Szanowny Panie Ryszardzie,
Natrafiłem podczas przeczesywania internetu na informacje o osobie Stanisława Katerli.
Krótki tekst na temat jego życia i twórczości napisał pan Roland Młynik w artykule pt. [url]USOLE I IRKUCK W PRACACH STANISŁAWA KATERLI[/url].
Oto cytat z pracy pana Rolanda Młynika: Z naukowych opracowań i dokumentów archiwalnych wiadomo, że Stanisław Katerla pochodził z rodziny szlacheckiej osiadłej w guberni radomskiej. Według Lidii Askarowej, która sięgnęła do materiałów przechowywanych w Irkucku, urodził się w 1830 roku. Natomiast Wiktoria Śliwowska i Anna Brus podają w kartotece zesłańców późniejszą datę – 1833 rok. O jego wczesnych latach życia zachowało się niewiele informacji. Wiadomo jedynie, że w miejscowości Wolbrom sprawował obowiązki poczmistrza – spedytora i zajmował się końmi pocztowymi. Za udział w powstaniu styczniowym został skazany przez sąd polowy w Kielcach na 10 lat ciężkich robót w twierdzach na Syberii. Po wyroku przewieziono go do Warszawy. W dokumentacji X Pawilonu Cytadeli Warszawskiej znajduje się jego karta osobowa, w której nie ma informacji, by był tam więziony. Wiadomo, że nie przetrzymywano go również na Pawiaku.
Po zatwierdzeniu wyroku Stanisław Katerla z partią więźniów wyruszył 28.10.1863 r. etapami na zesłanie. Ze wspomnień księdza Stanisława Matrasia wiadomo, że w Tarze dołączono go wraz z 36 więźniami politycznymi do grupy „złoczyńców”. W jego partii znajdowali się m.in.: ks. Syrwid, ks. Józef Tuszewski z Sandomierskiego, ks. Karecki z Wielunia, Pacewicz, Zabłocki i Cytowicz z Dyneburga, Korycki, Śliwiński, Rychter i Siwiński z Warszawy. 27.03.1864 r. więźniowie przybyli do
Tomska. 27.05.1864 r. wraz z drugą partią Katerla dotarł do Krasnojarska, skąd odprawiono go do Irkucka 3.05. 1864. Po prawie rocznej podróży przybył na miejsce katorgi do warzelni soli w Usolu nad Angarą (wiadomo, że przebywał tam w maju 1865). Po odbyciu części kary w 1873 roku przeniósł się do Irkucka jako osiedleniec. W dokumentach
Państwowego Archiwum Obwodu Irkuckiego dotyczących osób poddanych nadzorowi policyjnemu w guberni figurował pod numerem 35. Odnotowano tam również, że w mieście przebywał jeszcze w latach 1880-1881 i zajmował się malarstwem. Po dwudziestu latach spędzonych na Syberii Katerla powrócił do kraju. Początkowo zamieszkał w Warszawie, gdzie prowadził sklepik z artykułami spożywczo – kolonialnymi. Zmarł w 1900 roku w swych rodzinnych stronach jako osoba samotna.
Czy podczas badań natknął się Pan może na osobę Stanisława Katerli? Zwłaszcza, że pracował on w Wolbromie.
Być może wie Pan jak ów człowiek był spokrewniony z Katerlami, o których rozmawiamy?
Za wszelkie informacje dziękuję z góry.
Pozdrawiam.