Żochowski Marian Eugeniusz (1903-1983), inż. elektryk, w czasie powstania warszawskiego konstruktor granatów i granatników. Urodził się 25 lutego w miejscowości Wesołowo na Ukrainie, jako syn Bolesława i Felicji z Serdziuków. Gimnazjum realne ukończył w Groznym (Czeczenia). Do Polski cała rodzina przybyła w 1922 r. i osiadła na Śląsku. W 1932 r. Marian Eugeniusz ukończył studia na Wydziale Elektrycznym Politechniki Warszawskiej i do 1936 r. pracował jako asystent w Zakładzie Miernictwa Elektrycznego PW oraz jako inżynier w Głównym Urzędzie Miar. (1936-39) był zatrudniony w Zakładach „Elektro” SA. w Łaziskach Górnych, prowadząc Oddział Liczników w Mikołowie (Kolejowa 4). Równolegle był współwłaścicielem Zakładu Elektryczno-Pomiarowego „Pomiar” w Katowicach (Gliwicka 10). W pierwszych dniach września 1939 r., jako ochotnik zgłosił się u ppłk. Edwarda Pfeiffera, dowódcy Batalionu Fortecznego Mikołów, oddając do dyspozycji dwa samochody firmy. Przebył ze swym oddziałem cały jego szlak bojowy, aż do kapitulacji, tj. 26 września. Uniknął niewoli niemieckiej i w grudniu 1940 r. przez zieloną granicę przedostał się do Warszawy. Tu, przy ul. Raszyńskiej 58 i Hożej 9, zorganizował warsztat i laboratorium pomiarów elektrycznych. Prawie od pierwszych tygodni nawiązał kontakt ze zbrojnym podziemiem, podejmując współpracę przy produkcji uzbrojenia i materiałów bojowych; był m.in. konstruktorem granatów i granatników. Tych ostatnich w sierpniu-wrześniu 1944 r. pod jego kierunkiem wykonano łącznie około 30 egz. W szczególności dzieje granatnika zostały utrwalone w powstańczych materiałach dokumentalnych, fotografiach i filmach. Za zasługi dla powstania został awansowany do stopnia ppor. AK i odznaczony dwukrotnie Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami oraz Krzyżem Walecznych. Po upadku powstania trafił do oflagów Grossborn II D (dziś Borne Sulinowo) i Sandbostel. Po wojnie wrócił na krótko do Katowic, następnie przeniósł się do Warszawy, gdzie przy ul. Odyńca, a następnie przy Tyneckiej 52, założył Laboratorium Elektromiernicze. W latach 1947-48 na Politechnice Warszawskiej zorganizował pracownie studenckie miernictwa elektrycznego, a w latach 1949-51, aż do połączenia obydwu uczelni, pracował w Katedrze Miernictwa Elektrycznego Szkoły Inżynierskiej im. Wawelberga i Rotwanda. Do 1969 r. pozostał jako Kierownik Laboratorum Miernictwa Elektrycznego w Katedrze Elektrotechniki Ogólnej PW. Równocześnie, aż do śmierci, prowadził swe Laboratorium Elektromiernicze i był rzeczoznawcą Izby Rzemieślniczej. Zmarł 24 kwietnia i został pochowany w grobie rodzinnym na cmentarzu służewieckim przy ul. Wałbrzyskiej. Ze związku z Jadwigą z Bocheńskich, zawartym w 1932 r., miał synów: Zbigniewa (1933) i Stanisława (1940) – inżynierów elektryków – którzy kontynuują tradycję rodzinną.
Bibliografia: Satora K.: Żochowski Marian Eugeniusz [w] Sł. Biograf. Techn. Pol., z. 12, 2001 Satora K.: Produkcja uzbrojenia w polskim ruchu oporu 1939-1944, 1985 Janiszek A.: Żochowski Marian Eugeniusz (1903 – 1983), Pomiary Automatyka Kontrola, 1984, nr 10 Barański A: Główny Urząd Miar na Elektoralnej. Wyd. II, 2008
