Grzymała

Inaczej: Slasa. Nazwa Grzymała pochodzi przypuszczalnie od słowa (imienia) Grzymek (pochodzącego od słowa Pielgrzym). Inne wersje pochodzenia: imię Grzymisław lub przezwisko od "grzymać" - grzmieć. Z kolei nazwa Slassa - wywodzi się być może od schlagen - (bić, rąbać, siec), slak- proto-indo-europejski (uderzać, bić). Byłby to wyraz pokrewny etymologicznie ze słowem szlachta. Autorzy Słownika Hist.-Geogr. zauważają przy haśle Roguszyno, że w roku 1535 funkcjonowały dwie osady - Stara i Slassa. Piszą "Nazwa tego drugiego jest naszym zdaniem odniesieniem do faktu, że osada ta powstała na terenie nowo wykarczowanym, „z lasu”.". Wiele osad mających tę nazwę nie jest związanych z rodem Grzymalitów, a więc nie należy łączyć automatycznie tych miejscowości z rodem.

Istnieje wiele odmian tego herbu. We wszystkich jest mur z trzema wieżami. Formy różnią się ilością bram (0,1 lub 3), kolorem tła (srebrne, złota, czerwone lub błękitne), kolorem muru (na ogół czerwony, czasem złoty). Znana jest także forma na której są to same trzy wieże a nawet tak gdzie jest sam mur. Odpisy pieczęci z XIV wieku wydają się przedstawiać mur z drewnianymi wieżami (ew. szachulcowymi). W klejnocie zazwyczaj trzy wieże i pawie pióra. Rycerz w bramie został dodany w czasach późniejszych. Zob: Grzymała 3, Grzymała 4, Grzymała 5, Grzymała 6, Grzymała 7, Grzymała 8.

Pierwszy znany wizerunek: 1262 - pieczęć komesa Mroczka. Pierwsze wzmiankowanie 1377 [Smolka: Archiwa w W.Ks. Poznańskim i Prusiech]. Występuje też w Legendzie o św. Jadwidze z 1353 r.

Rodziny należące do herbu: Albigowski, Bandynel, Baranowski, Bączewski, Bieganowicz, Bieganowski, Biestrzykowski, Bieszczycki, Biezdziecki, Bieżczyński, Binczyński, Bobalicki, Borkacki, Borkowski, Bortkiewicz, Borzewicki, Bosowski, Bossowski, Brodowski, Brogłowski, Brzeczka, Brzozogłowski, Buckiewicz, Buczow, Bućkiewicz, Budat, Budgin, Budziszewski, Bukowski, Burhardt, Busiński, Buszyński, Bzowski, Cetwiński, Chądzyński, Chludziński, Chodziewski, Chrościński, Chwalikowski, Cidzik, Ciesielski, Ciunowicz, Cydzik, Czaplicki, Czapski, Długołeński, Długołęcki, Długoski, Dłuski, Dobiecki, Dobrodziejski, Domarat, Domaszewski, Domejko, Domeyko, Dominikowski, Dubowiecki, Dziatkowski, Dziekanowski, Dzięcielski, Fedorkowicz, Frankenberg,, Freyberg, Garwacki, Garwaski, Gąsiński, Gąsowski, Gąssowski, Gilewicz, Głogowski, Gnoiński, Gojski, Goski, Goścki, Goślicki, Górski, Góslicki, Grabowiecki, Grabowski, Grodziński, Gromolewski, Gronowski, Grudziński, Gruszkowski, Grzymajłło, Grzymajło, Grzymalski, Grzymała, Grzymałowicz, Grzymałowski, Grzymkowski, Grzymułtowski, Gułtowski, Habowski, Hałaczkiewicz, Harassowski, Herubinowicz, Hoffman, Hrymalicz, Imielański, Imieliński, Iwieński, Jabłonowski, Jasieński, Jasiński, Jaźwiński, Jukowski, Jurkowicz, Jurkowski, Kalborski, Kaliborski, Kalibowski, Kamieński, Kamiński, Kamoczyński, Kamodziński, Kazanowski, Kazłowski, Kazonowicz, Kijski, Kikowski, Klonowski, Kobylański, Kobyleski, Kobyliński, Kobylnicki, Kocłowski, Komodziński, Konopacki, Kopsch, Korczak, Korzeniowski, Koskowski, Kościelecki, Krasnopolski, Krol, Krzemieniowski, Krzemienowski, Kulczycki, Kwot, Kwotor, Kytor, Lagona, Langmin, Leciński, Lesznikowski, Leśnikowski, Leśniowski, Lewaszewski, Litwiński, Litworz, Litwosz, Lubański, Lubczyński, Lubiatowski, Ludzicki, Łagiewnicki, Łagiewski, Łagowski, Łaszczewski, Łaszewski, Łazanowski, Łazowski, Łącki, Łopienicki, Łosowski, Łudzicki, Łudziecki, Machwicz, Mackiewicz, Malechowski, Malocha, Małachowski, Małgowski, Małoch, Marciszewski, Marciszowski, Margoński, Markowski, Meisinger, Mileski, Miniałgo, Miszewski, Mniszewski, Modrzewski, Modrzyński, Mokulski, Morze, Moszczyński, Niecikowski, Nieczykowski, Niegolewski, Niemiera, Niepruszewski, Noiński, Ochenkowski, Odachowski, Odechowski, Olejewski, Oleski, Olesznicki, Oleśnicki, Olewski, Opalacz, Ostrowski, Ościsławski, Parzniczewski, Pąchowski, Perski, Pęchowski, Pęczelicki, Pęczelski, Pęczlicki, Pęczyński, Piątkowski, Pierski, Pierzchnowski, Pierzcheński, Pietrski, Pintowski, Podlecki, Podleski, Podlewski, Podniestrzański, Podolski, Podsosnowski, Pogorell, Pogorzelecki, Pogorzelski, Pokrzywnicki, Poźniak, Pradzeński, Prandota, Prądzeński, Prądzyński, Prządzewski, Przeciszewski, Przejrzeński, Przyborowicz, Przyborowski, Przybylski, Przybyłek, Przybyłko, Przybyłko, Przybyłek, Przybyłowski, Rachfałowski, Rachwałowski, Racławicki, Radzimowski, Radziszewski, Raszkowski, Redwanowski, Rembiewski, Rokicki, Rybczyński, Rybski, Rychlicki, Rymwid, Rymwidowicz, Rynwidowicz, Rzepliński, Siedlecki, Silberschwecht, Skoczyński, Skotnicki, Skwiroszewski, Skwyroszewski, Slaski, Smarzyński, Smerzyński, Smiłowski, Smogulecki, Soboliński, Starzyński, Strękowski, Strzelecki, Suchywilk, Szarawski, Szaszkiewicz, Szczaworyski, Szczaworzyski, Szmerzyński, Ślaski, Śleżyński, Śmiłowski, Świdrygiełło, Świechowski, Świerad, Świszowski, Targoński, Troszczeński, Troszczewski, Truszczeński, Truszczyński, Turczyński, Turzebin, Turzenin, Ujejski, Urmanowicz, Wabiszewicz, Wielogórski, Wierzycki, Wilamowski, Wilanowski, Wilkau, Wilkowski, Wiszniewski, Wiszniowski, Wizgint, Wodźbun, Wojdzbun, Wojno, Wojzbun, Wolski, Wskrzeński, Wskrzyński, Wysocki, Zaleski, Zamojski, Zamoyski, Zawalczyc, Zawalczyk, Zbigniewski, Zbykowski, Zedlitz, Zut, Żarnowiecki, Żutowt