Portal w trakcie przebudowywania.
Niektóre funkcje są tymczasowo wyłączone, inne mogą nie działać poprawnie.
Chmielowski Piotr
12.09.2011 23:25
Piotr Chmielowski (1848–1904)
Historyk literatury, profesor Uniwersytetu Lwowskiego. Pochodził z rodziny ziemiańskiej, był synem Ignacego i Marii z Węglarskich. Kształcił się w I gimnazjum filologicznym w Warszawie, następnie studiował filologię i filozofię w Szkole Głównej Warszawskiej (od 1869 na Uniwersytecie Warszawskim). Studia ukończył w 1870; dokształcał się w tajnych kółkach naukowych. Kontynuował naukę w Lipsku (pedagogika, filozofia, geografia), gdzie obronił doktorat w 1874. W latach 1874-1898 pracował jako profesor języka polskiego w gimnazjum męskim J. Pankiewicza w Warszawie.
Współpracował z wieloma czasopismami i wydawnictwami – "Przeglądem Tygodniowym", "Biblioteką Warszawską", "Opiekunem Domowym", "Niwą", "Przeglądem Pedagogicznym", "Rodziną i Szkołą", "Poradnikiem dla Dorosłych", "Encyklopedią Wychowawczą", "Biblioteką Arcydzieł Literatury Polskiej i Obcej". W latach 1882-1897 był redaktorem "Ateneum"; zrezygnował na znak protestu przeciw wypowiedzi Włodzimierza Spasowicza (właściciela pisma) o "bezpowrotnym upadku dawnego
państwa polskiego" i "konieczności przystosowania się do innego państwowego organizmu". Wielokrotnie wypowiadał się na tematy narodowe; był więziony przez władze carskie w warszawskiej Cytadeli. W 1882 nie przyjął Katedry Literatury Polskiej na UW, nie chcąc zgodzić się na obowiązkowe wykładanie w języku rosyjskim oraz pominięcie w programie nauczania okresów Odrodzenia i romantyzmu. Ze względu na chorobę płuc od 1898 mieszkał w Zakopanem. W 1903 został profesorem nadzwyczajnym Uniwersytetu Lwowskiego i kierownikiem Katedry Historii Literatury Polskiej tamże. Szczególną uwagę poświęcił polskiej literaturze romantycznej i pozytywistycznej; zajmował się również pedagogiką, historią wychowania, historią filozofii oraz krytyką literacką. Zgromadził bogatą literaturę poświęconą Mickiewiczowi i opracował obszerną biografię poety. Jako pierwszy docenił znaczenie twórczości Żmichowskiej i Wyspiańskiego. Opierając się na teoriach Hipolita Taine stworzył naukowe podstawy metod badawczych historii literatury. Przedstawił także zasady krytyki literackiej - ocena krytyka powinna być zgodna z interesami społecznymi, rezultatami badań naukowych oraz ogólnie przyjętymi wymogami estetycznymi. Rozwinął system nauczania opartego na samokształceniu. Ogłosił ponad 2100 prac i artykułów..gazetapetersburska.org/node/186
Historyk literatury, profesor Uniwersytetu Lwowskiego. Pochodził z rodziny ziemiańskiej, był synem Ignacego i Marii z Węglarskich. Kształcił się w I gimnazjum filologicznym w Warszawie, następnie studiował filologię i filozofię w Szkole Głównej Warszawskiej (od 1869 na Uniwersytecie Warszawskim). Studia ukończył w 1870; dokształcał się w tajnych kółkach naukowych. Kontynuował naukę w Lipsku (pedagogika, filozofia, geografia), gdzie obronił doktorat w 1874. W latach 1874-1898 pracował jako profesor języka polskiego w gimnazjum męskim J. Pankiewicza w Warszawie.
Współpracował z wieloma czasopismami i wydawnictwami – "Przeglądem Tygodniowym", "Biblioteką Warszawską", "Opiekunem Domowym", "Niwą", "Przeglądem Pedagogicznym", "Rodziną i Szkołą", "Poradnikiem dla Dorosłych", "Encyklopedią Wychowawczą", "Biblioteką Arcydzieł Literatury Polskiej i Obcej". W latach 1882-1897 był redaktorem "Ateneum"; zrezygnował na znak protestu przeciw wypowiedzi Włodzimierza Spasowicza (właściciela pisma) o "bezpowrotnym upadku dawnego
państwa polskiego" i "konieczności przystosowania się do innego państwowego organizmu". Wielokrotnie wypowiadał się na tematy narodowe; był więziony przez władze carskie w warszawskiej Cytadeli. W 1882 nie przyjął Katedry Literatury Polskiej na UW, nie chcąc zgodzić się na obowiązkowe wykładanie w języku rosyjskim oraz pominięcie w programie nauczania okresów Odrodzenia i romantyzmu. Ze względu na chorobę płuc od 1898 mieszkał w Zakopanem. W 1903 został profesorem nadzwyczajnym Uniwersytetu Lwowskiego i kierownikiem Katedry Historii Literatury Polskiej tamże. Szczególną uwagę poświęcił polskiej literaturze romantycznej i pozytywistycznej; zajmował się również pedagogiką, historią wychowania, historią filozofii oraz krytyką literacką. Zgromadził bogatą literaturę poświęconą Mickiewiczowi i opracował obszerną biografię poety. Jako pierwszy docenił znaczenie twórczości Żmichowskiej i Wyspiańskiego. Opierając się na teoriach Hipolita Taine stworzył naukowe podstawy metod badawczych historii literatury. Przedstawił także zasady krytyki literackiej - ocena krytyka powinna być zgodna z interesami społecznymi, rezultatami badań naukowych oraz ogólnie przyjętymi wymogami estetycznymi. Rozwinął system nauczania opartego na samokształceniu. Ogłosił ponad 2100 prac i artykułów..gazetapetersburska.org/node/186