Zygmunt Podczaski

Zygmunt Mieczysław Podczaski h. Rola, ur. 1837 Komadzyn, zm. 19.5.1908 Kraków
"W d. 19 maja rb. zmarł w Krakowie w 72 roku życia jeden z wybitniejszych przywódców ruchu z 1863 roku ś. p. Zygmunt Mieczysław Rola Podczaski. Urodzony w 1837 r. w majątku rodowym Komadzynie w ziemi Kaliskiej, jako 3-ci syn w rodzinie, rezygnując z pracy na roli, od najmłodszych lat marzył o karyerze wojskowej. Uzyskawszy z trudnością zezwolenia ojca, wstępuje Zygmunt do Warszawskiej Szkoły Junkierskiej i ukończywszy ją chlubnie zostaje odkomenderowany do pułku Strzelców załogi Ryskiej.
Wypadki 1863 r. zastają P. w stopniu porucznika. Podawszy się o dymisyę, wyjechał za granicę, zkąd niebawem pojawił się w Kaliskiem w oddziale Zielińskiego.
W spotkaniu pod Zdżarami, gdzie padło dwóch jego braci, sam ciężko ranny, zdołał ujść do W. Księstwa. Po śmierci w papierach jego znaleziono urlop, dany mu przez Zielińskiego z powodu ran, z datą 7 października 1863 r.
Początek 1864 r. zostaje Z.- Podczaskiego w ożywionej korespondencyi z hr. Działyńskim, głównym organizatorem sił zbrojnych w Zaborze Pruskim. W kwietniu t. r. mianuje Działyński Podczaskiego swoim tymczasowym zastępcą, a już w czerwcu wzywa go do pełnienia obowiązków Naczelnika Wojennego Departamentu i Naczelnika Kadrów 1-go Pułku Piechoty w Wielkiem Księstwie Poznańskiem. Do tej nominacyi załączona została nader drobiazgowo, opracowana i własnoręcznie na pisana przez Dzialyńskiego instrukcya dla Organizacyi w W. Księstwie Poznańskiem.
Po upadku powstania, udał się Z. P. do Paryża, gdzie przebywał lat kilka.
W roku 1875 poznaje się tam z rodziną byłego oficera b. wojsk polskich, Wasilewskiego i w .tym samym roku zaślubia w Strasburgu pannę Stanisławę Wasilewską. Po ślubie, przyjeżdża do Galicyi, kupuje majętek Pogorzvce w pow. Chrzanowskim i uzyskuje obywatelstwo austryackie. Prawy charakter i wybitne zalety umysłu zmarłego wysunęły go na czoło obywatelstwa tamtejszego, dając mu mandat członka Wydziału Krajowego. Gorączka kopalniana przed dwudziestu kilku laty, oraz blisko następujące po sobie klęski pożaru szarańczy zachwiały interesami Z. P. tak dalece, że zmuszony był majątek sprzedać i osiąść w Krakowie.
Do ostatka dni swoich śp. Zygmunt Podczaski, pomimo częściowego paraliżu, trzymał się krzepko, zachowując pełnię władz umysłowych. Pomimo 72 lat miał dziarska, iście żołnierską postawę. S. M.Z"