w 1813 r. Pod Hellensdorfem, Peterswalde, Pirną, Sere, Dreznem, dwa razy ranny, kawaler orderów virtuti militarii i legii honorowej, dekabrysta w 1825 r. Więziony do 1828 r. Zesłany do Kurska w 1831 r. Marszałek szlachty powiatu krzemienieckiego, patriarcha Wołynia, Podola, Ukrainy.

[Napis na nagrobku na cmentarzu rakowickim w Krakowie]

Odpowiedzi (1)

29.04.2008 21:48
[blok][imglewa]https://genealogia.okiem.pl/foto2/albums/userpics/10001/thumb_tarnowskifoto.jpgMarcin Tarnowski urodził się 17 listopada 1778 r. w zamku w Kozinie w powiecie krzemienieckim jako syn Jana Amora, kasztelana konarsko-łęczyckiego, gen. mjra wojsk koronnych i Tekli z Grabianków, starościanki winnickiej. Służbę wojskową rozpoczął jako szesnastoletni adiutant Tomasza Wawrzeckiego podczas insurekcji kościuszkowskiej. Latem wziął udział w walkach w obronie Warszawy, stawał też przeciw wojskom Suworowa podczas słynnego szturmu Pragi. W walkach epoki napoleońskiej pojawił się dopiero w roku 1809 podczas wojny polsko-austriackiej. W czerwcu widzimy go na czele powstańczego oddziału konnego (tzw. powstania konnego) na Podolu. Początkiem lipca przyprowadził do Tarnopola (do szefa Strzyżewskiego) 60-osobowy oddział jazdy. Wziął udział w walkach pod Tarnopolem, Grzymałowem, Chorostkowem, Zaleszczykami i Mariampolem. W tym samym 1809 r. kosztem Tarnowskiego i mieszkańców Podola sformowany został 16 pułk ułanów (wcześniej 7 pułk galicyjsko-francuski), którego został pułkownikiem. Kampanię 1812 r. rozpoczął wraz ze swym pułkiem w ramach IV korpusu jazdy odwodowej gen. Latour-Maubourga. "Pułk - jak pisze Bronisław Gembarzewski - stawał pierwszy raz do boju pod Mirem [...], gdzie po 40 razy nacierał na nieprzyjaciela [...] i okrył się chwałą". Tarnowski bił się też pod Rohaczowem, Smoleńskiem, Dubrownem, Możajskiem, Kaługą i Borysowem. Wziął również udział w kampanii 1813 r. walcząc pod Hellensdorfem, Peterswalde, Pirną, Sere i Dreznem. Po kapitulacji Drezna (11 listopada) trafił do niewoli. Podczas służby w wojsku Księstwa Warszawskiego był Tarnowski dwukrotnie ranny. W armii Królestwa Polskiego od 20 stycznia 1815 r. dowodził 3 pułkiem strzelców konnych. Nie chciał jednak kontynuować służby. Urlopowany we wrześniu 1815, dymisjonowany 9 grudnia 1815 r. Osiadł na Wołyniu, gdzie podjął działalność w Towarzystwie Patriotycznym. Od 1821 roku stał na czele jego prowincji wołyńskiej, wiedział o kontaktach emisariuszy Towarzystwa z dekabrystami (a może sam brał w nich udział?). Aresztowany został w 1826 r. w ramach represji przeciwko dekabrystom, przewożony kilkakrotnie między więzieniami Warszawy i Petersburga (tu siedział w twierdzy pietropawłowskiej). W więzieniu próbował popełnić samobójstwo (1827); jego żona (Zofia) popadła wówczas w obłęd, z którego już się nigdy nie otrząsnęła. Ostatecznie skazany na miesiąc twierdzy i rok dozoru policyjnego, w 1829 r. powrócił na Wołyń; W przededniu powstania listopadowego wywieziony ponownie w głąb Rosji, przebywał na zesłaniu w Kursku. Uwolniony po kilku latach, osiadł w swym pałacu Podbereżce. Przez pewien czas był marszałkiem szlachty pow. krzemienieckiego. Niedługo przed śmiercią przyjechał do Krakowa. Dokładna data śmierci jest problematyczna: było to 21 albo 22 listopada 1862 r. (choć na nagrobku w dwóch różnych miejscach daty: 20 i 21 XI).

[]