Adam Slaski, h. Grzymała. Ur. 1722, zm. 1773. Syn Franciszka, podczaszego mielnickiego i Marianny Dembińskiej.
Imię otrzymał po dziadku - również, jak ojciec podczaszym mielnickim. Od 1749 r. był kapitanem gwardii królewskiej króla Augusta III, a od 1770 r., już za panowania Stanisława Augusta Poniatowskiego, do przedwczesnej śmierci w 1773 r., pułkownikiem wojsk koronnych.
Powiększył znacznie swój majątek. Poza Szarbią i Glewem odziedziczonymi po ojcu, był też dziedzicem Węchadłowa (par. Góry, k. Pińczowa), klucza nieznanowickiego we włoszczowskim, do którego należały: Nieznanowice, Przygradów, Dołowatka, Rząbiec, Borowisko, Ostrów i Wola Wiśniowa oraz części Szczepanowa w jędrzejowskim.
W 1754 r. Adam poślubił w Tczycy Annę Celinę Walewską h. Roch, córkę Marcina, podkomorzego sieradzkiego i Magdaleny z Szembeków, z którą miał pięciu synów i siedem córek. Po śmierci męża, pułkownikowa Anna Celina Slaska otrzymała w dożywocie Węchadłów (notowana tu np. 1783 wraz cegielnią w tej parafii[6]), który sprzedała w 1795 r. Romualdowi Walewskiemu. Jak pisze kronikarz, w Węchadłowie miała "w miejscu przyzwoitym i ozdobnym kaplicę, w której odprawiane były msze św. za specjalnym indultem". Urodzona w 1728 r. dożyła sędziwego wieku 104 lat. Zmarła 27 lutego 1832 r. w Krakowie, gdzie została pochowana w kaplicy kościoła oo. Dominikanów. W Kaplicy Jezusa Ukrzyżowanego, na ścianie płn. znajduje się stosowane epitafium wykonane z białego marmuru. W Kaplicy dominuje wielkie epitafium w formie ołtarza dowódcy z z Powstania Listopadowego - gen. Skrzyneckiego, zaś 25 lutego, co roku, w rocznicę Bitwy pod Olszynką Grochowską organizowana jest tam Msza św.
W 1777 w testamencie stryja Stanisława Kostki Marcina Dembińskiego prawa do dóbr Nieznanowic zostały potwierdzone i (oprócz sumy dla Stanisława) przekazane Adamowi. "Marjanna Dembińska siostra moja była za dwoma mężami: pierwszym W Franciszkiem Ślaski, z którym spłodziła dwóch synów: Adama świeckiego i drugiego dominikana, A toż pomiędzy mną i Adamem Ślaskim siostrzeńcem moim rodzonym były niektóre czynności, więc z porachonku uczynionego pomiędzy nami pozostałem mu był winien sumy niektóre, w tym nabyłem dóbr Nieznanowic od JW podstoliny koronnej Anny Szaniawski w zamianę za dobra Sądziejowice. Tak też nabyte dobra przedałem pomienionemu Adami Szlaskiemu siostrzeńcowi memu, potrąciłem mu winne sumy i oraz nie więcej jak tylko 25 000 złp., jemu a pretio ustąpiłem, żeby się po śmierci mojej nie interesował do sukcesyi i dla księdza brata jego dominikana, a także siostrzeńca mojego, na tychże dobrach zostawiłem 8 000 od których prowizją do śmierci tenże ksiądz odbierać będzie, a po śmierci tegoż księdza synom Adama Ślaskiego, moich zaś wnuków, należeć powinny - wszak jego synowca. A że od samego odprzenia tych dóbr doznaje łatwości i powolności, że też dobra Nieznanowice arendowanym trzymam kontraktem i teraz od W JMPani z Walewskich Ślaski nieboszczyka Adama Ślaskiego mego małżonki, więc cokolwiek w dobrach pomienionych pozostanie zbóż młoconych i niemłoconych, wszelkich inwentarzów, owiec, naczynia, po śmierci mojej to wszystko pomienionego Adama Ślaskiego siostrzeńca mego dzieciom, a moim wnukom daję, daruję, do czego i JWW egzekutorowie ani żaden z sukcesorów interesować się nie ma. Poddanym tamecznym długi odpuszczam i daruję, aby nikomu nie płacili."[7]
Podział majątku pozostałego po Adamie Slaskim (wycenionego po potrąceniu długów i obciążeń na 634100 złp.) nastąpił w Węchadłowie 14.07.1787 r. Klucz nieznanowicki otrzymał najstarszy syn Marcin z obowiązkiem spłaty pozostałego rodzeństwa, z wyjątkiem Andrzeja, który pozostał na dziedzicznej Szarbi z Glewem. Węchadłów dostała w dożywocie ich matka Anna z Walewskich.
Adam i Anna Ludwika mieli 12 dzieci: * Marianna (ok. 1755-1813), panna, mieszkająca przy matce w Szarbi * Tekla (ok. 1760-1832), zam. Bukowski * Marcin (ur. ok. 1760), * Andrzej (ur. ok. 1760), * Anna (ur. ok. 1760), zam. Bierzyński * Zuzanna (ur. ok. 1760), zakonnica * Petronela (ur. ok. 1760), zam. Krobanowski, Grabski, Stawowski * Magdalena (1763-1826), zam. Linowski * Agnieszka (ok. 1763-1833), zam. Romer, Gużkowski * Józef (1765-1816), szambelan królewski * Jan Feliks, (1768-1847), dowódca kosynierów spod Racławic * Wincenty, (ok.1771-1825), pleban w Igołomi
Bibliografia
[1] Slaski Michał, Slascy-przodkowie, maszynopis w zbiorach rodzinnych [2] Wikipedia [3] Żychliński Teodor, Złota Księga Szlachty Polskiej [4] Polski Słownik Biograficzny (hasło osobowe Adama) [5] Wiśniewski Wojciech Wiesław, O rodzie Slaskich herbu Grzymała, „Suplement, pismo Stowarzyszenia Autorów Polskich”, 1998 nr 4, 5, i 1999 nr 1 [6] Regestr Diecezjów Franciszka Czaykowskiego, czyli właściciele ziemscy w Koronie 1783-1784, Warszawa 2009 [7] Testament Stanisława Kostki Marcina Dembińskiego. kasztelana wojnickiego, Małoszów 2.5.1777, APKr, Castr. Crac, Rel. 2013, s 25-48, [za: Falniowska-Gradowska Alicja (oprac.), Testamenty Szlachty Krakowskiej XVII-XVIII.w, PAU, Kraków 1997]
