Portal w trakcie przebudowywania.
Niektóre funkcje są tymczasowo wyłączone, inne mogą nie działać poprawnie.

Duliby, pow. ostrogski

13.10.2011 15:40
Duliby - wieś, pow. ostrogski, gm. Dołżek, par. praw. Majków (B w.), 32 w. od Ostroga, 93 dm., 535 mk.,
cerkiew filialna z roku 1882. Uposażył ja r. 1755 dziedzic wsi, Ant. Hulewicz. W r. 1570, Michał Wielhorski
z części D:, Syraonowa i Zawierowa, wnosi od 20 dym., 4 ogr. po 2 gr., druga zaś część jest w posiadaniu
Matyasza Ostryjewskiego. W r. 1583 z części D. płaci Fiedor Honiak od 18 dym., 4 ogr., 3 komor., Y, popa,
z drugiej zaś, Michał Wielhorski. Następnie należała do Gostyńskich, potem Hulewiczów.

Duliby, wś, pow, ostrogski, na północo-zachód od Ostroga o 50 w. położona; przez wieś przechodzi kupiecka droga do mka. poleskie go Dąbrowicy a ztąd do Pińska. Na dwóch wzgórzach rozłożona, ma cerkiew parafialną, z cudownym obrazem B. Maryi Panny i kaplicą katol. parafii Międzyrzec Korecki. Ta wieś od 200 lat zostaje w ręku Hulewiczów, rodziny licznie rozrodzonej na Wołyniu, szczególniej w pow. łuckim, ostrogskim, zwiahelskim, żytomierskim i owruckim. Na wyjeździe z Dulib ku m. Huszczy poza wsią przy drodze z prawej strony są wiejskie mogiłki; na tych mogiłkach stoi dotąd murowany grobowiec z daszkiem czerepicą krytym; sam grobowiec wszedł w ziemie, napisów nie widać. Naprzeciw tego grobowca stał murowany słup M 2 łokcie szeroki z piedestałem na B łokcie kwadr.; na dupie od południa była tablica kamienna, aa której ślady liter lecz tak zatartych i popsutych, że nic nie można wyczytać. Dokumenta po przodkach teraźniejszego dziedzica, Wincentego Hulewicza o znaczeniu tego pomnika nic nie wzmiankują; jest tylko tradycya, że grobowiec mieści zwłoki Hryhora i Denysa braci Hulewiczów, zwaśnionych o drobnostkę. W ustach ludu mieści się jeszcze inna, tradycya że dwóch dziedziców spierało się o granicę i że w najściu jeden drugiego zabił. Samo nazwisko wsi przypomina niegdyś istniejący naród szczepu słowiańskiego Dulęby, który to naród za świadectwem kroniki Nestora str. 11 przemieszkiwał nad rz. Bugiem i bardzo był prześladowany przez Obrzynów albo Awarów; w późniejszym czasie ustąpili na zachód (Lelewel w dziele o narodach sławianskich sfer. 746).
Wieś D. jako pamiątka po tym narodzie może pozostała, który ustąpił z ziemi przez siebie zasiedlonej; miejscowość ta była lasami pokryta, obecnie zaś od północy i zachodu niewielkie obszary lasu pozostały. Drzewa są jeszcze bardzo stare a szczególniej dęby, na niektórych liczone słoje dochodzą do 1080 i więcej. Ziemia od wschodu czarnoziem, ku południowi i zachód, koloru szarawego a na północ glinka, grunt jednakże pszenny urodzajny; od zach, są góry kamienia wapiennego, z którego wypalają wapno.
[SGKP]