Grzymała

Inaczej: Slasa. Nazwa Grzymała pochodzi przypuszczalnie od słowa (imienia) Grzymek (pochodzącego od słowa Pielgrzym). Inne wersje pochodzenia: imię Grzymisław lub przezwisko od "grzymać" - grzmieć. Z kolei nazwa Slassa - wywodzi się być może od schlagen - (bić, rąbać, siec), slak- proto-indo-europejski (uderzać, bić). Byłby to wyraz pokrewny etymologicznie ze słowem szlachta. Autorzy Słownika Hist.-Geogr. zauważają przy haśle Roguszyno, że w roku 1535 funkcjonowały dwie osady - Stara i Slassa. Piszą "Nazwa tego drugiego jest naszym zdaniem odniesieniem do faktu, że osada ta powstała na terenie nowo wykarczowanym, „z lasu”.". Wiele osad mających tę nazwę nie jest związanych z rodem Grzymalitów, a więc nie należy łączyć automatycznie tych miejscowości z rodem.

Istnieje wiele odmian tego herbu. We wszystkich jest mur z trzema wieżami. Formy różnią się ilością bram (0,1 lub 3), kolorem tła (srebrne, złota, czerwone lub {{|błękitbłękitne}}), kolorem muru (na ogół czerwony, czasem złoty). Znana jest także forma na której są to same trzy wieże a nawet tak gdzie jest sam mur. W klejnocie zazwyczaj trzy wieże i pawie pióra. Rycerz w bramie został dodany w czasach późniejszych. Zob: Grzymała 3, Grzymała 4, Grzymała 5, Grzymała 6, Grzymała 7, Grzymała 8.

Pierwszy znany wizerunek: 1262 - pieczęć komesa Mroczka. Pierwsze wzmiankowanie 1377 [Smolka: Archiwa w W.Ks. Poznańskim i Prusiech]. Występuje też w Legendzie o św. Jadwidze z 1353 r.

Rodziny należące do herbu: Albigowski, Bandynel, Baranowski, Bączewski, Bieganowicz, Bieganowski, Biestrzykowski, Bieszczycki, Biezdziecki, Bieżczyński, Binczyński, Bobalicki, Borkacki, Borkowski, Bortkiewicz, Borzewicki, Bosowski, Bossowski, Brodowski, Brogłowski, Brzeczka, Brzozogłowski, Buckiewicz, Buczow, Bućkiewicz, Budat, Budgin, Budziszewski, Bukowski, Burhardt, Busiński, Buszyński, Bzowski, Cetwiński, Chądzyński, Chludziński, Chodziewski, Chrościński, Chwalikowski, Cidzik, Ciesielski, Ciunowicz, Cydzik, Czaplicki, Czapski, Długołeński, Długołęcki, Długoski, Dłuski, Dobiecki, Dobrodziejski, Domarat, Domaszewski, Domejko, Domeyko, Dominikowski, Dubowiecki, Dziatkowski, Dziekanowski, Dzięcielski, Fedorkowicz, Frankenberg,, Freyberg, Garwacki, Garwaski, Gąsiński, Gąsowski, Gąssowski, Gilewicz, Głogowski, Gnoiński, Gojski, Goski, Goścki, Goślicki, Górski, Góslicki, Grabowiecki, Grabowski, Grodziński, Gromolewski, Gronowski, Grudziński, Gruszkowski, Grzymajłło, Grzymajło, Grzymalski, Grzymała, Grzymałowicz, Grzymałowski, Grzymkowski, Grzymułtowski, Gułtowski, Habowski, Hałaczkiewicz, Harassowski, Herubinowicz, Hoffman, Hrymalicz, Imielański, Imieliński, Iwieński, Jabłonowski, Jasieński, Jasiński, Jaźwiński, Jukowski, Jurkowicz, Jurkowski, Kalborski, Kaliborski, Kalibowski, Kamieński, Kamiński, Kamoczyński, Kamodziński, Kazanowski, Kazłowski, Kazonowicz, Kijski, Kikowski, Klonowski, Kobylański, Kobyleski, Kobyliński, Kobylnicki, Kocłowski, Komodziński, Konopacki, Kopsch, Korczak, Korzeniowski, Koskowski, Kościelecki, Krasnopolski, Krol, Krzemieniowski, Krzemienowski, Kulczycki, Kwot, Kwotor, Kytor, Lagona, Langmin, Leciński, Lesznikowski, Leśnikowski, Leśniowski, Lewaszewski, Litwiński, Litworz, Litwosz, Lubański, Lubczyński, Lubiatowski, Ludzicki, Łagiewnicki, Łagiewski, Łagowski, Łaszczewski, Łaszewski, Łazanowski, Łazowski, Łącki, Łopienicki, Łosowski, Łudzicki, Łudziecki, Machwicz, Mackiewicz, Malechowski, Malocha, Małachowski, Małgowski, Małoch, Marciszewski, Marciszowski, Margoński, Markowski, Meisinger, Mileski, Miniałgo, Miszewski, Mniszewski, Modrzewski, Modrzyński, Mokulski, Morze, Moszczyński, Niecikowski, Nieczykowski, Niegolewski, Niemiera, Niepruszewski, Noiński, Ochenkowski, Odachowski, Odechowski, Olejewski, Oleski, Olesznicki, Oleśnicki, Olewski, Opalacz, Ostrowski, Ościsławski, Parzniczewski, Pąchowski, Perski, Pęchowski, Pęczelicki, Pęczelski, Pęczlicki, Pęczyński, Piątkowski, Pierski, Pierzchnowski, Pierzcheński, Pietrski, Pintowski, Podlecki, Podleski, Podlewski, Podniestrzański, Podolski, Podsosnowski, Pogorell, Pogorzelecki, Pogorzelski, Pokrzywnicki, Poźniak, Pradzeński, Prandota, Prądzeński, Prądzyński, Prządzewski, Przeciszewski, Przejrzeński, Przyborowicz, Przyborowski, Przybylski, Przybyłek, Przybyłko, Przybyłko, Przybyłek, Przybyłowski, Rachfałowski, Rachwałowski, Racławicki, Radzimowski, Radziszewski, Raszkowski, Redwanowski, Rembiewski, Rokicki, Rybczyński, Rybski, Rychlicki, Rymwid, Rymwidowicz, Rynwidowicz, Rzepliński, Siedlecki, Silberschwecht, Skoczyński, Skotnicki, Skwiroszewski, Skwyroszewski, Slaski, Smarzyński, Smerzyński, Smiłowski, Smogulecki, Soboliński, Starzyński, Strękowski, Strzelecki, Suchywilk, Szarawski, Szaszkiewicz, Szczaworyski, Szczaworzyski, Szmerzyński, Ślaski, Śleżyński, Śmiłowski, Świdrygiełło, Świechowski, Świerad, Świszowski, Targoński, Troszczeński, Troszczewski, Truszczeński, Truszczyński, Turczyński, Turzebin, Turzenin, Ujejski, Urmanowicz, Wabiszewicz, Wielogórski, Wierzycki, Wilamowski, Wilanowski, Wilkau, Wilkowski, Wiszniewski, Wiszniowski, Wizgint, Wodźbun, Wojdzbun, Wojno, Wojzbun, Wolski, Wskrzeński, Wskrzyński, Wysocki, Zaleski, Zamojski, Zamoyski, Zawalczyc, Zawalczyk, Zbigniewski, Zbykowski, Zedlitz, Zut, Żarnowiecki, Żutowt