Jaroszewska Maria (1905-1994)

Maria Irena Jaroszewska, h. Janina, ur. 14.9.1905 Jaśniszcze k. Brodów, zm. 19.2.1994 Kraków.
Córka Kazimierza, zarządcy majątków ziemskich i Bronisławy Steckiej .
Rodzeństwo: Bronisław i Stefania.
Mąż Tadeusz Sas-Topolnicki.
Dzieci: Ewa Teresa i Barbara Stefania.
Poch.: cmentarz Rakowicki w Krakowie

Biogram

* 1905 - 14.9 urodziny, "w czasie wielkiej burzy"
- - 12.11 - chrzest, chrzestni - wujek Zygmunt Stecki, ciotka Franciszka Stecka, zam. Giebułtowska
- - dzieciństwo w dworze zarządcy, w dobrach hrabiego Józefa Miączyńskiego - opowiadanie
* 1912 - około tego roku rodzina przenosi się do Hermanowic - opowiadanie
* 1914 - na ucieczce przed wojną w Grazu, mieszkanie przez ok. rok[8]
* 1915 - zamieszkanie w Krakowie - prawdopodobnie wtenczas zamieszkali na ulicy Filareckiej w suterenie. Spanie było na skrzyni. Na parterze była masarnia, w czynszu mieli wliczone otrzymywanie okrawków, które normalnie były sprzedawane dla psów, w ten sposób dzieci miały codziennie bułkę z szynką. Na przeciwko ulicy było mieszkania kuzyna Tadeusza Machla. Pomimo ciasnoty i mieszkania innych bliskich rodzin w Krakowie - to jednak tutaj zatrzymywali się niemal wszyscy krewni, w związku z czym w ciasnym mieszkaniu było prawie zawsze gwarno i wesoło.
* 1916 - nauka w szkole XLIX (rok szkolny 1916/17)[6] - (w Krakowie przy ul. Bernardyńskiej, lub Szkoła Żeńska im Dąbrówki w Podgórzu)
- - Do młodej Marysi przychodził "w konkury" niedosłyszący "Staszałek". Grywał z jej mamą i jej rodzeństwem "w zielone". Był to kolega brata Bronka - z którym razem uczyli się na oficera.
* 1917 - od 29.8. nauka w szkole św. Andrzeja, ss. Klarysek w Krakowie przy ul. Grodzkiej (rok szkolny 1917/18)[6]
* 1918 - nauka w liceum ss. Urszulanek w Tarnowie (rok szkolny 1918/19 - klasa II)[7][10]
- - jej ojciec mieszkał wówczas w majątku Skowierzyn pod Sandomierzem, gdzie Goetz zakupił klucz wsi. Tam też Maria formalnie mieszkała w tym czasie - choć cały rok uczyła się w Tarnowie. Oceny z religii, polskiego, zachowania i "robót" miała bardzo dobry, z geografii, historii i rysunku odręcznego dobry, z niemieckiego, francuskiego i historii dostateczny. Świadectwo i promocję otrzymała 25.6.1919 [10]
* 1919 - nauka w liceum ss. Urszulanek w Krakowie, przy ul. Starowiślnej (rok szkolny 1919/20 - klasa III) (edukacja dokończona w terminie późniejszym)
* 1921 - mieszka: Kraków u. Garncarska 8 (z matką i rodzeństwem - ojciec zapewne w miejscu pracy)[12]
* 1923 - tu do egzaminu prawniczego uczy się brat Bronek[13]
* 1924 - około - rozpoczęcie pracy w Izbie Skarbowej w Krakowie, poznała tam swojego przyszłego męża
* 1928 - rodzina na Garncarskiej 8 Opowiadanie
- - sierpień - razem z siostrą przebywają w Krynicy na wakacjach - List Kazimierza do córek
* 1929 - 3 maja umiera jej ojciec
- - mieszka w Krakowie, przy ul. Śląskiej 3, III piętro, od frontu, mieszkanie z 4 izb. [2]
* 1930 - dokończenie edukacji
* 1932 - uczestniczyła w kursie administracyjnym II-gim, w Szkole Ekonomiczno-Handlowej w Krakowie (ul. Kapucyńska 1), Instytucie Administracyjno-Gospodarczym, rok II. (razem z narzeczonym) [5]
* 1935 - 14.10. ślub z Tadeuszem Sas-Topolnickim w Krakowie, w kościele oo. Dominikanów[3][4]
* 1933 - mieszka Kraków ul. Śląska 3 (brat Bronisław mieszka już na Rakowickiej 17 [11]
* 1940 - Rodzina mieszkała w Krakowie przy ul. Brodzińskiego 3
* 1946 - Po wojnie rodzina mieszkała w Krakowie przy ul. Wielopole
* 1994 - 19.2. zgon po krótkim pobycie w szpitalu (udar).
- - pochowana w grobowcu rodzinnym w Krakowie na cmentarzu Rakowickim

Maria Jaroszewska, zam. Topolnicka była niezwykle skromną cichą i uczynną osobą. Nieustannie myślała o innych. Przez wiele lat, aż do śmierci utrzymywała też krucjatę i post w piętki i soboty - ofiarowane za zdrowie i bezpieczeństwo męża i rodziny. Miała szczególne nabożeństwo to św. Teresy. Zawsze uśmiechnięta, nigdy nie podnosiła głosu. Wielokrotnie wspominała swoje dzieciństwo w Jaśniszczach i Hermanowicach - z rozrzewnieniem mówiąc o pięknym domu, ogrodzie, wesołości rodziny i wspaniałych czas przed I Wojną Światową. Do końca życia pracowała w kuchni, co dawało jej wiele radości - w szczególności wykorzystując stare przepisy kulinarne z zeszytu spisywanego jeszcze na początku wieku XX przez członków rodziny. Znała wiele "tajemnic" kucharskich, a jej wypieki i dania były wyśmienite z bogatym wykorzystaniem kuchni kresowej.

=> Opowiadania Marii Jaroszewskiej

Bibliografia

[1] Księga chrztów par. Podkamień, akt chrztu Marii
[2] Akt zgonu ojca - Księga zmarłych chrześcijan, Urząd Zdrowia w Krakowie, ANKrak. 29/83/0/1.1/183
[3] Zawiadomienie o ślubie Marii Jaroszewskiej i Tadeusza Topolnickiego (arch. Marcina Niewaldy)
[4] Odpis aktu ślubu Marii Jaroszewskiej i Tadeusza Topolnickiego, (arch. Marcina Niewaldy)
[5] Sprawozdanie państwowej dyrekcji Szkoły Ekonomiczno-Handlowej i Instytutu Administracyjno-Gospodarczego za rok szkolny 1932/33
[6] Informacja z archiwum ss. Klarysek - Kraków, AKK SzP 4 j, s. 279
[7] Informacja z archiwum ss. Urszulanek - Kraków, ADKUr, Sz.II/41
[8] Księga pamiątkowa i adresowa wygnańców wojennych cz. III
[9] List Kazimierza Jaroszewskiego do córek z 15.8.1928 (arch. MN)
[10] Informacja z archiwum ss. Urszulanek - Tarnów , Sz.B.I - 38
[11] Księga adresowa miasta Krakowa 1933-34
[12] Spis ludności Krakowa 1921, ANK 91/0/-/4
[13] Materiały dot. służby Jana Bronisława Jaroszewskiego w Wojsku Polskim, CAW 3019