Baj-Kotkowska Zofia z domu Smyk (numer obozowy 7685)
urodziła się 19 kwietnia 1918 roku w Tarnogórze. Ukończyła szkołę w Tarnogórze i gimnazjum w Lublinie. Pracowała w Urzędzie Skarbowym we Włodawie. Po wybuchu II wojny zamieszkała w Krasnymstawie. Tam wstąpiła do tajnej organizacji ZWZ. Rozprowadzała ulotki, gazetki w języku polsku, ostrzegała przed aresztowaniami. Po mężu nosiła nazwisko Baj- stąd w obozie Ravensbruck koleżanki nazywały ją "Bajka". 7 lutego 1941 roku została aresztowana i uwięziona na Zamku w Lublinie, gdzie trzymano ją 7 miesięcy. Była przesłuchiwana i dotkliwie bita przez Gestapo. Transportem Sondertransport 21 września 1941 roku przywieziono ją do obozu koncentracyjnego w Ravensbruck. Tak jak wszystkie więźniarki polityczne pracowała tam ciężko fizycznie m.in przy wyładowywaniu węgla. Operowana doświadczalnie dwukrotnie: 3 listopada 1942 i 23 lutego 1943 roku.. Wycięto jej po część kości strzałkowej i goleniowej z obu nóg. Leżała w gipsie do następnej operacji kostnej. Rana jątrzyła się, a ból był niemożliwy do zniesienia. Na usilne prośby Zofii w kwietniu 1945 roku!!!, dr. Treite otworzył ranę i usunął z niej ciało obce – kłębek jedwabnych nici i kawałek szkła zostawionych tam celowo. W wyniku eksperymentów została okaleczona. Jej nogi zawsze puchły i bolały. Opieka lekarska w szpitalu obozowym była bardzo prymitywna. Chorą niepełnosprawną i w bólu odesłano na blok, a potem do pracy. Zofia znająca dobrze język niemiecki spełniała wraz z Jadwigą Kamińską rolę przedstawicielki grupy operowanych więźniarek królików wobec komendantury obozu. Narażała swoje życie sprzeciwiając się kolejnym operacjom pseudomedycznym. W 1945 roku nastąpiła ewakuacja obozu Ravensbruck. Zofia odłączyła się z kilkoma koleżankami od dużej grupy więźniarek i nie wróciła do Polski. Pracowała w Belgii dla Międzynarodowego Czerwonego Krzyża, a następnie wyjechała do Australii, gdzie zamieszkała na stałe i podjęła prace. Wyszła za mąż za Kazimierza Kotkowskiego. Zeznania Zofii Kotkowskiej dotyczące operacji doświadczalnych w obozie koncentracyjnym w Ravensbruck znajdują się w aktach procesów w Hamburgu i Norymberdze. Zmarła po ciężkiej chorobie 30 października 2006 roku w Perth w zachodniej Australii.
